စကားပံုေလးေတြါပါ...အားလုံးလည္းႀကိဳက္ၾကမယ္ ထင္ပါတယ္

1. Adjust burden to strength, like arrow to bow.
   တန္ႏွင့္အားကို ေလးႏွင့္ျမွားကဲ့သုိ႔ ညီေအာင္လုပ္ပါ။
   Although cowardly be slow to run.
   မရဲေသာ္လည္း ေျပးခဲေစ။
   The anger of the prudent never shows.
   ပညာရွိအမ်က္ အျပင္မထြက္။
   Arrows all gone before the battle begins.
   စစ္မေရာက္ခင္ ျမွားကုန္။
   As the doe gives birth to a fawn the tiger eats it.
   သမင္ေမြးရင္း က်ားစားရင္း။
   As to eating it, will it is covered with grit; but as to throwing it away, well, it is rich and luscious.
   စားရမွာလည္း သဲတရွပ္ရွပ္၊ လႊင့္ပစ္ရမွာကလည္း အဆီနဲ႔ တ၀င္း၀င္း။
   As you are fated to eat honey, bees swarm in your beard.
   စားရကံၾကံဳေတာ့ မုတ္ဆိိတ္ပ်ားစြဲ။
   Ask when you don’t know, wash when you’re dirty.
   မသိလွ်င္ေမး၊ မစင္လွ်င္ေဆး။
   At the sight of fresh fish away goes the roast.
   ငါးစိမ္းျမင္၊ ငါးကင္ပစ္။
   Bad children? Blame the parents.
   သားသမီးမေကာင္း မိဘေခါင္း။
   Being afraid of the tiger he takes refuge with the lork Spirit, but the lord Spirit is worse than the tiger.
   က်ားေၾကာက္လို႔ ရုွင္ႀကီးကိုး၊ ရွင္ႀကီး က်ားထက္ဆိုး။
   The bigger the tiger, the bigger the pug-marks.
   က်ားႀကီးေတ့ာ ေျခရာႀကီး။
   The black elephant dare not look at the royal white elephant’s face.
   ဆင္ျဖဴမ်က္ႏွာ ဆင္မည္း မၾကည့္၀ံ့။
   A blind fowl came upon the rice-pot .
   ၾကက္ကန္း ဆန္အိုးတိုး။
   The blind man is not afraid of ghosts.
   မ်က္ကန္းတစ္ေဆမေၾကာက္။
   The care of one daughter equals that of a thousand cattle.သမီးတစ္ေကာင္ ႏြားတစ္ေထာင္။
   The cat jumps with joy when the forest is on fire.
   ေတာမီးေလာင္ ေတာေၾကာင္ လက္ခေမာင္းခတ္။
   Cheeks shinning because of gold earrings.ေရႊနားကပ္ေရာင္ေၾကာင့္ ပါးေျပာင္။
   Clear water cannot be obtained from a well that has just been dug.ခု ေရတြင္းတူး၊ ခု ေရၾကည္ေသာက္၍ မရ။
   Day will not break for a hen’s cackle; it will break only for a cock’s crow.ၾကက္မတြန္၍ မိုးမလင္း၊ ၾကက္ဖတြန္မွ မိုးလင္းသည္။
   Desire for haste is delay.အရင္လို အေႏွးျဖစ္။
   Discard only bad baskets and punnets, not bad sons and daughters.ေတာင္းစုတ္ ပလံုးစုတ္သာ ပစ္႐ုိးထံုးစံ ရွိသည္။ သားဆိုးသမီးဆိုးကို ပစ္႐ုိးထံုးစံမရွိ။
   Do not spare a bullock or a wife.မယားနဲ႔ႏြား မသနားနဲ႔။
   Do not tread on a heap of thorns because you have faith in you karma.ကံယံုု၍ ဆူးပံုမနင္းနဲ႔။
   Eat a section of garlic; you smell of garlic. Eat two sections; you smell the same.တစ္တက္စားလည္း ၾကက္သြန္၊ ႏွစ္တက္စားလည္းၾကက္သြန္။
   Eczema comes on the teprous place.ႏူရာ ၀ဲစြဲ။
   An ember about to blaze glows brightly.ေတာက္မည့္မီးခဲ တရဲရဲ။
   Empty pockets, empty promises.ေငြမရွိ စကားမတည္။
   An error may go on for ever, but it can be set right in a moment.ပ်က္အစဥ္ ျပင္ခဏ။
   Even if you do not love him (her), hold your breath and kiss him (her), even if yor do not kiss him (her), heave a sigh.မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္း၊ နမ္းေသာ္လည္း ပင့္သက္႐ွဴ။
   Falling face downwards in the front of the tiger.က်ားေရွ႕ ေမွာက္ရက္လဲ။
   Fetching water in an open wicker basket.ျခင္းၾကားနဲ႔ ေရသယ္။
   Flipping sesamum seeds into an elephant’s mouth.ဆင္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္။
   A floor which has no binding is in disorder.အကြပ္မရွိၾကမ္း ပရမ္းပတာ။
   Fondle a dog and it will lick your face.ေခြးကေလး အေရာ၀င္ေတာ့ ပါးလ်က္ နားလ်က္။
   The future price will be fixed in the future; sell it at the current price.ေနာင္ခါလာ ေနာင္ခါေစ်း။
   Going to plough and forgetting the catte.လယ္ထြန္သြား ႏြားေမ့။
   A good beginning ensures a satisfactory ending.အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာ။
   A good tree can lodge ten thousand birds.သစ္တစ္ပင္ေကာင္း ငွက္တစ္ေသာင္းနားႏိုင္။
   Grass depends on the island, the island on the grass.ကြၽန္းကိုင္းမွီ ကိုင္းကြၽန္းမွီ။
   Great desire obtains little.အလိုႀကီးက အရနည္း။
   Guests only come to a happy house.အိမ္သာလုိ႔ ဧည့္လာ။
   He asked for bones because he wants flesh.အသားလုိလို႔ အ႐ုိးေတာင္း။
   He breathes through someone else’s nose.သူမ်ားႏွာေခါင္းေပါက္နဲ႔ အသက္႐ႈ။
   He calls her aunt only when her cucumber fruits.
   ဘူးသီးသီးလို႔ အရီးေတာ္။
   He climbs up the pole of the morquee to show his alms-giving.
   အလွဴ႕ရွင္မွန္းသိေအာင္ မ႑ပ္တိုင္တက္ျပ။
   He does not catch the monitor lizard and he has lost his chopper.ဖြတ္မရ ဓားမဆုံး။
   He dropped a fish-hook whenever the fish sent up bubbles (expecting to catch it).ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်။
   He leans on a white elephant and sucks sugar-cane.ဆင္ျဖဴေတာ္မွီ၍ ၾကံစုပ္။
   He lives in the bushes but his spirits is in the heavens.လူေနခ်ဳံၾကား စိတ္ေနဘံုဖ်ား။
   He may be poor, however intelligent he may be, if he has no karma.ကံမရွိ ဥာဏ္ရွိတိုင္းမြဲ။
   He praises the pickling of his own fish.ကိုယ့္ငါးခ်ဥ္ ကိုယ္ခ်ဥ္။
   He rides without knowing whether it’s a stallion or mare.ကိုယ္စီးတဲ့ျမင္း အထီးမွန္းအမမွန္း မသိ။
   He tries to establish relationship with a person only when the person has gold.ေရႊရွိမွ အမ်ဳိးေတာ္။
   He was all right when he was sitting; only when he got up did I realize he was lame.ထိုင္ေနေတာ့ အေကာင္းသား၊ ထသြားမွ အကိ်ဳးမွန္းသိ။
   He who talks isn’t strong; he who’s strong doesn’t talk.လူေျပာမသန္၊ လူသန္မေျပာ။
   He would like to ride a difficult buffalo but hasn’t enough courage.မရဲဘဲ ကြၽဲျပဲစီးခ်င္။
   His mouth say; “Buddha Buddha, ” but his hand acts contrariwise.ပါးစပ္က ဘုရား ဘုရား၊ လက္က ကားယား ကားယား။
   Husband and wife are like tongue and teeth.လင္နဲ႔မယား လွ်ာနဲ႔သြား။
   I have no money to pay the debt and no land abscond to.ေပးစရာ ေငြမရွိ၊ ေျပးစရာ ေျမမရွိ။
   If a needle can pierce it don’t chop with an axe.အပ္ျဖင့္ ထြင္း၍ရလွ်င္၊ ပုဆိန္ျဖင့္ မခုတ္ရ။
   If the beginning is good, the end must be perfect.အစေကာင္းလွ်င္ အေႏွာင္းေသခ်ာမည္။
   If the cattle are scattered the tiger seizes him.ႏြားကြဲလွ်င္ က်ားဆြဲမည္။
   If the fire is greater the fire wins; if the water is greater the water wins.မီးမ်ား မီးႏိုင္၊ ေရမ်ား ေရႏိုင္။
   If the thorn falls the leaf is pierced; if the leaf falls the leaf is pierced.ဆူးေပၚဖက္က်လွ်င္ ဖက္ေပါက္သည္။ ဖက္ေပၚဆူးက်လွ်င္ ဖက္ေပါက္သည္။
   If there is a question, there is also an answer.အေမးရွိလွ်င္ အေျဖရွိသည္။
   If you carry the world” No” with you, you will never be poor even in old age.ဘူးတစ္လံုးေဆာင္ အိုေတာင္မဆင္းရဲ။
   If you do not know, ask; if it not clean, wash.မသိလွ်င္ေမး၊ မစင္လွ်င္ေဆး။
   If you don’t believe me , ask my wife.မယံုရင္ ငါ့မယားကိုေမး။
   If you want to go fast, go the old road.အလ်င္လို လမ္းအိုလိုက္။
   If you desire is great you obtain little.အလိုႀကီးက အရနည္းသည္။
   Ignorance is more troubles me than poverty.မရွိတာထက္ မသိထာခက္သည္။
   In a basket it is the binding, in a man it is his clothes.ေတာင္းမွာအကြပ္၊ လူမွာအ၀တ္။
   In a forest where there is no heart-wood the castor-oil plant rules.အႏွစ္မရွိတဲ့ေတာ ၾကက္ဆူပင္ မင္းမူ။
   In another’s eyes, but in his own eyes he sees no dirt.အျခားလူမ်ား၏ မ်က္ေခ်းကိုျမင္၍ ကိုယ့္မ်က္ေခ်းကိုယ္မျမင္။
   In journeying at improper time, one step; in eating improper food, one mouthful is sufficient to course mishap.အစားမေတာ္ တစ္လုပ္၊ အသြားမေတာ္ တစ္လွမ္း။
   It is for bird to fly and die; it is for man t5o scheme and die.ငွက္သည္ ပ်ံရင္းေသသည္။ လူသည္ ၾကံရင္းေသသည္။
   It’s like threading a dog’s crooked tail through a joint of bamboo.ေခြးၿမီးေကာက္ က်ည္ေတာက္စြပ္သလို။
   Just as the breeze carries the flower’s fragrance, so do men carry men’s news.ပန္းသတင္း ေလညွင္းေဆာင္ လူသတင္း လူခ်င္းေဆာင္။
   Just when he wants to cry you touch him.ငိုခ်င္လ်က္ လက္တို႔။
   Karma is the mother and karma is the father.ကံသာလွ်င္ အမိ၊ ကံသာလွ်င္ အဖ။
   Karma watches over your property; your intellig- ence watches over your life.ဥစၥာကံေစာင့္၊ အသက္ဥာဏ္ေစာင့္။
   A lazy man lies flat on his back, a lazy woman stretches out her legs.ေယာက္်ားပ်င္းေတာ့ ေက်ာခင္း၊ မိန္းမပ်င္းေတာ့ ေျခဆင္း။
   Let enmity stops short, but love lingers on.ခ်စ္စကို ရွည္ေစ၊ မုန္းစကို တိုေစ။
   Let them know about it but not see it.သိတာသိေစ မျမင္ေစနဲ႔။
   Like father and grandfather alike.ဘမ်ဳိးဘိုးတုူ။
   Loss of good is one day spoiled; loss of a hrsband is a ruined life.ကုန္႐ႈံးေတာ့ တစ္ရက္၊ လင္႐ႈံးေတာ့ တစ္သက္။
   A man does not lose his life if the time at which he is fated to die is not arrived.ေသေန႔မေစ့ေသးလွ်င္ မေသ။
   The man from hell is not afraid of hot ashes.ငရဲကလူ ျပာပူမေၾကာက္။
   Mice cease to fear the cat when she is too old.ေၾကာင္အို ၾကြက္မေလး။
   Minds together, bodies apart.စိတ္ေပါင္းကုိယ္ခြာ။
   Moderation is medicine, excess is peril.လြန္ရင္ေဘး၊ တန္ရင္ေဆး။
   The moon shinning in the hollow of the bamboo.၀ါးလံုးေခါင္းထဲ လသာ။
   More money always wins the cause.ေငြမ်ား စကားႏိုင္။
   A motherless son is a fish in low water.အမိမဲ႔သား ေရနည္းငါး။
   Near a fisherman one is a fisherman; near a hunter a hunter.တံငါနားနီး တံငါ၊ မုဆိုးနားနီး မုဆိုး။
   No lawyer is infallible, nor a doctor immortal.မမွားေသာ ေရွ႕ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမား။
   The oar broke while the boat was going.ေလွေလွာ္ရင္း တက္က်ိဳး။
   Offering a sword-hilt to a thief.
   သူခိုး အ႐ုိးကမ္း။
   Old bullocks are partial to tender grass.
   ႏြားအို ျမက္ႏုႀကိဳက္။
   Once you have died you know how to lay out the corpse.တစ္ခါေသဖူး ပ်ဥ္ဖိုးနားလည္။
   One can but fall to earth or rise to the golden umbrella.ေသေျမႀကီး ရွင္ေရႊထီး။
   One capable many and a force of ten thousand was crushed.တစ္ေယာက္ေကာင္းက တစ္ေသာင္းဗိုလ္ေျခ ညက္ညက္ေၾက။
   One day, six feet, where will Bagan move to ?တစ္ေန႔တစ္လံ ပုဂံဘယ္ေရြ႕။
   One day to die, and one day to born.ေသတစ္ေန႔ ေမြးတစ္ေန႔။
   One in a thousand mothers bears such sons.မတစ္ေထာင္ တစ္ေကာင္ဘြား။
   One mouthful of unsuitable food, one imprudent step may lead to peril.အစားမေတာ္တစ္လုပ္၊ အသြားမေတာ္ တစ္လွမ္း။
   One needs a full stomach to keep the precepts.အူမေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္မည္။
   One seasum seed will not make oil.ႏွမ္းတစ္ေစ့ႏွင့္ ဆီမျဖစ္ႏိုင္။
   One should not open the mouth for a presentation cow and look at the teeth.အလကားရသည့္ႏြားကို သြားၿဖဲမၾကည့္သင့္။
   One’s bed is a throne if one thinks to be so.ကုိယ္ထင္လွ်င္ ခုတင္ေရႊနန္း။
   Only the sufferer knows how his belly aches.ကိုယ္၀မ္းနာ ကိုယ္သာသိ။
   Only when the thief has run away do the tatto spots show their power.သူခိုးေျပးမွ ထိုးကြင္းထ။
   Picking up frogs with a perforated bag.ပလိုင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္။
   Pinning for the aunt rather than the mother.အေမေက်ာ္ ေတြးေတာ္လြမ္း။
   Playing a harp before a buffalo.ကြၽဲပါးေစာင္းတီး။
   Pot against pot, the pots will touch; ropes together, the ropes will tangle.ႀကိဳးခ်င္းထား ႀကိဳးခ်င္းထိ၊ အိုးခ်င္းထား အိုးခ်င္းထိ။
   The price of the hook(goad) is greater than the prick of the elephant.ဆင္ဖိုးထက္ ခြၽန္းဖိုးကႀကီး။
   Property is guarded by luck.ဥစၥာကံေစာင့္။
   Rain water leaks through the roof-top.ေခါင္က မိုးယို။
   Riding on the same boat, going on the same journey.တစ္ေလွတည္းစီး တစ္ခရီးတည္းသြား။
   Rubbing liniment on the unaffected spot.မေရာင္ရာ ဆီလူး။
   Said to be marrying a captain, she married a sailor.ေက်ာ္ေတာ့ေလွသူႀကီး ညားေတာ့ ေလွထိုးသား။
   Searching for a lime before he gets the hare.ယုန္မရခင္ သံပရာရွာ။
   Seeing the bark you know the tree; seeing his expression you know his character.အေပြးျမင္ အပင္သိ၊ အေသြးျမင္ အသြင္သိ။
   Setting fire to the grannary because one cannot beat the mice.ၾကြက္မႏိုင္ က်ီမီးနဲ႔႐ႈိ႕။
   She wears the flower when it has a sweet scent, but disards it when it has lost its scent.ေမႊးလွ်င္ပန္၊ နံလွ်င္ပစ္။
   Silence is worth a thousand pieces of silver.ဆိတ္ဆိတ္ေန ေထာင္တန္။
   The snare was set to catch a hare but the cat was caught.ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ။
   The son is one month older than his father.အေဖထက္ သားတစ္လႀကီး။
   The stick falls on the sore.အနာေပၚ တုတ္က်။
   Store up the water while it rains.
   The strongest young bullock is only as strong as an old bullock with a broken leg.ႏြားပ်ဳိသန္လွ ႏြားအိုေပါင္က်ဳိးသေလာက္ပဲ ျဖစ္သည္။
   Sugar-cane is sweet always, man only sometimes.ၾကံသည္ အစဥ္ခ်ဳိေသာ္လည္း လူသည္ အစဥ္ မခ်ဳိ။
   Taking shelter in the shade of a tree and breaking off the branches.အရိပ္ေနေန၊ အခက္ခ်ဳိးခ်ဳိး။
   Teaching a monk to read; showing an alligator king the water business.ဘုန္းႀကီးစာခ်၊ မိေက်ာင္းမင္း ေရခင္းျပ။
   Teasing eventually turns to quarrel.အက်ီစားသန္လွ်င္ ရန္ျဖစ္သည္။
   Teeth that are going to chew for a long time must aviod bones.ၾကာၾကာ၀ါးမယ့္သြား အ႐ုိးၾကည့္ေရွာင္။
   A thing floats when it gets rotten; the news, if not true will not spread.ပုပ္လွ်င္ေပၚ၊ ဟုတ္လွ်င္ေက်ာ္။
   Those who are unaware walt over it, those who are aware unearth it and eat it.မသိသူေက်ာ္သြား သိသူေဖာ္စား။
   Throwing sand at the meat he cannot eat.မစားရတဲ့အမဲ သဲႏွင့္ပက္။
   The tiger who courts death moves to another jungle.ေသခ်င္တဲ့က်ား ေတာေျပာင္း။
   Timidity relieves one of responsibitity.ေၾကာက္တတ္လွ်င္ ၀န္ကင္းသည္။
   To be ignorant is worse than being poor.မရွိတာထက္ မသိတာခက္။
   To dig one’s grave with one’s own hands.ကိုယ့္ေသတြင္း ကိုယ္တူး။
   Too many doctors and the son dies.ဆရာမ်ား သားေသ။
   Too much carp makes the curry in stupid.ငါးသိုင္းမ်ား ဟင္းဟံု။
   Too much talk will include errors.စကားမ်ားလွ်င္ အမွားပါမည္။
   The top of a pinnade now, firewood soon.မွန္ကင္းတစ္လွည့္ ထင္းတစ္လွည္။
   Travelling by raft and yet thirsty.ေဖာင္ဆီးရင္း ေရငတ္။
   Trust a slave you lose an eye; trust your childrin you lose both.ကြၽန္ယံုေတာ့ တစ္လံုးကန္း၊ သားသမီးယံုေတာ့ စံုလံုးကန္း။
   Unitl timber is available, use bamboo as a girder.သစ္မရခင္ ၀ါးကူ။
   A village ox does not feed on village grass.ရြာနားကျမက္ ရြာႏြားမစား။
   Water falling into sand.သဲထဲ ေရသြန္။
   Wax will show the quality of gold.ေရႊအေၾကာင္း ဖေယာင္းသက္ေသတည္။
   When an elephant shrinks it’s still a buffalo.ဆင္ပိန္ေတာ့ ကြၽဲ။
   When diamonds are being sold, the tobacco-stalk verchant is in the way.စိန္ေကာင္းေက်ာက္ေကာင္း ေရာင္းေနသည့္ အခါ၌ ေဆး႐ုိးသည္က ကန့္လန့္ကန့္လန့္။
   When I work for my living the rains are sconty, when I sted for my living the dogs bark.လုပ္စားေတာ့ မိုးေခါင္၊ ခိုးစားေတာ့ ေခြးေဟာင္။
   When in agony a mother will even deny being related to her son.ကိုယ္မခ်ိ အမိေသာ္လည္း သားေတာ္ခဲ။
   When the disease is not known there is no remedy.အနာမသိ ေဆးမရွိ။
   When your strength is not sufficient, humble yourself.အားမတန္ မာန္ေလွ်ာ့။
   Where there is a question, there must be an answer.အေမးရွိလွ်င္ အေျဖရွိရမည္။
   While being troubled by snakes, he is harassed by centipedes.ေျမြပူရာ ကင္းေမွာင့္။
   The whole boat is putrid because of a single carp.ငါးခံုးမတစ္ေကာင္ေၾကာင့္ တစ္ေလွလံုးပုပ္။
   A woman’s modesty cannot be bought with gold.မိန္းမတို႔အိျႏၵ ေရႊေပး၍မရ။
   You will face a hundred peoblems in your lifetime though you may not live that long.အသက္တစ္ရာမေနရေသာ္လည္း အမႈတစ္ရာေတြ႕ရ။
   If he will die from sugar, why kill him with poison?
   တကယ္လို႔ သူဟာ သၾကားနဲ႔ေသမယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ သူ႔ကို အဆိပ္နဲ႔ သတ္ရမွာလဲ။
   Throw a stone at anything that has the head of a snake, even thiugh it be only a ligard.
   ေၿမြေခါင္းနဲ႔တူေနရင္ အိမ္ေျမွာင္ပင္ ျဖစ္ေနပါေစ၊ ခဲနဲ႔ေပါက္ပါ။
   When the knife is over a man’s head, he rembers God.
   လူတစ္ေယာက ဇက္ေပၚ ဓား၀ဲေနသည့္အခါက်မွ ထိုသူသည္ ဘုရားကို သတိရေတာ့သည္။
   Eat the lunch and cook for supper.
   ေန႔လယ္စာစားၿပီး ညစာအတြက္ ခ်က္ပါ။
   If you don’t obey your mother, you’If have to obey your stepmother.
   အကယ္၍သင္သည္ သင္မိဘအား မနာခံခဲ့လွ်င္ သင္၏မိေထြးအား နာခံရေပလိမ့္မည္။
   It is hard to die, but it is harder to live.
   ေသရန္ ခက္သည္။ သို႔ေသာ္ အသက္ရွင္လ်က္ေနထိုင္ရန္မွာပို၍ ပင္ခက္ေသးသည္။
   Lend, and lose the loan, or gain an enemy.
   ေခ်းငွားေပးလိုက္ၿပီး အဆံုးခံခ်င္ပါ ခံပါ။ သို႔မဟုတ္ ရန္သူတစ္ေယာက္ ရယူပါ။
   The singing worman needs a husband.
   သီခ်င္းဆိုေနသည့္ မိန္းမတစ္ေယာက္သည္ လင္ေယာက္်ား လိုခင္ေနသည္။
   Work as a slave, and eat as a lord.
   ကြၽန္တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ အလုပ္လုပ္၍ သခင္တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ စားေသာက္သည္။
   All stratagems are fair in war.
   ပရိယာယ္မ်ားအားလံုးကို စစ္ပြဲ၌ က်င့္သံုးျခင္းသည္ တရာမွ်တသည္။
   At the working man’s house; hunger looks in but dares not enter.
   ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မႈသည္ အလုပ္လုပ္ေနေသာသူ၏ အိမ္ထဲသို႔ လွမ္းေမွ်ာ္၍ ၾကည့္ေသာ္လည္း အတြင္းသို႔ မ၀င္ရဲေခ်။
   A grain of prevention is worth a ton of remedy.
   အနည္းငယ္မွ်ေသာ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈသည္အေလးခ်ိန္တစ္တန္ရွိသည့္ ကုသမႈထက္ ပို၍ တန္ဖိုးရွိသည္။
   In love and war no time should be lost.
   အခ်စ္ႏွင့္စစ္ပြဲတို႔၌ အခ်ိန္ကို လံုး၀ အကုန္မခံသင့္။
   A man in the right, with God on his side, is in the majority, though he be alone.
   မွန္ကန္သည့္ လူတစ္ေယာက္သည္ သူတစ္ဦးတည္းပင္ ျဖစ္လင့္ကစား ဘုရားသခင္သည္ သူ႔ဘက္က ရပ္တည္သျဖင့္ ထိုသူသည္ လူမ်ားစု ျဖစ္ေနသည္။
   The surest way to make enemies is to hare too many friends.
   ရန္သူမ်ားရရွိရန္အတြက္ ျပဳလုပ္ရန္ အေသခ်ာဆံုးေသာ နည္းလမ္းမွာ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း မ်ားမ်ားရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
   Victory does not stand in the number of soldiers.
   ေအာင္ပဲြသည္ စစ္သည္ေတာ္မ်ား၏ အေရအတြက္ေပၚ မူမတည္။
   If you wnat all the world to know, tell your wife.
   အကယ္၍ တစ္ကမၻာလံုးသိေစခ်င္လွ်င္ သင္၏ဇနီးကို ေျပာလိုက္ပါ။
   The mouth is the interpreter of the heart.
   ပါးစပ္သည္ ႏွလံုးသား၏ စကားျပန္ ျဖစ္သည္။
   A proverb has contents of gold.
   စကားလံုးတစ္ခုတြင္ ေရႊပါရွိသည့္အရာမ်ား ပါရွိသည္။
   Wasting time is robbing oneself.
   အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္းသည္ မိမိကိုယ္မိမိ လုယက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   Be always a little afraid so that you never need of being much a fraid.
   အျမဲနည္းနည္း ေၾကာက္တတ္ပါ။ သို႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သင္သည္ ဘယ္ေသာအခါမွ မ်ားမ်ားေၾကာက္ရန္မလိုေတာ့။
   He that praise the past blames the present.
   အတိတ္ကာလကို ခ်ီးက်ဴးေသာသူသည္ မ်က္ေမွာက္ကာလကို အျပစ္တင္သည္။
   The illness of the rich is known to all, but not even the death of the poor.
   When two thieves quarrel the farmer gets back his cow.
   သူခိုးႏွစ္ေယာက္ ရန္ျဖစ္ၾကသည့္အခါ၌ လယ္သမားသည္ သူ၏ ႏြားကုိ ျပန္လည္ရရွိသြားသည္။
   At Rome do as Roman does.
   ေရာမၿမိဳ႕၌ရွိေနစဥ္အတြင္း ေရာမၿမိဳ႕သား ျပဳမူသလိုျပဳမူပါ။
   At the wars do as they do at the wars.
   စစ္ပြဲမ်ား၌ အမ်ားျပဳလုပ္သလို လိုက္လုပ္ပါ။
   Beauty and folly are often companios.
   Better a slip of the foot than of the tongue.
   Beware of a reconciled enemy.
   ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေနသည့္ ရန္သူကို သတိထားပါ။
   Diligence is the mother of good fortune.
   လံု႔လ၀ီရိယသည္ ကံေကာင္းျခင္း၏ မိခင္ျဖစ္သည္။
   Easy to say is hand to do.
   ေျပာရန္လြယ္သည့္အရာမွာ လုပ္ရန္ခက္သည္။
   Everything may be bought except day and night.
   အခ်ိန္မွလဲြ၍ အရာရာကို ၀ယ္၍ ရသည္။
   Gentleness does more than violence.
   A good swimmer is not safe against drowing.
   ေရကူးကြၽမ္းက်င္သူသည္ ေရမနစ္ႏိုင္ဟူ၍ တစ္ထစ္ခ် ယူဆ၍မရ။
   A great talker is a great liar.
   He that has not money in his purse should have honey in his mouth.
   ပိုက္ဆံအိတ္ထဲ၌ ပိုက္ဆံမရွိေသာသူသည္ သူ၏ပါးစပ္၌ ပ်ားရည္ရွိသကဲ့သို႔ ႏႈတ္ခ်ိဳေနရမည္။
   He who wishes to lives at Rome must not quarrel with the Pope.
   A healthy man is a sucessful man.
   က်န္းမာေသာသူသည္ ေအာင္ျမင္ေသာသူ ျဖစ္သည္။
   Hunger looks in at the industrious man’s door but dares not enter.
   A man who has but one eye must take good care of it.
   မ်က္လံုးတစ္လံုးတည္းရွိေသာ သူသည္ ထိုမ်က္လံုးကို အထူးသတိထားရမည္။
   Nothing is impossible to one with a will.
   Quarrels do not last long if the wrong is only on one side.
   အကယ္၍ ရန္ျဖစ္ၾကသူႏွစ္ဦးအနက္ တစ္ဦးကသာ မွားေနလွ်င္ ရန္ပဲြမ်ားမွာ မရွည္ၾကာႏိုင္။
   The rich man has more relations than he knows.
   A rich man is never ugly in the eyes of a girl.
   The surest way to remain poor is to be an honest man.
   ဆင္းရဲရန္အတြက္ အေသခ်ာဆံုးနည္းလမ္းမွာ လူ႐ုိးတစ္ဦးျဖစ္ရန္ပင္ ျဖစ္သည္။
   Anger without power is folly.
   ခြန္အားမရွိဘဲ ေဒါသျဖစ္ျခင္းသည္ မိုက္မဲျခင္း ျဖစ္သည္။
   As soon as a man is born he begins to die.
   လူတစ္ေယာက္သည္ ေမြးဖြားလာသည္ႏွင့္ ေသဆံုးရန္ စတင္ေတာ့သည္။
   Be silent, or say something better than silence.
   ဆိတ္ဆိတ္ေနပါ သို႔မဟုတ္ ဆိတ္ဆိတ္ေနသည္ထက္ ေကာင္းသည့္စကားကို ေျပာပါ။
   Cunning surpasses strength.
   ေကာက္က်စ္မႈသည္ အင္အားကို အႏိုင္ယူသည္။
   A good word stills great anger.
   နား၀င္ေအာင္ေျပာသည့္ စကားသည္ အလြန္အမင္းေဒါသျဖစ္ေနမႈကို ေျပၿငိမ္းေစသည္။
   He is rich enough who is contented.
   ေရာင့္ရဲသူသည္ ခ်မ္းသာသည္။
   He who conquers his anger has conquered an enemy.
   He who considers too much will perform little.
   အလြန္စဥ္းစားေသာသူသည္ အနည္းငယ္သာ လုပ္ေဆာင္သည္။
   He who has three enemies must agree with two.
   He who has victory, has right.
   အႏိုင္ရေသာသူတြင္ အမွန္တရား ရွိသည္။
   He who is quick at borrowing, is slow in paying.
   He who pays well may borrow again.
   ေကာင္းစြာျပန္ဆပ္ေသာသူသည္ ထပ္မံေခ်းငွားလိမ့္ဦးမည္။
   The husband’s mother is the wife’s devil.
   In the looking-glass we see the form, in wine the heart.
   A link broken, the whole chain broken.
   Tell not all you know believe not all you hear; do not all you are able.
   Time brings everything to those who can wait for it.
   အခ်ိန္သည္ ေစာင့္စားႏိုင္သူအတြက္ အရာရာကို သယ္ေဆာင္လာသည္။
   Time is anger’s medicine.
   Towards evening the lazy man beings to busy.
   ညေနဘက္ ေရာက္လာသည့္အခါမွ လူပ်င္းသည္ စတင္အလုပ္႐ႈပ္ေတာ့သည္။
   Victory is not gained by idleness.
   ေအာင္ပြဲကို ဘာမွမလုပ္ေနျခင္းျဖင့္ မရရွိႏိုင္။
   After a house is burnt, one becomes cautious of fire.
   အိမ္မီးေလာင္သြားၿပီးမွ မီးကို သတိထားသည္။
   After an ox is lost, one repairs its stable.
   ႏြားေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီးမွ ႏြားျခံကို ျပင္သည္။
   Anyone who goes hungry for three days will steal.
   သံုးရက္အစာငတ္ေနသူသည္ ခိုးလိမ့္မည္။
   A righteous man never gets rich.
   မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူသည္ ဘယ္ေတာ့မွ မခ်မ္းသာ။
   Shrimps get broken backs when whales fight.
   ေ၀လငါးခ်င္း ကိုက္ၾကသည့္အခါ၌ ပုစြန္ဆိတ္မ်ားခါးက်ိဳးၾကရသည္။
   When you enter a village, observe its customs.
   အကယ္၍ သင္သည္ ရြာတစ္ရြာအတြင္းသို႔ ၀င္သြားသည့္အခါ၌ ထိုရြာ၏ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို ဂ႐ုျပဳပါ။
   A brother is a brother-but business is business
   အစ္ကိုသည္ အစ္ကိုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းသည္ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။
   First see the mother,and then ask her daughter’s hand.
   ပထမ အေမကို ၾကည့္ပါ၊ ၿပီးမွ သမီးကို လက္ထပ္ရန္ ေတာင္းခံပါ။
   It is better to be a cook for one day than a hen for a year.
   ၾကက္မတစ္ႏွစ္ျဖစ္ရျခင္းထက္ ၾကက္ဖတစ္ရက္ျဖစ္ရျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The liar profits but once.
   လိမ္ညာေျပာဆိုသူသည္ တစ္ႀကိမ္သာ အက်ဳိးရွိသည္။
   The good general makes good soldiers.
   ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေကာင္းတစ္ဦးသည္ စစ္သည္ေတာ္ေကာင္းမ်ားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည္။
   It is a shame to be shameless.
   အရွက္မရွိျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ရွက္စရာေကာင္းသည္။
   It is lawful to learn even from enemy.
   ရန္သူ႕ထံမွ ပညာယူျခင္းသည္ပင္လွ်င္ မွန္ကန္သည္။
   The result jusfifies the deed.
   ရလဒ္သည္ လုပ္ရပ္ကို မွန္ကန္ေစသည္။
   Though indecision,opportunity is often lost.
   မဆံုးျဖတ္ မေ၀ခြဲႏိုင္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အခြင့္အေရးသည္ လက္လြတ္ ဆံုး႐ႈးံသြားရသည္။
   Angry man is a brother of the madman.
   ေဒါသထြက္ေနသူတစ္ဦးသည္ အ႐ူးတစ္ေယာက္၏အစ္ကို ျဖစ္သည္။
   As long as man is not dead,his chance of becoming weathy is not over yet.
   လူတစ္ေယာက္သည္ မေသဆံုးသေရြ႕ သူေဌးျဖစ္လာႏုိင္ရန္ အခြင့္အေရးရွိေနေသးသည္။
   Death has no mercy upon anyone.
   ေသျခင္းတရားသည္ မည္သူ႔အေပၚမွ မညွာတာ။
   The first stage of fury is madness, the end of it is repentance.
   ေဒါသ၏ ပထမအဆင့္မွာ ႐ူးသြပ္ျခင္းျဖစ္၍ ေနာက္ဆံုးဆံုးအဆင့္မွာ ေနာင္တရျခင္း ျဖစ္သည္။
   He who wants to play with a cat should be able to bear its scratches.
   ေၾကာင္ႏွင့္ ကစားလိုသူသည္ ေၾကာင္ကုတ္သည္ကို ခံႏိုင္ရမည္။
   Inquire about the mother before you marry a girl.
   သင္သည္ မိန္းကေလးတစ္ဦးကို လက္မထပ္မီ သူမ၏ မိခင္အေၾကာင္းကို စံုစမ္းပါ။
   Lock your door rather than suspect your neighbour.
   သင္၏ အိမ္နီးခ်င္းကို မယံုသကၤာျဖစ္ျခင္းထက္ သင္၏ အိမ္တံခါးကို ေသာ့ခတ္ထားပါ။
   A man’s safety is holding his tongue.
   လူတစ္ေယာက္၏ လံုျခံဳမႈသည္ သူ၏လွ်ာကို ထိန္းသိမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
   Poverty without debt is perfect riches.
   ဆင္းရဲေသာ္လည္း ေၾကြးမရွိျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   Respect is given to weather, not to men.
   လူကို ေလးစားျခင္းမဟုတ္၊ ေငြကို ေလးစားျခင္းျဖစ္သည္။
   That which is in his heart is at the tip of his tongue.
   သူ၏စိတ္တြင္ ရွိေနသည့္ အရာသည္ သူ၏ လွ်ာဖ်ား၌ ရွိေနသည္။
   Unguarded property teaches people to steal.
   ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမရွိသည့္ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားသည္ လူမ်ားအား ခိုးတတ္ရန္ သင္ၾကားေပးသည္။
   As long as a human being lives he will learn.
   လူသည္ အသက္ရွင္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ေလ့လာဆည္းပူးေနရမည္။
   If your pocket gets empty, your faults will be many.
   အကယ္၍ သင္၏အိတ္ေထာင္တြင္း၌ ဘာမွမရွိသည့္အခါ၌ သင့္တြင္ အျပစ္မ်ားစြာ ရွိေနလိမ့္မည္။
   Walk with sandals till you can get good shoes.
   တန္ဖိုးႀကီးၿပီး ေကာင္းသည့္ ႐ႈးဖိနပ္မ်ားမရခင္ ေျခညွပ္ဖိနပ္မ်ားျဖင့္ လမ္းေလွ်ာက္ပါ။
   Your tongue is your power. If you preserve it, it will preserve you. If you betray it , it will betray you.
   သင္၏လွ်ာသည္ သင္၏အင္အားကပင္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင္က ၄င္းအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လွ်င္ ၄င္းကလည္း သင့္အား ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္လိမ့္မည္။
   Better a feud with the clever than friendship with fool.
   စဥ္းစားေတြးေခၚဥာဏ္မရွိသူႏွင့္ မိတ္ေဆြျဖစ္ရျခင္းထက္ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္သူႏွင့္ ရန္သူျဖစ္ရျခင္းကပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The bird’s strength is in its wings, the crab’s in its claws and the strength of a ruler in his ministers.
   ငွက္၏ခြန္အားသည္ ၄င္း၏ ေတာင္ပံမ်ား၌ ရွိသည္။ ကဏန္း၏ ခြန္းအားသည္ ၄င္း၏လက္မမ်ား၌ ရွိသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူဘုရင္၏ ခြန္အားသည္ သူ၏ ၀န္ႀကီးမ်ား၌ ရွိသည္။
   By the mouth the body is ruined.
   ပါးစပ္ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္သည္ ပ်က္စီးရသည္။
   He who ventures to threaten should be bold enough to fight.
   ၿခိမ္းေျခာက္ရဲေသာသူသည္ တိုက္ခိုက္ရန္ သတၱိရွိရမည္။
   If you don’t have good weapons, it is better for you to submit.
   အကယ္၍ သင့္တြင္ လက္နက္ေကာင္းမ်ား မရွိလွ်င္ အညံ့ခံလိုက္ျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   If you kill, kill an elephant; if you rob, rob a treasury.
   အကယ္၍ သင္သည္ သတ္မည္ဆိုလွ်င္ ဆင္ကို သတ္ပါ။ အကယ္၍ သင္သည္ လုယက္မည္ဆိုလွ်င္ ဘ႑ာတိုက္ကို လုပါ။
   A slip of the tongue may cause the loss of one’s fortune, a slip of the foot may cause one to fall from a tree. စကားမွားျခင္းေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ကံကို ဆံုး႐ႈံးေစႏိုင္သည္။ ေျခေခ်ာ္ျခင္းေၾကာင့္ သစ္ပင္ေပၚမွ ျပဳတ္က်ႏိုင္ သည္။
   To trust one’s child is blindess in one eye, to trust a stranger is blindness in both.
   သားသမီးယံုေတာ့ မ်က္စိတစ္လံုးကန္း၊ သူစိမ္းယံုေတာ့ မ်က္စိစံုလံုးကန္း။
   Wealth is a harlot, wisdom is faithful.
   ဥစၥာပစၥည္းသည္ ျပည့္တန္ဆာမတစ္ဦးကဲ့သို႔ သစၥာမရွိ။ ဥာဏ္ပညာသည္သာ သစၥာရွိသည္။
   The heir’s tears are but a mask to disguise his joy.
   အေမြခံတစ္ဦး၏ မ်က္ရည္မ်ားမွာ သူ၏ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ဖံုးအုပ္ထားသည့္ မ်က္ႏွာဖံုးပင္ ျဖစ္သည္။
   Mistrust your best friend as if be were your worst enemy.
   သင္၏အခ်စ္ဆံုးသူငယ္ခ်င္းအား သင္၏ အမုန္းဆံုးရန္သူအျဖစ္ မွတ္ထင္ထားၿပီး ၄င္းအား မယံုပါႏွင့္။
   Since excuses were invented, no one is even in the wrong.
   ဆင္ေျခမ်ား မေပၚခင္က မည္သူမွ် အမွားမလုပ္ၾက။
   One’s face is the mirror of one’s soul.
   Trust not a dog’s limp or women’s tears.
   ေခြး၏ ေျခက်ိဳးျခင္းႏွင့္ မိန္းမတို႔၏ မ်က္ရည္မ်ားကို မယံုပါႏွင့္။
   We see faces, we do not see hearts.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ မ်က္ႏွာမ်ားကုိ ျမင္သည္။ ႏွလံုးသားမ်ားကိုမူ မျမင္ၾကရ။
   Women and cats are both animals ungrateful.
   မိန္းမမ်ားႏွင့္ ေၾကာင္မ်ားသည္ ေက်းဇူးကန္းသည့္ တိရစၦာန္မ်ား ျဖစ္သည္။
   Good deeds remain unknown; evil deeds run through all the streets.
   ေကာင္းေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို မသိၾက။ မေကာင္းသည့္ လုပ္ရပ္မ်ားမွာမူ လမ္းအားလံုး၌ ျပန္႔ႏွံ႔ေနသည္။
   If you leave for day take provisions for two, and if yor travel in summer take your clothes for winter.
   အကယ္၍ သင္သည္ ခရီးတစ္ရက္သြားမည္ဆိုလွ်င္ စားနပ္ရိက္ခါမ်ားကို ႏွစ္ရက္စာယူသြားပါ။ အကယ္၍သင္သည္ ေႏြရာသီ၌ ခရီးသြားမည္ဆိုလွ်င္ ေဆာင္းရာသီအတြက္ အ၀တ္အစားမ်ားပါ ယူသြားပါ။
   If yor strike someone, stnike him dead; if yor save someone, save him alive.
   အကယ္၍သင္သည္ လူတစ္ေယာက္အားတိုက္ခိုက္လွ်င္ ေသေအာင္တိုက္ခိုက္ပါ။ အကယ္၍သင္သည္ လူတစ္ေယာက္အားကယ္တင္မည္ဆိုလွ်င္ အသက္ရွင္ေအာင္ ကယ္တင္ပါ။
   The cold teaches one to steal charcoal.
   အေအးဒဏ္က မီးေသြးခိုးတတ္ရန္ သင္ၾကားေပးသည္။
   Haste is the sister of repentance.
   အလ်င္လိုျခင္းသည္ ေနာင္တတရား၏ အစ္မျဖစ္သည္။
   He who loves honey should be patient of the stinging of the speaking.
   ပ်ားရည္ကို ႀကိဳက္သူသည္ ပ်ားတုတ္ခံႏိုင္ရမည္။
   Pepentance for silence is better than repentance for speaking.
   မေျပာဘဲေနလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိသည့္ ေနာင္တတရားသည္ ေျပာလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိသည့္ ေနာင္တတရားထက္ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Eat coconuts while you have your teeth.
   သင့္တြင္ သြားမ်ားရွိတုန္း အုန္းသီးမ်ားကို စားပါ။
   The hare that escaped had eight legs.
   လြတ္သြားေသာ ယုန္တြင္ ေျခရွစ္ေခ်ာင္းရွိသည္။
   If you want to go to the gallows without the aid of a ladder, you can go by the aid of a woman.
   အကယ္ သင္သည္ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႕ ေလွခါးမပါဘဲ တက္လိုလွ်င္ မိန္းမတစ္ေယာက္၏ အကူအညီျဖင့္ တက္ႏိုင္သည္။
   If you want to touch the head, first touch the foot.
   အကယ္ သင့္သည္ ဦးေခါင္းကိုကိုင္လိုလွ်င္ ပထမဆုံး ေျခေတာက္ကို ကိုင္ပါ။
   The head suffers because of the tongue.
   ဦးေခါင္းသည္ လွ်ာေၾကာင့္ ခံစားရသည္။
   If you want to know secret ask the young children.
   အကယ္ သင္သည္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္တစ္ခုလို သိလိုလွ်င္ ကေလးမ်ားကို ေမးပါ။
   The tongue is the smallest organ in the body but can do the most important tasks.
   ကိုယ္ ခႏတစ္ခုလုံး လွ်ာသည္ အေသးငယ္ ဆုံးေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ၎င္းသည္ အေရးၾကီးဆုံးကိစၥၥမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။
   Advise people to do good deeds, never urge people to bring in lawsuits against one another.
   Respect for one’s superiors, kindness for one’s inferiors.
   မိမိထက္သာလြန္သူမ်ားကုိ ေလးစားပါ။ မိမိ ထက္နိမ့္သူမ်ားကို ၾကင္နာပါ။
   The rich worry over their money, the poor over their bread.
   To eat fish one has to go angling.
   ငါးကိုစားရရန္အတြက္ ငါးထြက္မွ်ားရေပလိမ့္မည္။
   When one buys a buffalo one looks at his hoofs; when one marries a woman one looks into her ancestry.
   When you eat a frult, think of the man who planted the tree.
   အကယ္၍ သင္သည္ အသီးတစ္လံုးကို စားသည့္အခါ၌ ထိုအပင္ကို စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သူကို စဥ္းစားပါ။
   Better a pain in your heart than shame before men.
   လူအမ်ားေရွ႕တြင္ အရွက္ကြဲျခင္းထက္ ႏွလံုးသား၌ေ၀ဒနာခံစားရျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Better caution at first than tears afterwards.
   ျပီးမွ မ်က္ရည္က်ျခင္းထက္ အစကတည္းက သတိရွိျခင္းက ပိုပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Beware of your friends, not your enemies.
   Borrow causes sorrow.
   By day they’re ready to divorce, by night they’re ready for bed.
   Easy to promise, hand to fulfill.
   ကတိေပးရန္ လြယ္သည္။ လုပ္ေဆာင္ရန္ ခက္သည္။
   Even a poor man wants to live.
   ဆင္းရဲသားတစ္ဦးပင္လွ်င္ မေသလိုေပ။
   For the sake of peace one may even lie.
   Gold is tested with fire, a woman with gold.
   ေရႊကို မီးျဖင့္ စမ္းသပ္သည္။ မိန္းမကို ေရႊျဖင့္စမ္းသပ္သည္။
   He who has the money has the authority.
   ေငြရွိသူတြင္ ၾသဇာရွိသည္။
   He who is aware of his folly is wise.
   A heavy rain is good for the fields and bad for the roads.
   Honey on the tongue, gall in the heart.
   If everybody cays so, there is some truth to it.
   If the student is successful, the teacher gets the praise.
   အကယ္၍ တပည့္သည္ စာေမးပဲြေအာင္သြားေသာအခါ ဆရာသည္ ခ်ီးက်ဴးခံရသည္။
   A wise man hears one word and understands two.
   ပညာရွိသည္ စကားတစ္ခြန္းကို နားေထာင္ၿပီးေနာက္ စကားႏွစ္ခြန္း နားလည္သည္။
   With nets you catch birds and with presents, girls.
   သင္သည္ ပိုက္ကြန္မ်ားျဖင့္ ငွက္မ်ားကို ဖမ္းသည္။ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ မိန္းကေလးမ်ားကို ဖမ္းသည္။
   Always tell the truth in the form of a joke.
   အမွန္တရားကို ေနာက္သလိုလို ေျပာင္သလိုလိုပံုစံျဖင့္ အျမဲေျပာဆိုပါ။
   Better to lose your eye than your good name.
   သင္၏ ေကာင္းမြန္သည့္ ဂုဏ္သတင္း ဆံုး႐ႈံးသြားရျခင္းထက္ သင္၏ မ်က္လံုးဆံုး႐ႈံးရသည္က ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   The cock that crows at an untimely hour must lose its head.
   အခ်ိန္မတိုင္မီ ထတြန္သည့္ ၾကက္ဖ၏ဦးေခါင္းသည္ အျဖတ္ခံရလိမ့္မည္။
   God helps the careless man.
   ဘုရင္သခင္သည္ နေမာ္နမဲ့ႏုိင္သူအား အကူအညီေပးသည္။
   He feeds hen with one hand and takes her egg with the other.
   သူသည္ ၾကက္မအား လက္တစ္ဘက္ျဖင့္ အစာေကြၽး၍ က်န္လက္တစ္ဖက္က ၾကက္ဥမ်ားကို ယူသည္။
   If God wishes to rejoice the heat of a poor man, He makes him loese his donkey and find it.
   အကယ္၍ ဘုရားသခင္သည္ ဆင္းရဲသားတစ္ဦးအား ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ လုပ္လိုလွ်င္ ထိုဆင္းရဲသား၏ ျမည္းကိုေပ်ာက္ဆံုးေစၿပီးေနာက္ ျပန္ေတြ႔ေအာင္ ျပဳေတြ႔ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးသည္။
   Warm a frozen serpent, and it will sting you first.
   အေအးဒဏ္ခံေနရသည့္ ေ>မအား ေႏြးေထြးေအာင္လုပ္ေပးလိိုက္ပါက ထိုေ>မသည္ သင့္အား အရင္ဆံုး ေပါက္လိမ့္မည္။
   The tree says to the axe “you could not cut me if I had not given you the handle”.
   “တကယ္လို႔ မင္းကိုသာ ငါက လက္ကိုင္မေပးခဲ့ရင္ မင္းဟာ ငါ့ကို ခုတ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟူသည္ သစ္ပင္က ေပါက္ဆိန္အားေျပာသည္။
   What good is a gold comb to a bald man.
   ဆံပင္မရွိသူအတြက္ ေရႊဘီးသည္ ဘာမ်ား အသံုး၀င္မည္နည္း။
   Before you go, think of your return.
   သင္မသြားခင္ သင္၏ အျပန္ခရီးကို စဥ္းစားပါ။
   Consider more the end than the beginning.
   အစထက္ အဆံုးကို ပို၍ စဥ္းစားပါ။
   The first stage of folly is to consider oneself wise.
   မိုက္မဲညံ့ဖ်င္းျခင္း၏ ပထမဆံုးအခ်က္မွာ မိမိကိုယ္မိမိ ဥာဏ္ပညာရွိလွသည္ဟု သင္မွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   If the evil will not leave you, leave it.
   အကယ္၍ မေကာင္းမႈက သင့္အား မစြန္႔ခြာလွ်င္ သင္က မေကာင္းမႈကို စြန္႔ခြာပါ။
   There are lies more credible than truth.
   အမွန္တရားထက္ပင္ ပို၍ ယံုႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ မုသားမ်ားစြာ ရွိသည္။
   Who sees his own mistakes has no time to consider those of others.
   မိမိ၏ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို သိျမင္သူသည္ အျခားသူမ်ား၏အျပစ္မ်ား၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို စဥ္းစားရန္ အခ်ိန္မရ။
   With whom you are such you are.
   သင္သည္ သင္ႏွင့္တြဲေနသူအတိုင္း ျဖစ္သည္။
   All the rivers run into the sea, yet the sea is not full.
   ျမစ္မ်ားအားလံုးသည္ ပင္လယ္အတြင္းသို႔ စီး၀င္ေသာ္လည္း ပင္လယ္သည္ ျပည့္လွ်ံမသြား။
   Among the ten fingers there are long and short.
   လက္ေခ်ာင္းဆယ္ေခ်ာင္းပင္လွ်င္ တိုေသာလက္ေခ်ာင္းကတို၍ ရွည္ေသာလက္ေခ်ာင္းက ရွည္သည္။
   At a distance from home a man is judged by what he seems : near home, by what he is.
   ၄င္း၏ ပတ္၀န္းက်င္မဟုတ္သည့္ ေနရာ၌ လူတစ္ေယာက္အား သူ၏ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ၊ ေျပာဆိုေနထိုင္မႈတို႔ႏွင့္ အကဲျဖတ္ၿပီး ၄င္း၏ပတ္၀န္းက်င္၌မူ သူ ဘာဆိုသည့္အခ်က္နွင့္ အကဲျဖတ္သည္။
   At brith we bring nothing, at deather we take away nothing.
   ေမြးဖြားလာသည့္အခ်ိန္၌ ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ဘာမွယူေဆာင္မလာၾက။ ေသဆံုးသည့္အခါ၌လည္း ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ဘာမွ ယူေဆာင္မသြားၾက။
   Avoid offending three classes of people-officials, customers, and windws.
   လူသံုးမ်ိဳး သံုးစားႏွင့္ ရန္မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ပါ။ အရာရွိ အရာခံမ်ား၊ မိမိထံမွ ပစၥည္း၀ယ္ယူ အားေပးေနသည့္ ေဖာက္သည္မ်ားႏွင့္ မုဆိုးမတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
   Be inwardly clever but outwardly clownish.
   အေပၚယံအျမင္မွာေတာ့ ရယ္ခ်င္စရာ ေကာင္းေနပါေစ၊ သို႔ေသာ္ အမွန္တကယ္၌ လွပ္ေနေအာင္ ပါးနပ္ေနပါေစ။
   Beautiful or not, it is my native land.
   လွလွ မလွလွ ဤေျမသည္ ကြၽႏု္ပ္၏ေမြးရပ္ေျမျဖစ္သည္။
   Behind the smile, a dgger may be hidden.
   အျပံဳး၏ေနာက္ကြယ္၌ ဓားေျမွာင္တစ္ေခ်ာင္းသည္ လွ်ိ႔၀ွက္စြာ ရွိေနႏိုင္သည္။
   The best kind of acquaintance is acquaintance with each other’s heats.
   အေကာင္းဆံုးေသာ အသိအကြၽမ္းမွာ တစ္ေယာက္၏ စိတ္ကို တစ္ေယာက္က နားလည္းသိရွိသည့္ အသိအကြၽမ္းပင္ျဖစ္သည္။
   Better die ten years earlier than live those years in poverty.
   ဆင္းဆင္းရဲရဲႏွင့္ ေနေနရျခင္းထက္ ဆယ္ႏွစ္ေစာ၍ ေသရျခင္းက ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   Blame yourself as you would blame others; excuse yourself.
   အျခားသူမ်ားအား အျပစ္တင္သကဲ့သို့ သင့္ကိုယ္သင္ အျပစ္တင္ပါ။ သင့္ကိုယ္သင္ ခြင့္လႊတ္သကဲ့သို့ အျခားသူမ်ားအားလည္း ခြင့္လႊတ္ပါ။
   Carry your umbrella when the weather is fine; carry food when you are not hungry.
   ရာသီဥတုသာယာေနလွ်င္ သင္၏ထီးကိုယူေဆာင္သြားပါ။ ဆာေလာင္ျခမ္းမရွိလွ်င္ အစားအစာကို ယူေဆာင္သြားပါ။
   Compare with superiors, I have less; compare with inferiors, I have more.
   ကိုယ့္ထက္သာလြန္မ်ားျပားသူမ်ားႏွင့္ ယွဥ္သည္႕အခါ၌ ကြၽႏ္ုပ္တြင္ရွိသည္႕အရာမ်ားမွာ နည္းေနသည္။ ကိုယ့္ထက္နိမ့္သူမ်ားႏွင့္ ယွဥ္သည္႕အခါ၌ ကြၽႏ္ုပ္သည္ ၄င္းတို႔ထက္ ပိုရွိသည္။
   Consider the past and you will know the future.
   အတိတ္ကို စဥ္းစားသုံးသပ္ပါ။ အနာဂတ္ကို သင္သိလိမ့္မည္။
   The contented man, though poor, is happy; the discontented man, though rich, is sad.
   ေရာင့္ရဲတတ္ေသာသူသည္ ဆင္းရဲေသာ္ျငားလည္း စိတ္ခ်မ္းသာသည္။ မေရာင္ရဲႏိုင္ေသာသူသည္ ခ်မ္းသာေသာ္ျငား လည္း စိတ္ဆင္းရဲသည္။
   The elephant is killed becuse he has tusks.
   ဆင္တြင္ အစြယ္မ်ားရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းသည္ အသတ္ခံရသည္။
   The error of on moment becomes the sorrow of a whole life.
   တစ္ဒဂၤအမွားတစ္ခုသည္ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး စိတ္ဆင္းရဲေစသည္။
   Even a tiger takes a nap.
   က်ားသည္ပင္လွ်င္ အိပ္ငိုက္ေသးသည္။
   Fish see the bait but not the hook, men see the profit but not the peril.
   ငါးသည္ အစာကို ျမင္ေသာ္လည္း ခ်ိ္ကိုမျမင္၊ လူသည္ အက်ဳိးအျမတ္ကို ျမင္ေသာ္လည္း အႏၲရာယ္ကိုမျမင္။
   The fish that gets away is always a lage one.
   လြတ္သြားေသာငါးသည္ အၿမဲႀကီးသည္။
   Going to law is losing a cow for the sake of a cat.
   အမႈျဖစ္ျခင္းသည္ ေၾကာင္တစ္ေကာင္ရရန္အတြက္ ႏြားတစ္ေကာင္ ဆုံး႐ႈံးခံျခင္းျဖစ္သည္။
   Gold is tested by fire, man by gold.
   ေရႊကို မီးျဖင့္စမ္း၍ လူကိုေရႊျဖင့္စမ္းသည္။
   Good goods are not cheap:cheap goods are not good.
   ေကာင္းသည္႕ ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္ ေစ်းမေပါ၊ ေစ်းေပါသည္႕ ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္လည္း မေကာင္း။
   Great politeness usually means ” I want something”.
   အလြန္အမင္း ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ ပ်ဴငွာေနျခင္းသည္ ]တစ္စုံတစ္ခုကို ကြၽႏ္ုပ္အလိုရွိသည္} ဟူသည္႕ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနသည္။
   The hand that feeds the ox grasp the knife when it is fattenend.
   ႏြားကိုး အစာေကြၽးသည္႔လက္သည္ ထိုႏြား၀လာ၍ အသားတိုးအစာေကြၽးသည္႕လက္သည္ ထိုႏြား၀လာ၍ အသားတိုးလာသည္႕အခါ၌ ဓားကိုဆြဲကိုင္သည္။
   The hare does not eat the grass around his burrow.
   ယုန္သည္ မိမိေအာင္းသည္႕ ေျမတြင္းနားမွ ျမက္ကိုမစား။
   He who grasps at a small advantage incurs a great loss.
   အနည္းငယ္မွ်ေသာ အခြင့္အေရးကို ရယူလိုက္သူသည္ ဆုံး႐ႈံးမႈႀကီးႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ရတတ္သည္။
   He who is not stingy is not wealthy and he who is not wealthy is not stingy.
   ကပ္ေစးမနည္းေသာသူသည္ မခ်မ္းသာ၊ မခ်မ္းသာေသာသူသည္ ကပ္ေစးမနည္းတတ္။
   He who is one day my teacher is my father for life.
   ကြၽႏ္ုပ္အား တစ္ရက္ပညာသင္ၾကားေပးေသာသူသည္ ကြၽႏ္ုပ္၏ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး၌ ကြၽႏ္ုပ္၏ဖခင္ျဖစ္သည္။
   Hunger is cured by food, ignorance by study.
   ဆာေလာင္မႈကို အစားအစာျဖင့္ ကုစား၍ မသိနားမလည္မႈကို ေလ့လာဆည္းပူးမႈျဖင့္ ကုသသည္။
   “I heard ” is not as good as “I saw”.
   {ကြၽႏ္ုပ္ၾကားခဲ့သည္} ဟူသည္႕စကားသည္ {ကြၽႏု္ပ္ေတြ႔ခဲ့သည္}ဟူသည္႕ စကားေလာက္ မေကာင္း။
   If one generation has been warlike the ten following will be timid.
   အကယ္၍ မ်ဳိးဆက္တစ္ဆက္သည္ စစ္လိုလားခဲ့လွ်င္ ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္ဆယ္ဆက္သည္ သူရဲေဘာေၾကာင္သည္။
   If one has three ounces of silver, he is a tiger; with five ounces of silver he is a dragon.
   အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္တြင္ ေငြသုံးေအာင္စရွိခဲ့လွ်င္ ၄င္းသည္ က်ားတစ္ေကာင္ျဖစ္၍ ေငြငါးေအာင္စ ရွိခဲ့လွ်င္္ ၄င္းသည္ နဂါးတစ္ေကာင္ျဖစ္သည္။
   If people take no care for the future, they will soon have sorrow for the present.
   အကယ္၍ လူမ်ားသည္ အနာဂတ္အတြက္ ဘာမွျပင္ဆင္ျခင္း၊ ပူပန္ျခင္းမရွိလွ်င္ ၄င္းတို႔သည္ မၾကာမီမ်က္ေမွာက္ကာလအတြက္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ၾကလိမ့္မည္။
   If small sums do not go out, large sums will not come in.
   အကယ္၍ ေငြအနည္းငယ္မထြက္ေသးလွ်င္ ေငြအေျမာက္အမ်ားသည္ ၀င္လာလိမ့္မည္မဟုတ္။
   If the profits are great, the risks are great.
   အကယ္၍ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားသည္ ႀကီးမားလွ်င္ ရင္းႏွီးစြန္႔စားရမႈသည္လည္း ႀကီမားသည္။
   If you are patient in one moment of anger , you will escape a hundred days of sorrow.
   အကယ္၍ သင္သည္ ေဒါသကို တစ္ဒဂၤခ်ဳပ္ထိန္းႏုိင္ခဲ့လွ်င္ ပူေဆြးေသာကေရာက္ရသည္႕ ရက္ေပါင္း တစ္ရာမွလြတ္ ကင္းရေပလိမ့္မည္။
   If you cannot catch fish, catch shrimps.
   အကယ္၍ သင္သည္ ငါးမ်ားကို မဖမ္းႏိုင္လွ်င္ ပုစြန္ေက်ာ့မ်ားကို ဖမ္းပါ။
   If you have nothing to do, go home early.
   အကယ္၍ သင္သည္ လုပ္စရာဘာမွမရွိလွ်င္ အိမ္သို႔ ေစာေစာျပန္ပါ။
   If your books are unread, your descendants will be ignorant.
   အကယ္၍ သင္၏ စာအုပ္မ်ားကို သင္မဖတ္ခဲ့လွ်င္ သင္၏မ်ိဳးဆက္မ်ားသည္ အၾကားအျမင္ မဲ့ၾကေပလိမ့္မည္။
   If you wish to know the mind of a man listen to his words.
   အကယ္၍ သင္သည္ လူတစ္ေယာက္၏စိတ္ကို သိလိုလွ်င္ သူေျပာသည့္ စကားမ်ားကို နားေထာင္ၾကည့္ပါ။
   In prosperity, strangers claim kin; in adversity kindred become strangers.
   အဆင္ေျပေနသည့္အခ်ိန္၌ သူစိမ္းမ်ားကပင္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။ အဆင္မေျပသည့္အခါ၌မူ ေဆြမ်ိဳးမ်ားပင္လွ်င္ သူစိမ္းမ်ား ျဖစ္သြားေတာ့သည္။
   In the midst of great joy do not promise to give a man anything; in the midst of great anger do not answer a man’s letter.
   အလြန္အမင္း ေပ်ာ္ရႊင္ေနသည့္အခ်ိန္၌ တစ္စံုတစ္ေယာက္အား တစ္စံုတစ္ခုေပးမည္ဟု ကတိမေပးပါႏွင့္။ အလြန္စိတ္ဆိုးေနသည့္ အခ်ိန္၌ တစ္စံုတစ္ဦးထံ စာမျပန္ပါႏွင့္။
   A maiden marries to please her parents, a widow to please herself.
   အပ်ိဳတစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ မိဘမ်ား စိတ္ခ်မ္းသာေစရန္အတြက္ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။ မုဆိုးမတစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ စိတ္ခ်မ္းသာမႈအတြက္ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။
   Make every inch of time your own.
   အခ်ိန္တိုင္းကို သင့္အတြက္ အသံုးခ်ပါ။
   Man sees the gain, not the danger.
   လူသည္ ရဖို႔သာျမင္သည္ အႏ ၱရာယ္ကိုေတာ့မျမင္။
   A man who cannot tolerate small ills can never accomplish great things.
   အေသးအဖြဲေလးမ်ားကိုပင္ သည္းမခံႏိုင္ေသာ သူသည္ ႀကီးမားသည့္ ကိစၥမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္။
   Man will die for money, birds for food.
   လူတို႔သည္ ေငြအတြက္ ေသဆံုးၾကသည္။ ငွက္မ်ားသည္ အစာအတြက္ ေသၾကသည္။
   Money cannot buy things are not for sale.
   ေငြသည္ ေရာင္းခ်ရန္မဟုတ္သည္႔ အရာမ်ားကို ၀ယ္ယူ၍ မရ။
   Past experiences are the best guide for future undertakings.
   အတိတ္က ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည့္ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားသည္ အနာဂတ္အတြင္ လုပ္ေဆာင္မည့္ အလုပ္မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုး လမ္းညႊန္ေပးသူမ်ား ျဖစ္သည္။
   The prison is shut night and day,yet it is always full; the temples are always open, and yet find no one in them.
   အက်ဥ္းေထာင္ကို ေန႔ေရာညပါ ပိတ္ထားေသာ္လည္း လူမ်ားျဖင့္ အစဥ္ျပည့္က်ပ္ေနသည္။ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို ေန႔ေရာညပါ ဖြင့္ထားေသာ္လည္း တစ္ဦးတစ္ေလမွ်ကိုပင္ မေတြ႔မျမင္ရ။
   The rich man thinks of the future, the poor man of the present.
   ခ်မ္းသာေသာသူက ေရွ႕ေရးအတြက္ စဥ္းစားသည္။ ဆင္းရဲသူက ေလာေလာဆယ္အတြက္ စဥ္းစားသည္။
   Saving one man’s life is better than building a seven-storeyed temple.
   လူတစ္ေယာက္၏အသက္ကို ကယ္တင္ျခင္းသည္ အထပ္ခုနစ္ထပ္ရွိသည့္ ဘုရားေက်ာင္းတည္ျခင္းထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   The slanderer kills a thousand times; the assassin but once.
   သြားပုပ္ေလလြင့္ ေျပာဆိုသူသည္ အႀကိမ္တစ္ေထာင္ သတ္သည္။ လူသတ္သမားသည္ တစ္ႀကိမ္သာသတ္သည္။
   A successful man is not easy-going and easy-going man is not successful.
   ေအာင္ျမင္သူသည္ ေပါ့ေပါ့တန္တန္မေနသလို ေပါ့ေပါ့တန္တန္ေနသူသည္လည္း ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေခ်။
   Ten thousand rivers flow into the sea,but the sea is never full.
   ျမစ္အစင္းတစ္ေသာင္းသည္ ပင္လယ္တြင္းသို႔ စီးဆင္းေသာ္လည္း ပင္လယ္သည္ ျပည့္လွ်ံသြားသည္ ဟူ၍ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဖူးေခ်။
   To attend the emperor is like sleeping with a tiger.
   ဧကရာဇ္မင္းထံ ခစားရျခင္းသည္ က်ားတစ္ေကာင္ႏွင့္အတူ အိပ္စက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။
   To get up early for three morning is equal to one day of time.
   အိပ္ရာမွ မနက္ေစာေစာ သံုးရက္ထျခင္းသည္ ေန႔တစ္ေန႔၏အခ်ိန္ႏွင့္ ညီမွ်သည္။
   Use the littel to get the big.
   ႀကီးသည့္အရာကိုရရန္အတြက္ ေသးသည့္အရာကို အသံုးျပဳပါ။
   Vast chasms can be filled, but the heart of a man never.
   နက္႐ႈိင္းသည့္ ေခ်ာက္ႀကီးမ်ားကို ေျမဖို႔၍ ရႏုိင္ေကာင္း ရႏုိင္ေသာ္လည္း လူတစ္ေယာက္၏ စိတ္ဆႏၵျပည့္၀ေအာင္ကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ျပဳလုပ္၍ မရေခ်။
   What is told in the ear of a man is often heard a hundred miles away.
   When the dog catches mice, it is medding in the cat’s business.
   ေခြးက ၾကြက္ကိုဖမ္းျခင္းသည္ ေၾကာင္၏ အလုပ္ကို ၀င္စြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   When the guests have gone the host is at peace.
   ဧည့္သည္မ်ား ျပန္သြားသည့္အခါ၌ အိမ္ရွင္သည္ စိတ္ေအးရေတ့ာသည္။
   When you know a man, you know his face but not his heart.
   သင္သည္ လူတစ္ေယာက္ႏွင့္ သိကြၽမ္းသည့္ အခါ၌ ထိုသူ၏ မ်က္ႏွာကိုသာ သိကြၽမ္းျခင္း ျဖစ္သည္။ သူ၏ စိတ္ထားကို သိကြၽမ္းျခင္းမဟုတ္။
   When you sit alone, meditate on your own faults; when you converse, do not discuss the faults of others.
   When you talk on the road, remember that threr be men in the grass.
   Win your lawsuit and lose your money.
   အမႈကို အႏိုင္ယူၿပီး သင္၏ေငြကို အ႐ႈံးခံလိုက္ပါ။
   With money you are a dregon, without it a worm.
   ေငြရွိသည့္အခါ၌ သင္သည္ နဂါးတစ္ေကာင္ျဖစ္၍ ေငြမရွိသည့္အခါ၌ သင္သည္ ပိုးေကာင္တစ္ေကာင္ျဖစ္သည္။
   without experience one gains no wisdom.
   အေတြ႔အၾကံဳမရွိဘဲ မည္သူမွ် ဥာဏ္ပညာမရႏုိင္။
   As long as the language lives the nation is not dead.
   ဘာသာစကား တည္ရွိေနသေရြ႕ တိုင္းျပည္သည္လည္း တည္ရွိေနမည္။
   Correct your friend secretly and praise him publicly.
   သင္၏ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို ႏွစ္ကုိယ္ၾကား ဆံုးမစကားေျပာဆို၍ လူသိရွင္ၾကား ခ်ီးက်ဴးစကား ေျပာဆိုပါ။
   Do not choose your wife at dance,but on the field among the harvesters.
   ဇနီးသည္ကို ေရြးခ်ယ္သည့္အခါ ကပြဲမွ မေရြးခ်ယ္ပါႏွင့္။ လယ္ကြင္းထဲရွိ ေကာက္ရိတ္္သူမ်ားထဲမွ ေရြးခ်ယ္ပါ။
   Friend to everyboy, true to nobody.
   လူတိုင္းႏွင့္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း၊ သို႔ေသာ္ မည္သူေပၚမွ သေဘာထား မမွန္။
   He who is busy with work cares little for news.
   မိမိအလုပ္ျဖင့္ ႐ႈပ္ေနသူသည္ သတင္းစကားမ်ားကို သိပ္စိတ္မ၀င္စား။
   Many a friend was lost through a joke,but none has even been gained so.
   ေနာက္ေျပာင္က်ီစားျခင္းေၾကာင့္ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမ်ား တစ္ဦးတစ္ေလမွ်ပင္ မရရွိေသာ္လည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမူ ဆံုး႐ႈံးရသည္။
   Meat twice cooked and a friend twice reconciled are hardly ever good.
   Too much wisdom does not produce courage.
   ဥာဏ္ပညာအလြန္ရူွိျုခင္းသည္ သတိၱကို မျဖစ္ေပၚေစ။
   You have to suffer smoke in order to keep warm.
   Act honestly, and answer boldly.
   ႐ုိးသားစြာ လုပ္ေဆာင္၍ ရဲ၀ံ့စြာ ေျဖၾကားပါ။
   Better an open enemy than a false friend.
   A bold attempt is half success.
   ရဲ၀ံစြာ ႀကိဳးစားမႈသည္ တစ္၀က္ေအာင္ျမင္ၿပီး ျဖစ္သည္။
   Bread is better than the song of birds.
   ေပါင္မုန္႔သည္ ငွက္ကေလးမ်ား၏ ေတးသီသံထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   A fiar skin often covers a crooked mind.
   လွပေသာမ်က္ႏွာသည္ ရံဖန္ရံခါ၌ ေကာက္ေကြးသည့္ စိတ္ထားကို ဖံုးအုပ္ထားသည္။
   Fair words please the fool,and sometimes the wise.
   Favours and gifts disturb justice.
   မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းႏွင့္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားသည္ တရားစီရင္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစသည္။
   Fortune often knocks at the door but the fool does not invite her in.
   A good pilot is not know when the sea is calm and weather fair.
   ပင္လယ္ျပင္သည္ တည္ၿငိမ္၍ ရာသီဥတု ေကာင္းမြန္ေနသည့္အခ်ိန္၌ ကြၽမ္းက်င္သည့္ မာလိန္မွဴးမွန္း မသိရေခ်။
   Great men’s requests are commands.
   အထင္ကရ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ား၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မ်ားသည္ အမိန္႔မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
   He is not yet been who can please everybody.
   လူအားလံုးအား ေက်နပ္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္မည့္ သူသည္ မေမြးဖြားေသး။
   He is young enough who has health, and he is rich enough who has no debts.
   က်န္းမာေရးေကာင္းသူသည္ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳ၍ ေၾကြးမရွိေသာသူသည္ ခ်မ္းသာသည္။
   He who is ashamed of asking is ashamed of learning.
   ေမးျမန္းရမည္ကို ရွက္ေသာသူသည္ ေလ့လာဆည္းပူးျခင္းကို ရွက္ေသာသူ ျဖစ္သည္။
   A man’s word is his honour.
   လူတစ္ေယာက္၏စကားသည္ သူ၏ ဂုဏ္သိကၡာပင္ ျဖစ္သည္။
   Money is more eloquent than a dozen members of parliament.
   ေငြသည္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဆယ့္ႏွစ္ေယာက္ထက္ပင္ ပို၍စကား ေျပာေကာင္းေသးသည္။
   Many a thing whispered into one ear is heard over the whole town.
   The more shepherds, the less care.
   သိုးေက်ာင္းသားမ်ား မ်ားေလေလ၊ ဂ႐ုစိုက္မႈမွာနည္းေလေလ ျဖစ္သည္။
   A neighbour’s eye is full of jealousy.
   အိမ္နီးခ်င္း၏ မ်က္လံုးသည္ မနာလိုမႈျဖင့္ ျပည့္ေနသည္။
   No answer is also an answer.
   ေျဖၾကားျခင္း မျပဳဘဲေနျခင္းသည္ပင္လွ်င္ အေျဖျဖစ္သည္။
   Royal heart is often hid under a tattered coat.
   Take help of many, advice of few.
   A thankless man never does a thankful deed.
   ေက်းဇူးမသိတတ္ေသာသူသည္ ေက်းဇူးတင္ထိုက္သည့္ အလုပ္ကို ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ေပ။
   To live long is to suffer long.
   ရွည္ၾကာစြာ အသက္ရွင္ေနရျခင္းသည္ ရွည္ၾကာစြာ ခံစားရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   “Bad company” muttered the theif, as he stepped to the gallows between the hangman and a monk.
   ဘုန္းေတာႀကီးႏွင့္ ပါးကြက္အာဏာသားတို႔ရံလ်က္ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႔ တက္ေနသည့္သူခိုးက {အေပါင္းအသင္းမေကာင္း လုိ႔}ဟု ေျပာခဲ့သည္။
   Better lose the anchor than the whole ship.
   Better one eyewitness than ten hearsay witnesses.
   နားျဖင့္ၾကားရသည့္ သက္ေသဆယ္ေယာက္ထက္ မ်က္ျမင္သက္ေသ တစ္ေယာက္ကပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   A daily guest is a great thief in the kitchen.
   Fortune lost nothing lost, courage lost, much lost, honour lost, soul lost, all lost.
   From small beginnings come great things.
   ေသးငယ္သည့္ စတင္မႈမ်ားမွေန၍ ႀကီးမားသည့္အရာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္။
   God curse, and the doctor gets the money .
   ဘုရားသခင္က ကုသေပး၍ ဆရာ၀န္က ပိုက္ဆံယူသည္။
   Great talkers are little dore.
   အေျပာေကာင္းသူမ်ားသည္ အလုပ္အနည္းငယ္သာ လုပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။
   He that hears much, hears many lies.
   စကားမ်ားစြာကို နားေထာင္သူသည္ လိမ္ညာေျပာဆိုမႈေပါင္းမ်ားစြာကို ၾကားရသည္။
   He who would gather honey must brave the sting of bees.
   ပ်ားရည္ကို စုေဆာင္းရယူလိုသူသည္ ပ်ားတုတ္ခံရဲရမည္။
   In prosperity caution, in adversity patience.
   အဆင္ေျပေနလွ်င္ သတိရွိပါ။ အဆင္မေျပလွ်င္ သည္းခံမႈရွိပါ။
   The more servants, the worse service.
   အလုပ္သမားမ်ားေလေလ၊ အလုပ္က ညံ့ေလေလ။
   Once a thief always a thief.
   တစ္ႀကိမ္ခိုးဖူးလွ်င္ သူခိုးအျမဲ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။
   He who is not ashamed does whatever he likes.
   မရွက္တတ္ေသာသူသည္ သူလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္၍ ရသည္။
   Wise men do not quarrel with each other.
   ဥာဏ္ပညာရွိသူမ်ားသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ခိုက္ရန္မျဖစ္ပြား။
   The abundance of money ruins youth.
   ေငြေပါမ်ားၾကြယ္၀ျခင္းသည္ လူငယ္အား ပ်က္စီးေစသည္။
   A bad dog never sees the wolf.
   The bait hides the hook.
   ငါးစာက ငါးမွ်ားခ်ိတ္ကို ဖံုးအုပ္ထားသည္။
   Be just to all, but trust not all.
   အားလံုးအေပၚ မွန္ကန္မွ်တပါ။ သို႔ေသာ္ အားလံုးကိုေတ့ာ မယံုပါႏွင့္။
   Beauty will buy no beef.
   လွပမႈသည္ အမဲသားကို မ၀ယ္ႏုိင္။
   Believe not all you hear.
   သင္ၾကားတာအားလံုးကို မယံုႏိုင္။
   The belly teaches all arts.
   Better be happy than wise.
   Consideration is the parent of wisdom.
   စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာ၏ အမိသုိ႔မဟုတ္ အဖျဖစ္သည္။
   Cowards are cruel.
   သတၱိနည္းသူမ်ားသည္ ရက္စက္သည္။
   A danger forseen is half avoided.
   Diligence is the mother of success.
   လံု႔လ၀ီရိယသည္ ေအာင္ျမင္မႈ၏ မိခင္ျဖစ္သည္။
   Do not all you can spend not all you have; believe not all you hear; and tell not all you know.
   Do what you ought, and come what can come.
   သင္လုပ္သင့္တာကို လုပ္ပါ။ လာခ်င္တာ လာပါေစ။
   Drown not yourself to save a drowning man.
   ေရနစ္ေနသူတစ္ဦးကို ကယ္တင္ရန္အတြက္ သင္ေရမနစ္ေစႏွင့္။
   Drunkards have a fool’s tongue and a knave’s heart.
   For the rose the thorn is often plucked.
   ႏွင္းဆီပန္းေၾကာင့္ ဆူးသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အခူးခံရသည္။
   From hearing comes wisdom; from speaking repentance.
   နားေထာင္ျခင္းမွ ဥာဏ္ပညာရရွိ၍ ေျပာဆိုျခင္းမွ ေနာင္တရရွိသည္။
   Full of courtesy and full of craft.
   Give bread to the poor, but bar the door.
   ဆင္းရဲေသာသူမ်ားအား ေပါင္မုန္႔ေပးပါ။ သို႔ေသာ္ တံခါးမႀကီးကိုမူ ပိတ္ထားပါ။
   God defend me from my friends; l’ll keep myself from enemies.
   A good laweyer must be a great liar
   ေရွ႕ေနေကာင္းတစ္ေယာက္သည္ လိမ္ညာေျပာဆိုသည့္ေနရာ၌ ပါရဂူျဖစ္ရမည္။
   Gossiping and lying go together.
   He that changes his trade makes a soup in a basket.
   He that dies pays all debts.
   He that has no enemies has no friends.
   ရန္သူမရွိေသာသူတြင္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း မရွိ။
   He that is born to be hanged will never be drowned.
   He that is not handsome at 20, nor strong at 30, nor rich at 40, nor wise at 50, will never be handsome strong, rich on wise.
   He that makes himself a sheep shall be eaten by the wolf.
   မိမိကိုယ္မိမိ သိုးျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေသာသူသည္ ၀ံပုေလြ၏စားျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။
   He that marries for wealth sells his liberty.
   He that wants money wants all things.
   ေငြလုိသူသည္ အရာရာကို လုိသည္။
   He that will not work willwant.
   အလုပ္မလုပ္သူသည္ လိုအပ္ေနေပလိမ့္မည္။
   He who says what he likes shall hear what he does not like.
   A heavy purse makes a light heart.
   ေလးလံေသာ ပိုက္ဆံအိတ္သည္ စိတ္ကို ေပါ့ပါးေစသည္။
   In a long journey, straw weighs.
   In every beginning think of the end.
   အစတိုင္း၌ အဆံုးကို စဥ္းစားပါ။
   It is safest making peace with sword in hand.
   လက္ထဲတြင္ ဓားကိုင္ထားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ျခင္းသည္ စိတ္အခ်ရဆံုး ျဖစ္သည္။
   Keep your mouth shut and your eyes open.
   A lamb is as dear to a poor man as an ox to rich.
   Laziness travels so slowly that poverty overtakes him.
   ပ်င္းရိျခင္းသည္ ျဖည္းညွင္းစြာ သြားေနရာ ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းက ေက်ာ္တက္သြားေတာ့သည္။
   Think on the end before you begin.
   စတင္မလုပ္မီ နိဂံုးကို စဥ္းစားပါ။
   Want of care does us more damage than want of knowledge.
   Waste not, want not.
   မျဖဳန္းတီးလွ်င္ လိုအပ္ျခင္းမရွိ။
   We are born crying, live complaining, adn die disappointed.
   Where wealth, there friends.
   ေငြရွိလွ်င္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ား ရွိသည္။
   Who speaks not,errs not.
   မေျပာေသာသူသည္ မမွား။
   All complain of their lack of money, none of their want of brains.
   အားလံုးသည္ ေငြမရွိသည့္အတြက္ ညည္းတြားၾကသည္။ အသိတရားလိုအပ္မႈအတြက္ကိုမူ ညည္းတြားသူမရွိ။
   A foreigner’s pity is like a thorn’s shadow.
   ႏိုင္ငံျခားသား၏ သနားက႐ုဏာသည္ ဆူးတစ္ေခ်ာင္း၏ အရိပ္ႏွင့္ တူသည္။
   The fox is cunning, but more cunning is he who catches it.
   ေျမေခြးသည္ ေကာက္က်စ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေျမေခြးကို ဖမ္းယူသူသည္ ပို၍ ေကာက္က်စ္သည္။
   The husband doesn’t know what all the village knows.
   တစ္ရြာလံုးသိေနသည့္ အခ်က္ကို လင္ေယာက်္ားက မသိ။
   It is easier to watch a flick of rabbits than a woman.
   မိန္းမတစ္ေယာက္ကို ထိန္းသိမ္းရန္ထက္ ယုန္တစ္အုပ္ကို ထိနိးသိမ္းရသည္က ပို၍ပင္ လြယ္ကူေသးသည္။
   The man who goes to law often loses an ox to win a wit.
   အမႈအခင္းျဖစ္ေသာသူသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ေၾကာင္တစ္ေကာင္ကို ရရွိရန္အတြက္ ႏြားတစ္ေကာင္ကို အဆုံးခံေပးလိုက္ရသည္။
   No one throws stones at a tree without fruit.
   အသီးမသီးသည့္ သစ္ပင္ကို မည္သူမွ် ခဲျဖင့္ မပစ္ေပါက္။
   A relative’s slap hurts more than a stranger’s.
   ေဆြမ်ဳိး၏႐ုိက္ခ်က္သည္ သူစိမ္း၏႐ိုက္ခ်က္ထက္ပင္ ပို၍္ နာေစသည္။
   Sit not idle, for your luck sits with you.
   ဘာမွ မလုပ္ဘဲထိုင္မေနပါႏွင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သင္၏ ကံသည္ သင္ႏွင့္အတူ ထိုင္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
   Wet man fears no rain.
   ေရစိုေနသူသည္ မိုးကိုမေၾကာက္။
   When are pot hits another, both break.
   အိုးတစ္အိုးသည္ အျခားအိုးတစ္အိုးႏွင့္ ႐ုိက္မိသည့္အခါ၌ ႏွစ္အိုးလံုး ကြဲကုန္သည္။
   Who talks, sells, who listens, buys.
   ေျပာေသာသူသည္ ေရာင္းသည္၊ ႏားေထာင္ေသာသူသည္ ၀ယ္ယူသည္။
   Dishonour is worse than death.
   အရွက္တကြဲျဖစ္ရျခင္းသည္ ေသျခင္းထက္ပင္ ပို၍ဆိုး၀ါးသည္။
   A drowning man will even clutch at a straw.
   ေရနစ္ေနေသာသူသည္ ျမက္တစ္ပင္ကိုပင္ လွမ္းဆြဲလိမ့္မည္။
   Even walls have ears.
   နံရံမ်ား၌ပင္ နားမ်ားရွိသည္။
   Failure teaches you more than success.
   ႐ႈံးနိမ့္မႈက သင့္အား ေအာင္ျမင္မႈထက္ပင္ ပို၍သင္ၾကားေပးသည္။
   For every illness there is a herb growing.
   ေရာဂါတိုင္းအတြက္ ေဆးပင္၀ါးပင္ ရွိသည္။
   Gone from the eyes and out of the heart.
   မ်က္စိမ်ားမွ မျမင္ေတာ့သည္ႏွင့္ ရင္တြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။
   Habbit is a shirt that we wear till death.
   အေလ့အက်င့္သည္ ကြၽႏု္ပ္တို့ ေသဆံုးသည့္တိုင္ေအာင္ ၀တ္ဆင္သြားသည့္ ရွပ္အက်ၤီျဖစ္သည္။
   The hand soon forget what the mouth promises.
   ပါးစပ္မေပးထားသည့္ ကတိကို မၾကာမီ လက္ကေမ့သြားေတာ့သည္။
   The harm we do others we easily forget.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔က အျခားလူမ်ားအား နစ္နာထိခိုက္ေအာင္ လုပ္ခဲ့မႈမ်ားကို ကြၽႏု္္ပ္တုိ႔သည္ အလြယ္တကူေမ့ပစ္ၾကသည္။
   The husband is the head, the wife is the neck; she can turn whichever way she wants.
   လင္ေယာက္်ားသည္ ဦးေခါင္းျဖစ္၍ ဇနီးမယားသည္ လည္ပင္းျဖစ္သည္။ သူမသည္ သူ႕အား သူမ လိုရာဘက္သို႕ လွည့္ႏိုင္သည္။
   If you can’t get grapes get an apple.
   အကယ္၍ သင္သည္ စပ်စ္သီးမ်ားကို မရႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ပန္းသီးကို ယူပါ။
   In its own nest even the crow will pick the vulture’s eyes.
   က်ီးကန္းသည္ ၄င္း၏ အသိုက္ထဲ၌သာဆိုလွ်င္ လင္းတ၏ မ်က္လံုးမ်ားကိုပင္ ထိုးေကာ္ပစ္လိမ့္မည္။
   A judge is like a carpenter, what he wants he carves.
   တရားသူၾကီးသည္ လက္သမားကဲ့သို႕ ျဖစ္သည္။သူလိုခ်င္သည့္ပုံကို သူထုယူသည္။
   Law is a flags, and gold is the wind that makes it wave.
   သင္သည္ တရားဥပေကို ေရေအာက္ မည္မွ်နက္ေအာင္ ႏွစ္ထားထား
   Danger past and God forgotten.
   အႏၲရယ္လြန္ေျမာက္သြားၿပီးေနာက္ ဘုရားကို ေမ႕သြားေတာ့သည္။
   Happy is she who marries the son of a dead mother.
   အေမမရွိေတာ့သည္႕ သားေယာက်ာ္းကို လက္ထပ္လိုက္သည္႕ အမ်ဳိးသမီးသည္ ေပ်ာ္ရႊင္သည္။
   He that woos a widow must woo day and night.
   မုဆိုးမကို ပိုးပန္းသူသည္ ေန႕ေရာညပါ ပိုးပန္းရမည္။
   He that suffers patiently overcomes.
   စိတ္ရွည္သည္းခံစြာျဖင့္ ခံစားေသာသူသည္ ေအာင္ျမင္သည္။
   He that would eat fruit must climb the tree.
   အသီးကို စားလိုသူသည္ အပင္ေပၚသို႕ တက္ရေပလိမ့္မည္။
   If one will not, another will; so are all madiens married.
   If you tell your secret to your servant, you have made him your master.
   It is good to have two strings to one’s bow.
   ေလးတစ္လက္အတြက္ ေလးၾကိဳးႏွစ္ၾကိဳးရွိျခင္းသည္ ေကာင္းသည္။
   Marry above your match, and you get a master.
   သင့္ထက္ ျမင့္သူကို လက္ထပ္လိုက္သည့္ အခါ သင့္သည္ သခင္တစ္ဦး ရရွိသြားေတာ့သည္။
   All food is good to eat.but allwords are not fit to speak.
   အစာအားလံုးသည္ စားရန္သင့္ေတာ္ေသာ္လည္း စကားအားလံုးမွာမူ ေျပာဆိုရန္မသင့္ေတာ္။
   If the lizard were good to eat.It would not be so common.
   The robber does not desire a comrade to carry his knapsack for him.
   ဓားျပသည္ ၄င္း၏အထုပ္ကို အျခားဓားျပတစ္ဦးက သယ္ေပးမည္ကို မလိုလား။
   All wisdom is not taught in your school.
   ဥာဏ္ပညာအားလံဲုးကို သင္၏ေက်ာင္းမွ အကုန္သင္ၾကားေပးျခင္းမဟုတ္။
   If the rat is neglectful, the cat will seize it.
   အကယ္၍ ၾကြက္သည္ နေမာ္နမဲ့ေသာ ေနေနခဲ့လွ်င္ ၄င္းအား ေၾကာင္က ဖမ္းမိသြားေပလိမ့္မည္။
   Abstinence is the best vedicine.
   အရက္ေသစာေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးေဆး၀ါး ျဖစ္သည္။
   Anger ends in cruelty.
   At home an elephant, abroad a cat.
   မိမိအိမ္မွာေတာ့ ဆင္၊ အိမ္ျပင္မွာေတာ့ ေၾကာင္။
   Believe not all you hear, tell not all you believe.
   Disclose not your defects even to a friend.
   Gambling and boasting end in sorrow.
   ေလာင္းကစားျခင္းႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းသည္ လည္ပတ္ေနသည့္ ဘီးတစ္ဘီးျဖစ္သည္။
   Grief and joy are a revolving wheel.
   He who is truthful may be the enemy of many.
   မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူသည္ လူမ်ားစြာ၏ ရန္သူျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
   If the mistress breaks, it is an accident, if the servant breaks, it is a fault.
   If the mother dies, the father becomes an uncle.
   If you look at men’s fault you will have no friends.
   A man of wealth is the slave of his possessions.
   ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူသည္ ၄င္း၏ ဥစၥာဓနမ်ား၏ ေက်းကြၽန္ျဖစ္သည္။
   Many drops make a great flood.
   Practice is the science that gives confidence.
   The prosperity of the ship owner is at the mercy of the wind.
   The sleep of a child is advantageous to the mother.
   ကေလးငယ္အိပ္ေပ်ာ္ေနျခင္းသည္ မိခင္အတြက္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစသည္။ အႀကိမ္တစ္ေထာင္ အျပစ္တင္ ဆုံးမသည္႕တုိင္သစၥာမဲ့သည္႕ ဇနီးမယးသည္ သစၥာရွိသည႔္တိုင္ သစၥာမဲ့သည္႕ ဇနီးမယားသည္ သစၥာရွိသည္႕ဇနီးျဖစ္မလာႏုိင္ေခ်။
   Though a thousand times admonished, a faithless woman will not become a faithful wife.
   The value of shoes is appreciated when the sun is hot; the value of fire is known when the weather is cold.
   ဖိနပ္၏ တန္ဖိုးကို ေနပူမွသိသည္။ မီး၏ တန္ဖိုးကိုရာသီဥတု ခ်မ္းေအးမွသိသည္။
   When the lofty trees are felled, the rmaining trees look tall.
   အလြန္ျမင့္သည္႔ သစ္ပင္မ်ား လဲက်ေနသည္႕အခါ၌ က်န္အပင္မ်ားမွာ ျမင့္သည္ဟု ထင္ရသည္။
   If given with love, a handful is sufficient.
   ေမတၱာေစတနာျဖင့္ ေပးခဲလွ်င္ လက္တစ္ဆုပ္စာသည္ပင္လွ်င္ လုံေလာက္သည္။
   There is no limit to desire.
   အလိုဆႏၵတြင္ ကန့္သတ္ခ်က္မရွိ။
   If the men bers of your family point their fingers at you, the outsiders will point their legs.
   အကယ္၍ သင္၏မိသားစုက သင့္အားလက္ၫႇဳိးမ်ားျဖင့္ ၀ိုင္း၍ထိုးခဲ့လွ်င္ သူစိမ္းမ်ားက ၄င္းတို့၏ေျခေထာက္မ်ားျဖင့္ သင့္အား ထိုးလိမ့္မည္။
   If you clap with one hand will there be any sound?
   အကယ္၍ လက္တစ္ဖက္တည္းျဖင့္ လက္ခုပ္တီးခဲ့လွ်င္ အသံထြက္လာမည္လား
   Anything will fit a naked man.
   မည္သည္႕အရာမဆို ကိုယ္တုံးလုံးျဖစ္ေနသူႏွင့္ သင့္ေတာ္သည္။
   Be afraid, you’ll be safe.
   ေၾကာက္ပါ။ သင္သည္ အႏၱရာယ္ကင္းေပလိမ့္မည္။
   Be mild towards the wretched, but stern towards an enemy.
   ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားအေပၚ ႏူးညံ႔ေပ်ာ့ေပ်ာင္းပါ။ ရန္သူအေပၚ ခက္ထန္ၾကမ္းၾကဳတ္ပါ။
   A busy mother maker a lazy daughter.
   အလုပ္လုပ္သည္႕ မိခင္သည္ ပ်င္းရိသည္႕သမီးကို ေမြးထုတ္ေပးေပလိမ့္မည္။
   Desire conquers fear.
   ဆႏၵသည္ အေၾကာက္တရားကို ေအာင္ႏုိင္သည္။
   Every army that attacks not will be attacked.
   မတိုက္ခိုက္သည္႕ စစ္တပ္သည္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။
   A good retreat is better than a poor defense.
   ဖ႐ိုဖရဲခုခံျခင္းထက္ ထိခိုက္က်ဆုံးမႈနည္းစြာျဖင့္ ဆုတ္ခြာျခင္းသည္ ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   Let not your tongue cut your throat.
   သင္၏ေလွ်ာက သင္၏ လည္ေခ်ာင္းကို မျဖတ္ပါေစႏွင့္။
   Man is often a bad adviser to himself and a good adviser to another.
   လူသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အျခားသူမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္သည္႕ အႀကံေပးသူျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိအတြက္မူ ညံ႔ဖ်င္းသည္႕ အႀကံေပးသူျဖစ္တတ္သည္။
   Might is two-thirds of right.
   အင္အားသည္ အမွတ္တရား၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံျဖစ္သည္။
   Postpone not a good action.
   ေကာင္းသည္႕ လုပ္ေဆာင္မႈကို လုပ္ရန္အတြက္ အခ်ိန္ဆြဲမေနႏွင့္။
   Pride is the author of every sin.
   မာနတရားသည္ အျပစ္တိုင္းကို ျပဳလုပ္သူျဖစ္သည္။
   Rarely is fight continued when the chief has fallen.
   ေခါင္းေဆာင္က်ဆုံးသြားသည္႕တိုင္ေအာင္ ဆက္လက္ထိခိုက္ေနျခင္းသည္ ရွားပါးလွသည္။
   Say but little, and say it well.
   အနည္းငယ္သာ ေျပာ၍ေကာင္းစြာေျပာပါ။
   There is no bone in the tongue, but it often broke a man’s head.
   လွ်ာတြင္ အ႐ိုးမရွိေသာ္လည္း ၄င္းသည္ ရံဖန္ရံခါ၌ လူတစ္ေယာက္၏ေခါင္းကို ကြဲေအာင္ ျပဳလုပ္သည္။
   There is nothing sharper than a woman’s tongue.
   မိန္းမလွ်ာေလာက္ ထက္ေသာအရာသည္မရွိ
   Think beore you speak, and look before you leap.
   မေျပာခင္စဥ္စားပါ။ မခုန္ခင္ၾကည္႕ပါ။
   The anvil lasts longer than the hammer.
   ေပသည္တူထက္ပင္ပို၍ တာရွည္ခံသည္။
   Associate with the good and you will be one of them.
   လူေကာင္းမ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္းပါ။ သင္သည္ ထိုလူေကာင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးျဖစ္လိမ့္မည္။
   Bad news is the first to come.
   သတင္းဆိုးသည္ အရင္ဆုံးလာသည္။
   Better to fall from the window than the roof.
   ေခါင္မိုးေပၚမွ က်ျခင္းထက္ ျပတင္းေပါက္မွ က်သည္က ေကာင္းေသးသည္။
   Beware of him who gives the presents.
   လက္ေဆာင္မ်ားေပးသူကို သတိထားပါ။
   Do good, and care not to whom.
   ေကာင္းတာကိုလုပ္ပါ။ ဘယ္သူ့မွ ဂ႐ုမစိုက္ပါႏွင့္။
   A drowning man would catch at razors.
   ေရနစ္ေနေသာလူသည္ သင္တုံးဓားမ်ားကိုပင္ လွမ္း၍ဆြဲေပလိမ့္မည္။
   Every promise is a debt.
   ကတိစကားတိုင္းသည္ အေၾကြးျဖစ္သည္။
   Every truth is not good to be told.
   The good times come but once.
   အခ်ိန္ေကာင္းသည္ တစ္ႀကိမ္သာလာသည္။
   He who can wait obtains what he wishes.
   ေစာင့္ဆိုင္းႏုိင္သူသည္ မိမိအလိုရွိရာကို ရရွိသည္။
   He who risks nothing can gain nothing.
   ဘာမွ မစြန့္စားသူသည္ ဘာမွမရ။
   He who says nothing never lies.
   ဘာမွမေျပာသူသည္ ဘယ္ေတာ့မွ လိမ္မေျပာ
   Hear, see, and say nothing if you would live in peace.
   အကယ္၍ သင္သည္ ၿငိမ္းၿငိမ္ခ်မ္းခ်မ္းေနလိုလွ်င္ ဘယ္စကားကိုမွ နားမေထာင္ပါႏွင့္။ ဘာကိုမွ မၾကည္႕ပါႏွင့္။ ဘာကိုမွ မေျပာပါႏွင့္။
   If you would have your work ill done, pay bedorehand.
   အကယ္၍ သင္၏အလုပ္ကို ၿပီးစလြယ္လုပ္ေပးေစလိုလွ်င္ ေငြကို ႀကိဳတင္ေပးလိုက္ပါ။
   A married man is a caged bird.
   အိမ္ေထာင္ရွိသူသည္ ေလွာင္ခ်ဳိင့္ထဲ၌ ပိတ္ေလွာင္ထားျခင္းခံရသည္႕ ငွက္တစ္ေကာင္ ျဖစ္သည္။
   Money and friendship break the arms of justice.
   ေငြႏွင့္ခင္မင္မႈသည္ ဥပေဒ၏လက္မ်ားကို ႐ိုက္ခ်ဳိးသည္။
   To censure prince is perilous, and to praise them is lying.
   မင္းညီမင္းသားမ်ားအား ေ၀ဖန္ရန္မွာ အႏၱရာယ္မ်ားလွသည္။ ၄င္းတို့အား ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုျခင္းသည္ လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
   All kinds of fish eat man but only sharks get the blame.
   ငါးမ်ားအားလုံးသည္ လူကိုစားၾကေသာ္လည္း ငါးမန္းသည္သာလွ်င္
   All religions start from Asia.
   ဘာသာတရားအားလံုးသည္ အာရွတိုက္မွ စတင္ေပၚထြန္းသည္။
   The beginning is the most important.
   စတင္မႈသည္ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သည္။
   Believe only half what you hear.
   သင္ ၾကားသည္၏ တစ္၀က္ကိုသာ ယံုပါ။
   Better a good heart than a fair face.
   Blind men are not afraid of snakes.
   မ်က္စိမျမင္သူမ်ားသည္ ေျမြကို မေၾကာက္ၾက။
   A cornered mouse bites the cat.
   Curse a neighbour and dig two graves.
   အိမ္နီးခ်င္းတစ္ဦးကို ဆဲ၍ လူေသအေလာင္းႏွစ္ေလာင္းျမွပ္ရန္အတြက္ က်င္းႏွစ္က်င္း တူးထားပါ။
   Day has its eyes, night has its ears.
   ေန႔တြင္ ၄င္း၏မ်က္လံုးမ်ားရွိ၍ ညတြင္ ၄င္း၏နားမ်ား ရွိသည္။
   Easily promised, quickly forgotten.
   လြယ္လြယ္ ကတိေပး၊ ျမန္ျမန္ေမ့။
   Even a robber fastens his door.
   ဓားျပတစ္ဦးပင္လွ်င္ သူ၏ အိမ္တံခါးကို ပိတ္ထားသည္။
   At night a cotton-seed is the same as a pearl.
   ညအခ်ိန္၌ ၀ါေစ့တစ္ေစ့သည္ ပုလဲလံုးတစ္လံုးႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။
   By constantly asking one can reach China.
   အဆက္မျပတ္ေမးျမန္းျခင္းျဖင့္ အၾကင္သူ တစ္ဦးသည္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္သည္။
   Every man loves his own country, even if it be hell.
   ငရဲျပည္ပင္ျဖစ္လင့္ကစား လူတိုင္းသည္ မိမိတိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ၾကသည္။
   A grateful dog is better than an ungrateful man.
   ေက်းဇူးသိတတ္ေသာေခြးသည္ ေက်းဇူးကန္းေသာလူထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   A hasty man does his work twice over.
   အလ်င္လိုသူသည္ သူ၏ အလုပ္ကို ႏွစ္ခါျပန္၍လုပ္ရသည္။
   He most values safety who experiences danger.
   ေဘးအႏၱရယ္ကို ၾကံဳေတြ႔ဖူးသူသည္ သူ၏ အလုပ္ကို ႏွစ္ခါျပန္၍ လုပ္ရသည္။
   A hungry man has no faith.
   ဆာေလာင္ငတ္မြတ္ေနသူတြင္ သစၥာတရားမရွိ။
   “I have I have ” is of use; “I had I had”what good is that.
   ကြၽႏု္ပ္မွာရွိတယ္၊ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိတယ္ ဆိုသည္စကားသည္ တန္ဖိုးရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္၊ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္ ဟူသည့္စကားသည္ ဘာမ်ားေကာင္းပါသနည္း။
   If you do not wish to be insulted, behave like the rest of the company.
   အကယ္၍ သင္သည္ အေစာ္ကားမခံလိုလွ်င္ အျခားလူမ်ားကဲ့သို႔ ျပဳမူပါ။
   A lie that result in good is better than a truth that brings misfortune.
   ေကာင္းတာကို ျဖစ္ေစသည့္ မုသားစကားသည္ မေကာင္းတာကုိ ျဖစ္ေစသည့္ အမွန္အတိုင္းေျပာသည့္ စကားထက္ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The potter drinks water from a broken pot.
   အိုးထိန္းသည္သည္ ကြဲေနသည့္အိုးမွ ေရကို ေသာက္သည္။
   Thinking well is wise; planning well wiser; doing well wisest and best of all.
   ေကာင္းစြာ ေတြးေတာစဥ္းစားျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာရွိသည္။ ေကာင္းစြာၾကံစည္ျခင္းသည္ ပို၍ပင္ဥာဏ္ပညာရွိေသး သည္။ ေကာင္းစြာလုပ္ျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာ အရွိဆံုးႏွင့္ အေကာင္းတကာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။
   To be kind to the wolf is to be cruel to the lamb.
   ၀ံပုေလြအား ၾကင္နာျခင္းသည္ သိုးငယ္အေပၚရက္စက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   Use your enemy’s hand to catch a snake.
   ေျမြကိုဖမ္းမိရန္အတြက္ သင့္ရန္သူ၏ လက္ကိုအသံုးျပဳပါ။
   Alertness and courage are life’s shield.
   ႏိုးၾကားျခင္းႏွင့္ သတၱိရွိျခင္းတို႔သည္ အသက္ကို အကာအကြယ္ေပး သည့္ တိုင္းျဖစ္သည္။
   A bad wife is like a weed that kills the crop.
   မယားဆိုးမယားယုတ္တစ္ေယာက္သည္ သီးႏွံကိုဖ်က္သည့္ ေပါင္းပင္တစ္ပင္ႏွင့္ တူသည္။
   Beauty will fade, but not goodness.
   ေခ်ာေမာလွပျခင္းသည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေကာင္းမြန္ မြန္ျမတ္ျခင္းသည္ မေပ်ာက္ပ်က္ေခ်။
   Boldness is the fruit of hope.
   ရဲရင့္ျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း၏ အသီးျဖစ္သည္။
   Don’t empty your water jar until the rain falls.
   မိုးမရြာမီ သင္၏ ကရားထဲမွ ေရကို မသြန္ပစ္ပါႏွင့္။
   A drowning person clings even to thorns.
   ေရနစ္ေနေသာသူသည္ ဗူးပင္မ်ားကိုပင္ လွမ္း၍ဆြဲေပလိမ့္မည္။
   The eyes are the mirror of the soul.
   မ်က္လံုးမ်ားသည္ စိတ္ကို ျမင္ႏိုင္သည့္ ေၾကးမံုမွန္ျဖစ္သည္။
   Fast goes the wind, but faster goes the thought.
   ေလသည္ ျမန္သည္၊ သို့ေသာ္ စိတ္သည္ ပို၍ပင္ ျမန္သည္။
   Gifts are effective means of persuasion.
   လက္ေဆာင္မ်ားသည္ ဆြဲေဆာင္ရာ၌ ထိေရာက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္သည္။
   Good deeds you do now are the trreasure of the future.
   သင့္ယခုျပဳလုပ္သည့္ ေကာင္းမြန္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ အနာဂတ္၌ ရတနာမ်ားျဖစ္သည္။
   The hander the struggle, the more glorious the triumph.
   ႐ုန္းကန္မႈသည္ ပို၍ ခက္ခဲေလေလ၊ ေအာင္ျမင္မႈမွာ ပို၍ ဂုဏ္ရွိေလေလ ျဖစ္သည္။
   The hardest stone is eroded by constant dropping of water.
   အမာဆံုးေသာေက်ာက္ခဲကို အဆက္မျပတ္ က်ေနေသာေရက တိုက္စားသြားသည္။
   Have patience so that you will succeed.
   စိတ္ရွည္သည္းခံပါ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ သင္သည္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မည္။
   He who errs should be taught and not ridiculed.
   မွားသည့္သူကုိ ျပက္ရယ္မျပဳဘဲ သင္ၾကားေပးသင့္သည္။
   He who in youth is idle will experience hardships in old age.
   ငယ္စဥ္က ဘာမွမလုပ္ဘဲ လတ္လ်ားလတ္လ်ားေနခဲ့သူသည္ အိုမင္းလာသည့္အခါ၌ အခက္အခဲမ်ားစြာကို ေတြ႕ၾကံဳခံစားရလိမ့္မည္။
   He who is ignorant talks the most.
   အသိဥာဏ္ကင္းမဲ့သူသည္ စကားအေျပာဆံုးျဖစ္သည္။
   He who labours incessantly attain success easily.
   စိုက္စိုက္မတ္မတ္ လုပ္ကိုင္ေနသူသည္ ေအာင္ျမင္မႈကို အလြယ္ တကူျဖင့္ ရရွိလိမ့္မည္။
   If you sow pride, you will reap war.
   အကယ္၍ သင္သည္ မာနတရားကို စိုက္ပ်ဳိးခ့ဲလွ်င္ ရန္ပြဲကို ရိတ္သိမ္းရေပလိမ့္မည္။
   If you wish to have no enemy, do not lend.
   အကယ္၍ သင္သည္ ရန္သူမရလိုလွ်င္ ေခ်းငွားျခင္းမျပဳပါႏွင့္။
   Laziness is the mother of poverty.
   ပ်င္းရိျခင္းသည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျခင္းကို ေမြးထုတ္ေပးသည့္အရာ ျဖစ္သည္။
   A liar is brother to the thief.
   မုသားေျပာဆိုသူသည္ သူခိုးႏွင့္ ညီအစ္ကို ျဖစ္သည္။
   A man’s character is revealed by his words.
   လူတစ္ေယာက္၏ အက်င့္စာရိတၱကို သူ၏ စကားမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။
   A man’s manners show his birth.
   လူတစ္ေယာက္၏ အျပဳအမူမ်ားသည္ သူ မည္သည့္ မိဘအဆင့္အတန္းမွ ဆင္းသက္သည္ဆိုသည္ကို ျပသည္။
   Never forget your native land.
   သင္၏ ေမြးရပ္ေျမကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ပါႏွင့္။
   One may conceal his riches but not his poverty.
   လူတစ္ေယာက္သည္ သူ၏ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈကို လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားႏိုင္ေကာင္းထားႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို မလွ်ဳိ႕၀ွက္ႏိုင္။
   A prison made of pearls and gold is still a prison.
   ေရႊႏွင့္ ပုလဲမ်ားတို့ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ အက်ဥ္းေထာင္သည္ အက်ဥ္းေထာင္သာလွ်င္ ျဖစ္ေခ်သည္။
   A promise is a debt you should not forget.
   ကတိစကားတစ္ခြန္းသည္ အေၾကြးတစ္ခုဆိုသည္ကို သင္ေမ့ထား၍ မရ။
   Repeated strokes by a little axe can fall a big tree.
   ပုဆိန္ေသးေသးေလးျဖင့္ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာခုတ္ျခင္းသည္ အလြန္ႀကီးမားသည့္ သစ္ပင္ႀကီးတစ္ပင္ကို ခုတ္လွဲႏိုိင္သည္။
   A small harpoon can kill a whale.
   ေသးငယ္သည့္ မွိန္းေလးတစ္ေခ်ာင္းသည္ေ၀လငါးတစ္ေကာင္ကို ေသေစႏိုင္သည္။
   Tell me who your father is, and I’ll tell you who you are.
   သင့္အေဖဘယ္သူဆိုတာ ကြၽႏ္ုပ္ကို ေျပာပါ။ သင္ဘာဆိုတာ သင့္ကို ကြၽႏု္ပ္ ေျပာျပမည္။
   Too much confidence is destructive.
   အလြန္အမင္း ယံုစားျခင္းသည္ ပ်က္စီး႐ႈံးေစသည္။
   An unmarried woman who is quarrel some loses half her worth.
   အိမ္ေထာင္မရွိၿပီး ရန္လိုသည့္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ တန္ဖိုးတစ္၀က္ ဆံုး႐ႈံးသည္။
   We remember the umbrella only when it rains.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ မိုးရြာမွ ထီးကို သတ္ရသည္။
   Wealth can be sought, but reputation never.
   ဥစၥာရွာေဖြ၍ ရေကာင္းရႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေကာင္းသတင္းကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ရွာေဖြ၍မရေခ်။
   Before going to war say one prayer before going to sea, two, before getting married, three.
   စစ္ပြဲသို႕မသြားမီ ဘုရားတစ္ႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။ ပင္လယ္သို႔ မသြားမီ ဘုရားႏွစ္ႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။ အိမ္ေထာင္မျပဳခင္ ဘုရားသံုးႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။
   Both the cross and the gallows are made of wood.
   လက္၀ါးကပ္တိုင္ကိုေရာ ႀကိဳးစင္ကိုပါ သစ္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။
   Forgive others easily, but yourself never.
   အျခားသူမ်ားအား အလြယ္တကူျဖင့္ ခြင့္လႊတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သင့္ကိုယ္ကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ခြင့္မလႊတ္ပါႏွင့္။
   Good deeds are written on sand; bad deeds are graven upon rock.
   ေကာင္းသည့္ လုပ္ေဆာင္မူမ်ားကို သဲေပၚ၌ ေရးမွတ္ၾကသည္။ မေကာင္းသည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုမူ ေက်ာက္သားေပၚတြင္ ထြင္း၍ ထိုးထားသည္။
   He who holds a sword will maintain peace.
   တားကိုကိုင္ထားသူသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္သည္။
   He who is without work in summer is without boots in winter.
   ေႏြရာသီ၌ အလုပ္မလုပ္ဘဲေနသူသည္ ေဆာင္းရာသီ၌ ဘြတ္ဖိနပ္မ်ားမရွိဘဲ ေနရေပမည္။
   If everyone swept in front of his house, the whole town would be clean.
   အကယ္၍ လူတိုင္းသည္ မိမိတို႔၏အိမ္ေရွ႕၌ အမႈိက္လွဲၾကလွ်င္ တစ္ၿမိဳ႔လံုးသည္ သန့္ရွင္းေနေပလိမ့္မည္။
   Man shoots, but God guides the bullet.
   လူက ပစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဘုရားသခင္က က်ည္ဆန္သြားရာလမ္းကို ထိန္းေပးသည္။
   The poor are cured by the word, the rich by the docter.
   ဆင္းရဲသူမ်ား၏ ေရာဂါေ၀သနာမ်ားကို စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ကုသသည္။ ခ်မ္းသာသူတို႕၏ ေရာဂါေ၀သနာကို ဆရာ၀န္ျဖင့္ ကုသသည္။
   There are only two good women in the world-one is lost and the other cannot be found.
   ဤကမသည္ ေကာင္းသည့္ မိန္းမႏွစ္ဦးသာရွိသည္။ တစ္ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး၊ က်န္တစ္ဦးမွာရွာ၍ မေတြ႕ႏိုင္သူျဖစ္သည္။
   The thief only takes something, but flames take everything.
   သူခိုးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကိုသာ ခိုးယူႏိုင္သည္။ သို့ေသာ္ မီးသည္ အရာအားလံုးကို ယူေဆာင္သည္။
   The accomplice is as bad as the thief.
   ၾကံရာပါသူသည္ သူခိုးကဲ့သို႕ပင္ ဆိုး၀ါးသည္။
   Everyone is wise for his own profit.
   လူတိုင္းသည္ သူ႕အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းရန္အတြက္၌မူ သိတတ္ပါးနပ္ၾကသည္။
   Give a grateful more than he asks.
   ေက်းဇူးသိတတ္သူကို သူေတာင္းသည္ထက္ပင္ပို၍ ေပးလိုက္ပါ။
   He doubts nothing who knows nothing.
   ဘာကိုမွမသိသူသည္ ဘာကုိမွ သံသယမျဖစ္။
   He who is well prepared has half won the battle.
   ေကာင္းစြာျပင္ဆင္ထားသူသည္ တုိက္ပြဲကို တစ္၀က္ေအာင္ႏိုင္ၿပီး ျဖစ္သည္။
   Meddle not in what you don’t understand.
   သင္နားမလည္သည့္ကိစၥ၌ ၀င္မပါႏွင့္။
   An open box tempts an honest man.
   ပြင့္ေနသည့္ေသတၱာသည္ ႐ုိးသားသူကို ျဖားေယာင္းသည္။
   A rich widon weeps with one eye and laughs with the other.
   ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သည့္ မုဆိုးတစ္ေယာက္သည္ မ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ငိုေၾကြး၍ က်န္မ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ရယ္ေမာသည္။
   Rosary in hand, the devil at heart.
   လက္ထဲမွာေတာ့ စိပ္ပုတီး၊ ရင္ထဲမွာေတာ့ မေကာင္းဆိုး၀ါး။
   Soft water constantly striking the hard stone wears it at last.
   ေဖ်ာ့ေသာေရသည္ အဆက္မျပတ္က်ျခင္းျဖင့္ ေနာက္ဆံုး၌ မာသည့္ ေက်ာက္တံုးကို တိုက္စားသြားသည္။
   Thinking is not knowing.
   Where there’s no might there’s no right.
   အင္အားမရွိလွ်င္ အမွန္တရားမရွိ။
   The afterthought is good, but
   Adjust burden to strength, like arrow to bow.
   တန္ႏွင့္အားကို ေလးႏွင့္ျမွားကဲ့သုိ႔ ညီေအာင္လုပ္ပါ။
   Although cowardly be slow to run.
   မရဲေသာ္လည္း ေျပးခဲေစ။
   The anger of the prudent never shows.
   ပညာရွိအမ်က္ အျပင္မထြက္။
   Arrows all gone before the battle begins.
   စစ္မေရာက္ခင္ ျမွားကုန္။
   As the doe gives birth to a fawn the tiger eats it.
   သမင္ေမြးရင္း က်ားစားရင္း။
   As to eating it, will it is covered with grit; but as to throwing it away, well, it is rich and luscious.
   စားရမွာလည္း သဲတရွပ္ရွပ္၊ လႊင့္ပစ္ရမွာကလည္း အဆီနဲ႔ တ၀င္း၀င္း။
   As you are fated to eat honey, bees swarm in your beard.
   စားရကံၾကံဳေတာ့ မုတ္ဆိိတ္ပ်ားစြဲ။
   Ask when you don’t know, wash when you’re dirty.
   မသိလွ်င္ေမး၊ မစင္လွ်င္ေဆး။
   At the sight of fresh fish away goes the roast.
   ငါးစိမ္းျမင္၊ ငါးကင္ပစ္။
   Bad children? Blame the parents.
   သားသမီးမေကာင္း မိဘေခါင္း။
   Being afraid of the tiger he takes refuge with the lork Spirit, but the lord Spirit is worse than the tiger.
   က်ားေၾကာက္လို႔ ရုွင္ႀကီးကိုး၊ ရွင္ႀကီး က်ားထက္ဆိုး။
   The bigger the tiger, the bigger the pug-marks.
   က်ားႀကီးေတ့ာ ေျခရာႀကီး။
   The black elephant dare not look at the royal white elephant’s face.
   ဆင္ျဖဴမ်က္ႏွာ ဆင္မည္း မၾကည့္၀ံ့။
   A blind fowl came upon the rice-pot .
   ၾကက္ကန္း ဆန္အိုးတိုး။
   The blind man is not afraid of ghosts.
   မ်က္ကန္းတစ္ေဆမေၾကာက္။
   The care of one daughter equals that of a thousand cattle.သမီးတစ္ေကာင္ ႏြားတစ္ေထာင္။
   The cat jumps with joy when the forest is on fire.
   ေတာမီးေလာင္ ေတာေၾကာင္ လက္ခေမာင္းခတ္။
   Cheeks shinning because of gold earrings.ေရႊနားကပ္ေရာင္ေၾကာင့္ ပါးေျပာင္။
   Clear water cannot be obtained from a well that has just been dug.ခု ေရတြင္းတူး၊ ခု ေရၾကည္ေသာက္၍ မရ။
   Day will not break for a hen’s cackle; it will break only for a cock’s crow.ၾကက္မတြန္၍ မိုးမလင္း၊ ၾကက္ဖတြန္မွ မိုးလင္းသည္။
   Desire for haste is delay.အရင္လို အေႏွးျဖစ္။
   Discard only bad baskets and punnets, not bad sons and daughters.ေတာင္းစုတ္ ပလံုးစုတ္သာ ပစ္႐ုိးထံုးစံ ရွိသည္။ သားဆိုးသမီးဆိုးကို ပစ္႐ုိးထံုးစံမရွိ။
   Do not spare a bullock or a wife.မယားနဲ႔ႏြား မသနားနဲ႔။
   Do not tread on a heap of thorns because you have faith in you karma.ကံယံုု၍ ဆူးပံုမနင္းနဲ႔။
   Eat a section of garlic; you smell of garlic. Eat two sections; you smell the same.တစ္တက္စားလည္း ၾကက္သြန္၊ ႏွစ္တက္စားလည္းၾကက္သြန္။
   Eczema comes on the teprous place.ႏူရာ ၀ဲစြဲ။
   An ember about to blaze glows brightly.ေတာက္မည့္မီးခဲ တရဲရဲ။
   Empty pockets, empty promises.ေငြမရွိ စကားမတည္။
   An error may go on for ever, but it can be set right in a moment.ပ်က္အစဥ္ ျပင္ခဏ။
   Even if you do not love him (her), hold your breath and kiss him (her), even if yor do not kiss him (her), heave a sigh.မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္း၊ နမ္းေသာ္လည္း ပင့္သက္႐ွဴ။
   Falling face downwards in the front of the tiger.က်ားေရွ႕ ေမွာက္ရက္လဲ။
   Fetching water in an open wicker basket.ျခင္းၾကားနဲ႔ ေရသယ္။
   Flipping sesamum seeds into an elephant’s mouth.ဆင္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္။
   A floor which has no binding is in disorder.အကြပ္မရွိၾကမ္း ပရမ္းပတာ။
   Fondle a dog and it will lick your face.ေခြးကေလး အေရာ၀င္ေတာ့ ပါးလ်က္ နားလ်က္။
   The future price will be fixed in the future; sell it at the current price.ေနာင္ခါလာ ေနာင္ခါေစ်း။
   Going to plough and forgetting the catte.လယ္ထြန္သြား ႏြားေမ့။
   A good beginning ensures a satisfactory ending.အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာ။
   A good tree can lodge ten thousand birds.သစ္တစ္ပင္ေကာင္း ငွက္တစ္ေသာင္းနားႏိုင္။
   Grass depends on the island, the island on the grass.ကြၽန္းကိုင္းမွီ ကိုင္းကြၽန္းမွီ။
   Great desire obtains little.အလိုႀကီးက အရနည္း။
   Guests only come to a happy house.အိမ္သာလုိ႔ ဧည့္လာ။
   He asked for bones because he wants flesh.အသားလုိလို႔ အ႐ုိးေတာင္း။
   He breathes through someone else’s nose.သူမ်ားႏွာေခါင္းေပါက္နဲ႔ အသက္႐ႈ။
   He calls her aunt only when her cucumber fruits.
   ဘူးသီးသီးလို႔ အရီးေတာ္။
   He climbs up the pole of the morquee to show his alms-giving.
   အလွဴ႕ရွင္မွန္းသိေအာင္ မ႑ပ္တိုင္တက္ျပ။
   He does not catch the monitor lizard and he has lost his chopper.ဖြတ္မရ ဓားမဆုံး။
   He dropped a fish-hook whenever the fish sent up bubbles (expecting to catch it).ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်။
   He leans on a white elephant and sucks sugar-cane.ဆင္ျဖဴေတာ္မွီ၍ ၾကံစုပ္။
   He lives in the bushes but his spirits is in the heavens.လူေနခ်ဳံၾကား စိတ္ေနဘံုဖ်ား။
   He may be poor, however intelligent he may be, if he has no karma.ကံမရွိ ဥာဏ္ရွိတိုင္းမြဲ။
   He praises the pickling of his own fish.ကိုယ့္ငါးခ်ဥ္ ကိုယ္ခ်ဥ္။
   He rides without knowing whether it’s a stallion or mare.ကိုယ္စီးတဲ့ျမင္း အထီးမွန္းအမမွန္း မသိ။
   He tries to establish relationship with a person only when the person has gold.ေရႊရွိမွ အမ်ဳိးေတာ္။
   He was all right when he was sitting; only when he got up did I realize he was lame.ထိုင္ေနေတာ့ အေကာင္းသား၊ ထသြားမွ အကိ်ဳးမွန္းသိ။
   He who talks isn’t strong; he who’s strong doesn’t talk.လူေျပာမသန္၊ လူသန္မေျပာ။
   He would like to ride a difficult buffalo but hasn’t enough courage.မရဲဘဲ ကြၽဲျပဲစီးခ်င္။
   His mouth say; “Buddha Buddha, ” but his hand acts contrariwise.ပါးစပ္က ဘုရား ဘုရား၊ လက္က ကားယား ကားယား။
   Husband and wife are like tongue and teeth.လင္နဲ႔မယား လွ်ာနဲ႔သြား။
   I have no money to pay the debt and no land abscond to.ေပးစရာ ေငြမရွိ၊ ေျပးစရာ ေျမမရွိ။
   If a needle can pierce it don’t chop with an axe.အပ္ျဖင့္ ထြင္း၍ရလွ်င္၊ ပုဆိန္ျဖင့္ မခုတ္ရ။
   If the beginning is good, the end must be perfect.အစေကာင္းလွ်င္ အေႏွာင္းေသခ်ာမည္။
   If the cattle are scattered the tiger seizes him.ႏြားကြဲလွ်င္ က်ားဆြဲမည္။
   If the fire is greater the fire wins; if the water is greater the water wins.မီးမ်ား မီးႏိုင္၊ ေရမ်ား ေရႏိုင္။
   If the thorn falls the leaf is pierced; if the leaf falls the leaf is pierced.ဆူးေပၚဖက္က်လွ်င္ ဖက္ေပါက္သည္။ ဖက္ေပၚဆူးက်လွ်င္ ဖက္ေပါက္သည္။
   If there is a question, there is also an answer.အေမးရွိလွ်င္ အေျဖရွိသည္။
   If you carry the world” No” with you, you will never be poor even in old age.ဘူးတစ္လံုးေဆာင္ အိုေတာင္မဆင္းရဲ။
   If you do not know, ask; if it not clean, wash.မသိလွ်င္ေမး၊ မစင္လွ်င္ေဆး။
   If you don’t believe me , ask my wife.မယံုရင္ ငါ့မယားကိုေမး။
   If you want to go fast, go the old road.အလ်င္လို လမ္းအိုလိုက္။
   If you desire is great you obtain little.အလိုႀကီးက အရနည္းသည္။
   Ignorance is more troubles me than poverty.မရွိတာထက္ မသိထာခက္သည္။
   In a basket it is the binding, in a man it is his clothes.ေတာင္းမွာအကြပ္၊ လူမွာအ၀တ္။
   In a forest where there is no heart-wood the castor-oil plant rules.အႏွစ္မရွိတဲ့ေတာ ၾကက္ဆူပင္ မင္းမူ။
   In another’s eyes, but in his own eyes he sees no dirt.အျခားလူမ်ား၏ မ်က္ေခ်းကိုျမင္၍ ကိုယ့္မ်က္ေခ်းကိုယ္မျမင္။
   In journeying at improper time, one step; in eating improper food, one mouthful is sufficient to course mishap.အစားမေတာ္ တစ္လုပ္၊ အသြားမေတာ္ တစ္လွမ္း။
   It is for bird to fly and die; it is for man t5o scheme and die.ငွက္သည္ ပ်ံရင္းေသသည္။ လူသည္ ၾကံရင္းေသသည္။
   It’s like threading a dog’s crooked tail through a joint of bamboo.ေခြးၿမီးေကာက္ က်ည္ေတာက္စြပ္သလို။
   Just as the breeze carries the flower’s fragrance, so do men carry men’s news.ပန္းသတင္း ေလညွင္းေဆာင္ လူသတင္း လူခ်င္းေဆာင္။
   Just when he wants to cry you touch him.ငိုခ်င္လ်က္ လက္တို႔။
   Karma is the mother and karma is the father.ကံသာလွ်င္ အမိ၊ ကံသာလွ်င္ အဖ။
   Karma watches over your property; your intellig- ence watches over your life.ဥစၥာကံေစာင့္၊ အသက္ဥာဏ္ေစာင့္။
   A lazy man lies flat on his back, a lazy woman stretches out her legs.ေယာက္်ားပ်င္းေတာ့ ေက်ာခင္း၊ မိန္းမပ်င္းေတာ့ ေျခဆင္း။
   Let enmity stops short, but love lingers on.ခ်စ္စကို ရွည္ေစ၊ မုန္းစကို တိုေစ။
   Let them know about it but not see it.သိတာသိေစ မျမင္ေစနဲ႔။
   Like father and grandfather alike.ဘမ်ဳိးဘိုးတုူ။
   Loss of good is one day spoiled; loss of a hrsband is a ruined life.ကုန္႐ႈံးေတာ့ တစ္ရက္၊ လင္႐ႈံးေတာ့ တစ္သက္။
   A man does not lose his life if the time at which he is fated to die is not arrived.ေသေန႔မေစ့ေသးလွ်င္ မေသ။
   The man from hell is not afraid of hot ashes.ငရဲကလူ ျပာပူမေၾကာက္။
   Mice cease to fear the cat when she is too old.ေၾကာင္အို ၾကြက္မေလး။
   Minds together, bodies apart.စိတ္ေပါင္းကုိယ္ခြာ။
   Moderation is medicine, excess is peril.လြန္ရင္ေဘး၊ တန္ရင္ေဆး။
   The moon shinning in the hollow of the bamboo.၀ါးလံုးေခါင္းထဲ လသာ။
   More money always wins the cause.ေငြမ်ား စကားႏိုင္။
   A motherless son is a fish in low water.အမိမဲ႔သား ေရနည္းငါး။
   Near a fisherman one is a fisherman; near a hunter a hunter.တံငါနားနီး တံငါ၊ မုဆိုးနားနီး မုဆိုး။
   No lawyer is infallible, nor a doctor immortal.မမွားေသာ ေရွ႕ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမား။
   The oar broke while the boat was going.ေလွေလွာ္ရင္း တက္က်ိဳး။
   Offering a sword-hilt to a thief.
   သူခိုး အ႐ုိးကမ္း။
   Old bullocks are partial to tender grass.
   ႏြားအို ျမက္ႏုႀကိဳက္။
   Once you have died you know how to lay out the corpse.တစ္ခါေသဖူး ပ်ဥ္ဖိုးနားလည္။
   One can but fall to earth or rise to the golden umbrella.ေသေျမႀကီး ရွင္ေရႊထီး။
   One capable many and a force of ten thousand was crushed.တစ္ေယာက္ေကာင္းက တစ္ေသာင္းဗိုလ္ေျခ ညက္ညက္ေၾက။
   One day, six feet, where will Bagan move to ?တစ္ေန႔တစ္လံ ပုဂံဘယ္ေရြ႕။
   One day to die, and one day to born.ေသတစ္ေန႔ ေမြးတစ္ေန႔။
   One in a thousand mothers bears such sons.မတစ္ေထာင္ တစ္ေကာင္ဘြား။
   One mouthful of unsuitable food, one imprudent step may lead to peril.အစားမေတာ္တစ္လုပ္၊ အသြားမေတာ္ တစ္လွမ္း။
   One needs a full stomach to keep the precepts.အူမေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္မည္။
   One seasum seed will not make oil.ႏွမ္းတစ္ေစ့ႏွင့္ ဆီမျဖစ္ႏိုင္။
   One should not open the mouth for a presentation cow and look at the teeth.အလကားရသည့္ႏြားကို သြားၿဖဲမၾကည့္သင့္။
   One’s bed is a throne if one thinks to be so.ကုိယ္ထင္လွ်င္ ခုတင္ေရႊနန္း။
   Only the sufferer knows how his belly aches.ကိုယ္၀မ္းနာ ကိုယ္သာသိ။
   Only when the thief has run away do the tatto spots show their power.သူခိုးေျပးမွ ထိုးကြင္းထ။
   Picking up frogs with a perforated bag.ပလိုင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္။
   Pinning for the aunt rather than the mother.အေမေက်ာ္ ေတြးေတာ္လြမ္း။
   Playing a harp before a buffalo.ကြၽဲပါးေစာင္းတီး။
   Pot against pot, the pots will touch; ropes together, the ropes will tangle.ႀကိဳးခ်င္းထား ႀကိဳးခ်င္းထိ၊ အိုးခ်င္းထား အိုးခ်င္းထိ။
   The price of the hook(goad) is greater than the prick of the elephant.ဆင္ဖိုးထက္ ခြၽန္းဖိုးကႀကီး။
   Property is guarded by luck.ဥစၥာကံေစာင့္။
   Rain water leaks through the roof-top.ေခါင္က မိုးယို။
   Riding on the same boat, going on the same journey.တစ္ေလွတည္းစီး တစ္ခရီးတည္းသြား။
   Rubbing liniment on the unaffected spot.မေရာင္ရာ ဆီလူး။
   Said to be marrying a captain, she married a sailor.ေက်ာ္ေတာ့ေလွသူႀကီး ညားေတာ့ ေလွထိုးသား။
   Searching for a lime before he gets the hare.ယုန္မရခင္ သံပရာရွာ။
   Seeing the bark you know the tree; seeing his expression you know his character.အေပြးျမင္ အပင္သိ၊ အေသြးျမင္ အသြင္သိ။
   Setting fire to the grannary because one cannot beat the mice.ၾကြက္မႏိုင္ က်ီမီးနဲ႔႐ႈိ႕။
   She wears the flower when it has a sweet scent, but disards it when it has lost its scent.ေမႊးလွ်င္ပန္၊ နံလွ်င္ပစ္။
   Silence is worth a thousand pieces of silver.ဆိတ္ဆိတ္ေန ေထာင္တန္။
   The snare was set to catch a hare but the cat was caught.ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ။
   The son is one month older than his father.အေဖထက္ သားတစ္လႀကီး။
   The stick falls on the sore.အနာေပၚ တုတ္က်။
   Store up the water while it rains.
   The strongest young bullock is only as strong as an old bullock with a broken leg.ႏြားပ်ဳိသန္လွ ႏြားအိုေပါင္က်ဳိးသေလာက္ပဲ ျဖစ္သည္။
   Sugar-cane is sweet always, man only sometimes.ၾကံသည္ အစဥ္ခ်ဳိေသာ္လည္း လူသည္ အစဥ္ မခ်ဳိ။
   Taking shelter in the shade of a tree and breaking off the branches.အရိပ္ေနေန၊ အခက္ခ်ဳိးခ်ဳိး။
   Teaching a monk to read; showing an alligator king the water business.ဘုန္းႀကီးစာခ်၊ မိေက်ာင္းမင္း ေရခင္းျပ။
   Teasing eventually turns to quarrel.အက်ီစားသန္လွ်င္ ရန္ျဖစ္သည္။
   Teeth that are going to chew for a long time must aviod bones.ၾကာၾကာ၀ါးမယ့္သြား အ႐ုိးၾကည့္ေရွာင္။
   A thing floats when it gets rotten; the news, if not true will not spread.ပုပ္လွ်င္ေပၚ၊ ဟုတ္လွ်င္ေက်ာ္။
   Those who are unaware walt over it, those who are aware unearth it and eat it.မသိသူေက်ာ္သြား သိသူေဖာ္စား။
   Throwing sand at the meat he cannot eat.မစားရတဲ့အမဲ သဲႏွင့္ပက္။
   The tiger who courts death moves to another jungle.ေသခ်င္တဲ့က်ား ေတာေျပာင္း။
   Timidity relieves one of responsibitity.ေၾကာက္တတ္လွ်င္ ၀န္ကင္းသည္။
   To be ignorant is worse than being poor.မရွိတာထက္ မသိတာခက္။
   To dig one’s grave with one’s own hands.ကိုယ့္ေသတြင္း ကိုယ္တူး။
   Too many doctors and the son dies.ဆရာမ်ား သားေသ။
   Too much carp makes the curry in stupid.ငါးသိုင္းမ်ား ဟင္းဟံု။
   Too much talk will include errors.စကားမ်ားလွ်င္ အမွားပါမည္။
   The top of a pinnade now, firewood soon.မွန္ကင္းတစ္လွည့္ ထင္းတစ္လွည္။
   Travelling by raft and yet thirsty.ေဖာင္ဆီးရင္း ေရငတ္။
   Trust a slave you lose an eye; trust your childrin you lose both.ကြၽန္ယံုေတာ့ တစ္လံုးကန္း၊ သားသမီးယံုေတာ့ စံုလံုးကန္း။
   Unitl timber is available, use bamboo as a girder.သစ္မရခင္ ၀ါးကူ။
   A village ox does not feed on village grass.ရြာနားကျမက္ ရြာႏြားမစား။
   Water falling into sand.သဲထဲ ေရသြန္။
   Wax will show the quality of gold.ေရႊအေၾကာင္း ဖေယာင္းသက္ေသတည္။
   When an elephant shrinks it’s still a buffalo.ဆင္ပိန္ေတာ့ ကြၽဲ။
   When diamonds are being sold, the tobacco-stalk verchant is in the way.စိန္ေကာင္းေက်ာက္ေကာင္း ေရာင္းေနသည့္ အခါ၌ ေဆး႐ုိးသည္က ကန့္လန့္ကန့္လန့္။
   When I work for my living the rains are sconty, when I sted for my living the dogs bark.လုပ္စားေတာ့ မိုးေခါင္၊ ခိုးစားေတာ့ ေခြးေဟာင္။
   When in agony a mother will even deny being related to her son.ကိုယ္မခ်ိ အမိေသာ္လည္း သားေတာ္ခဲ။
   When the disease is not known there is no remedy.အနာမသိ ေဆးမရွိ။
   When your strength is not sufficient, humble yourself.အားမတန္ မာန္ေလွ်ာ့။
   Where there is a question, there must be an answer.အေမးရွိလွ်င္ အေျဖရွိရမည္။
   While being troubled by snakes, he is harassed by centipedes.ေျမြပူရာ ကင္းေမွာင့္။
   The whole boat is putrid because of a single carp.ငါးခံုးမတစ္ေကာင္ေၾကာင့္ တစ္ေလွလံုးပုပ္။
   A woman’s modesty cannot be bought with gold.မိန္းမတို႔အိျႏၵ ေရႊေပး၍မရ။
   You will face a hundred peoblems in your lifetime though you may not live that long.အသက္တစ္ရာမေနရေသာ္လည္း အမႈတစ္ရာေတြ႕ရ။
   If he will die from sugar, why kill him with poison?
   တကယ္လို႔ သူဟာ သၾကားနဲ႔ေသမယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ သူ႔ကို အဆိပ္နဲ႔ သတ္ရမွာလဲ။
   Throw a stone at anything that has the head of a snake, even thiugh it be only a ligard.
   ေၿမြေခါင္းနဲ႔တူေနရင္ အိမ္ေျမွာင္ပင္ ျဖစ္ေနပါေစ၊ ခဲနဲ႔ေပါက္ပါ။
   When the knife is over a man’s head, he rembers God.
   လူတစ္ေယာက ဇက္ေပၚ ဓား၀ဲေနသည့္အခါက်မွ ထိုသူသည္ ဘုရားကို သတိရေတာ့သည္။
   Eat the lunch and cook for supper.
   ေန႔လယ္စာစားၿပီး ညစာအတြက္ ခ်က္ပါ။
   If you don’t obey your mother, you’If have to obey your stepmother.
   အကယ္၍သင္သည္ သင္မိဘအား မနာခံခဲ့လွ်င္ သင္၏မိေထြးအား နာခံရေပလိမ့္မည္။
   It is hard to die, but it is harder to live.
   ေသရန္ ခက္သည္။ သို႔ေသာ္ အသက္ရွင္လ်က္ေနထိုင္ရန္မွာပို၍ ပင္ခက္ေသးသည္။
   Lend, and lose the loan, or gain an enemy.
   ေခ်းငွားေပးလိုက္ၿပီး အဆံုးခံခ်င္ပါ ခံပါ။ သို႔မဟုတ္ ရန္သူတစ္ေယာက္ ရယူပါ။
   The singing worman needs a husband.
   သီခ်င္းဆိုေနသည့္ မိန္းမတစ္ေယာက္သည္ လင္ေယာက္်ား လိုခင္ေနသည္။
   Work as a slave, and eat as a lord.
   ကြၽန္တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ အလုပ္လုပ္၍ သခင္တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ စားေသာက္သည္။
   All stratagems are fair in war.
   ပရိယာယ္မ်ားအားလံုးကို စစ္ပြဲ၌ က်င့္သံုးျခင္းသည္ တရာမွ်တသည္။
   At the working man’s house; hunger looks in but dares not enter.
   ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မႈသည္ အလုပ္လုပ္ေနေသာသူ၏ အိမ္ထဲသို႔ လွမ္းေမွ်ာ္၍ ၾကည့္ေသာ္လည္း အတြင္းသို႔ မ၀င္ရဲေခ်။
   A grain of prevention is worth a ton of remedy.
   အနည္းငယ္မွ်ေသာ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈသည္အေလးခ်ိန္တစ္တန္ရွိသည့္ ကုသမႈထက္ ပို၍ တန္ဖိုးရွိသည္။
   In love and war no time should be lost.
   အခ်စ္ႏွင့္စစ္ပြဲတို႔၌ အခ်ိန္ကို လံုး၀ အကုန္မခံသင့္။
   A man in the right, with God on his side, is in the majority, though he be alone.
   မွန္ကန္သည့္ လူတစ္ေယာက္သည္ သူတစ္ဦးတည္းပင္ ျဖစ္လင့္ကစား ဘုရားသခင္သည္ သူ႔ဘက္က ရပ္တည္သျဖင့္ ထိုသူသည္ လူမ်ားစု ျဖစ္ေနသည္။
   The surest way to make enemies is to hare too many friends.
   ရန္သူမ်ားရရွိရန္အတြက္ ျပဳလုပ္ရန္ အေသခ်ာဆံုးေသာ နည္းလမ္းမွာ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း မ်ားမ်ားရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
   Victory does not stand in the number of soldiers.
   ေအာင္ပဲြသည္ စစ္သည္ေတာ္မ်ား၏ အေရအတြက္ေပၚ မူမတည္။
   If you wnat all the world to know, tell your wife.
   အကယ္၍ တစ္ကမၻာလံုးသိေစခ်င္လွ်င္ သင္၏ဇနီးကို ေျပာလိုက္ပါ။
   The mouth is the interpreter of the heart.
   ပါးစပ္သည္ ႏွလံုးသား၏ စကားျပန္ ျဖစ္သည္။
   A proverb has contents of gold.
   စကားလံုးတစ္ခုတြင္ ေရႊပါရွိသည့္အရာမ်ား ပါရွိသည္။
   Wasting time is robbing oneself.
   အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္းသည္ မိမိကိုယ္မိမိ လုယက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   Be always a little afraid so that you never need of being much a fraid.
   အျမဲနည္းနည္း ေၾကာက္တတ္ပါ။ သို႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သင္သည္ ဘယ္ေသာအခါမွ မ်ားမ်ားေၾကာက္ရန္မလိုေတာ့။
   He that praise the past blames the present.
   အတိတ္ကာလကို ခ်ီးက်ဴးေသာသူသည္ မ်က္ေမွာက္ကာလကို အျပစ္တင္သည္။
   The illness of the rich is known to all, but not even the death of the poor.
   When two thieves quarrel the farmer gets back his cow.
   သူခိုးႏွစ္ေယာက္ ရန္ျဖစ္ၾကသည့္အခါ၌ လယ္သမားသည္ သူ၏ ႏြားကုိ ျပန္လည္ရရွိသြားသည္။
   At Rome do as Roman does.
   ေရာမၿမိဳ႕၌ရွိေနစဥ္အတြင္း ေရာမၿမိဳ႕သား ျပဳမူသလိုျပဳမူပါ။
   At the wars do as they do at the wars.
   စစ္ပြဲမ်ား၌ အမ်ားျပဳလုပ္သလို လိုက္လုပ္ပါ။
   Beauty and folly are often companios.
   Better a slip of the foot than of the tongue.
   Beware of a reconciled enemy.
   ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေနသည့္ ရန္သူကို သတိထားပါ။
   Diligence is the mother of good fortune.
   လံု႔လ၀ီရိယသည္ ကံေကာင္းျခင္း၏ မိခင္ျဖစ္သည္။
   Easy to say is hand to do.
   ေျပာရန္လြယ္သည့္အရာမွာ လုပ္ရန္ခက္သည္။
   Everything may be bought except day and night.
   အခ်ိန္မွလဲြ၍ အရာရာကို ၀ယ္၍ ရသည္။
   Gentleness does more than violence.
   A good swimmer is not safe against drowing.
   ေရကူးကြၽမ္းက်င္သူသည္ ေရမနစ္ႏိုင္ဟူ၍ တစ္ထစ္ခ် ယူဆ၍မရ။
   A great talker is a great liar.
   He that has not money in his purse should have honey in his mouth.
   ပိုက္ဆံအိတ္ထဲ၌ ပိုက္ဆံမရွိေသာသူသည္ သူ၏ပါးစပ္၌ ပ်ားရည္ရွိသကဲ့သို႔ ႏႈတ္ခ်ိဳေနရမည္။
   He who wishes to lives at Rome must not quarrel with the Pope.
   A healthy man is a sucessful man.
   က်န္းမာေသာသူသည္ ေအာင္ျမင္ေသာသူ ျဖစ္သည္။
   Hunger looks in at the industrious man’s door but dares not enter.
   A man who has but one eye must take good care of it.
   မ်က္လံုးတစ္လံုးတည္းရွိေသာ သူသည္ ထိုမ်က္လံုးကို အထူးသတိထားရမည္။
   Nothing is impossible to one with a will.
   Quarrels do not last long if the wrong is only on one side.
   အကယ္၍ ရန္ျဖစ္ၾကသူႏွစ္ဦးအနက္ တစ္ဦးကသာ မွားေနလွ်င္ ရန္ပဲြမ်ားမွာ မရွည္ၾကာႏိုင္။
   The rich man has more relations than he knows.
   A rich man is never ugly in the eyes of a girl.
   The surest way to remain poor is to be an honest man.
   ဆင္းရဲရန္အတြက္ အေသခ်ာဆံုးနည္းလမ္းမွာ လူ႐ုိးတစ္ဦးျဖစ္ရန္ပင္ ျဖစ္သည္။
   Anger without power is folly.
   ခြန္အားမရွိဘဲ ေဒါသျဖစ္ျခင္းသည္ မိုက္မဲျခင္း ျဖစ္သည္။
   As soon as a man is born he begins to die.
   လူတစ္ေယာက္သည္ ေမြးဖြားလာသည္ႏွင့္ ေသဆံုးရန္ စတင္ေတာ့သည္။
   Be silent, or say something better than silence.
   ဆိတ္ဆိတ္ေနပါ သို႔မဟုတ္ ဆိတ္ဆိတ္ေနသည္ထက္ ေကာင္းသည့္စကားကို ေျပာပါ။
   Cunning surpasses strength.
   ေကာက္က်စ္မႈသည္ အင္အားကို အႏိုင္ယူသည္။
   A good word stills great anger.
   နား၀င္ေအာင္ေျပာသည့္ စကားသည္ အလြန္အမင္းေဒါသျဖစ္ေနမႈကို ေျပၿငိမ္းေစသည္။
   He is rich enough who is contented.
   ေရာင့္ရဲသူသည္ ခ်မ္းသာသည္။
   He who conquers his anger has conquered an enemy.
   He who considers too much will perform little.
   အလြန္စဥ္းစားေသာသူသည္ အနည္းငယ္သာ လုပ္ေဆာင္သည္။
   He who has three enemies must agree with two.
   He who has victory, has right.
   အႏိုင္ရေသာသူတြင္ အမွန္တရား ရွိသည္။
   He who is quick at borrowing, is slow in paying.
   He who pays well may borrow again.
   ေကာင္းစြာျပန္ဆပ္ေသာသူသည္ ထပ္မံေခ်းငွားလိမ့္ဦးမည္။
   The husband’s mother is the wife’s devil.
   In the looking-glass we see the form, in wine the heart.
   A link broken, the whole chain broken.
   Tell not all you know believe not all you hear; do not all you are able.
   Time brings everything to those who can wait for it.
   အခ်ိန္သည္ ေစာင့္စားႏိုင္သူအတြက္ အရာရာကို သယ္ေဆာင္လာသည္။
   Time is anger’s medicine.
   Towards evening the lazy man beings to busy.
   ညေနဘက္ ေရာက္လာသည့္အခါမွ လူပ်င္းသည္ စတင္အလုပ္႐ႈပ္ေတာ့သည္။
   Victory is not gained by idleness.
   ေအာင္ပြဲကို ဘာမွမလုပ္ေနျခင္းျဖင့္ မရရွိႏိုင္။
   After a house is burnt, one becomes cautious of fire.
   အိမ္မီးေလာင္သြားၿပီးမွ မီးကို သတိထားသည္။
   After an ox is lost, one repairs its stable.
   ႏြားေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီးမွ ႏြားျခံကို ျပင္သည္။
   Anyone who goes hungry for three days will steal.
   သံုးရက္အစာငတ္ေနသူသည္ ခိုးလိမ့္မည္။
   A righteous man never gets rich.
   မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူသည္ ဘယ္ေတာ့မွ မခ်မ္းသာ။
   Shrimps get broken backs when whales fight.
   ေ၀လငါးခ်င္း ကိုက္ၾကသည့္အခါ၌ ပုစြန္ဆိတ္မ်ားခါးက်ိဳးၾကရသည္။
   When you enter a village, observe its customs.
   အကယ္၍ သင္သည္ ရြာတစ္ရြာအတြင္းသို႔ ၀င္သြားသည့္အခါ၌ ထိုရြာ၏ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို ဂ႐ုျပဳပါ။
   A brother is a brother-but business is business
   အစ္ကိုသည္ အစ္ကိုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းသည္ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။
   First see the mother,and then ask her daughter’s hand.
   ပထမ အေမကို ၾကည့္ပါ၊ ၿပီးမွ သမီးကို လက္ထပ္ရန္ ေတာင္းခံပါ။
   It is better to be a cook for one day than a hen for a year.
   ၾကက္မတစ္ႏွစ္ျဖစ္ရျခင္းထက္ ၾကက္ဖတစ္ရက္ျဖစ္ရျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The liar profits but once.
   လိမ္ညာေျပာဆိုသူသည္ တစ္ႀကိမ္သာ အက်ဳိးရွိသည္။
   The good general makes good soldiers.
   ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေကာင္းတစ္ဦးသည္ စစ္သည္ေတာ္ေကာင္းမ်ားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည္။
   It is a shame to be shameless.
   အရွက္မရွိျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ရွက္စရာေကာင္းသည္။
   It is lawful to learn even from enemy.
   ရန္သူ႕ထံမွ ပညာယူျခင္းသည္ပင္လွ်င္ မွန္ကန္သည္။
   The result jusfifies the deed.
   ရလဒ္သည္ လုပ္ရပ္ကို မွန္ကန္ေစသည္။
   Though indecision,opportunity is often lost.
   မဆံုးျဖတ္ မေ၀ခြဲႏိုင္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အခြင့္အေရးသည္ လက္လြတ္ ဆံုး႐ႈးံသြားရသည္။
   Angry man is a brother of the madman.
   ေဒါသထြက္ေနသူတစ္ဦးသည္ အ႐ူးတစ္ေယာက္၏အစ္ကို ျဖစ္သည္။
   As long as man is not dead,his chance of becoming weathy is not over yet.
   လူတစ္ေယာက္သည္ မေသဆံုးသေရြ႕ သူေဌးျဖစ္လာႏုိင္ရန္ အခြင့္အေရးရွိေနေသးသည္။
   Death has no mercy upon anyone.
   ေသျခင္းတရားသည္ မည္သူ႔အေပၚမွ မညွာတာ။
   The first stage of fury is madness, the end of it is repentance.
   ေဒါသ၏ ပထမအဆင့္မွာ ႐ူးသြပ္ျခင္းျဖစ္၍ ေနာက္ဆံုးဆံုးအဆင့္မွာ ေနာင္တရျခင္း ျဖစ္သည္။
   He who wants to play with a cat should be able to bear its scratches.
   ေၾကာင္ႏွင့္ ကစားလိုသူသည္ ေၾကာင္ကုတ္သည္ကို ခံႏိုင္ရမည္။
   Inquire about the mother before you marry a girl.
   သင္သည္ မိန္းကေလးတစ္ဦးကို လက္မထပ္မီ သူမ၏ မိခင္အေၾကာင္းကို စံုစမ္းပါ။
   Lock your door rather than suspect your neighbour.
   သင္၏ အိမ္နီးခ်င္းကို မယံုသကၤာျဖစ္ျခင္းထက္ သင္၏ အိမ္တံခါးကို ေသာ့ခတ္ထားပါ။
   A man’s safety is holding his tongue.
   လူတစ္ေယာက္၏ လံုျခံဳမႈသည္ သူ၏လွ်ာကို ထိန္းသိမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
   Poverty without debt is perfect riches.
   ဆင္းရဲေသာ္လည္း ေၾကြးမရွိျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   Respect is given to weather, not to men.
   လူကို ေလးစားျခင္းမဟုတ္၊ ေငြကို ေလးစားျခင္းျဖစ္သည္။
   That which is in his heart is at the tip of his tongue.
   သူ၏စိတ္တြင္ ရွိေနသည့္ အရာသည္ သူ၏ လွ်ာဖ်ား၌ ရွိေနသည္။
   Unguarded property teaches people to steal.
   ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမရွိသည့္ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားသည္ လူမ်ားအား ခိုးတတ္ရန္ သင္ၾကားေပးသည္။
   As long as a human being lives he will learn.
   လူသည္ အသက္ရွင္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ေလ့လာဆည္းပူးေနရမည္။
   If your pocket gets empty, your faults will be many.
   အကယ္၍ သင္၏အိတ္ေထာင္တြင္း၌ ဘာမွမရွိသည့္အခါ၌ သင့္တြင္ အျပစ္မ်ားစြာ ရွိေနလိမ့္မည္။
   Walk with sandals till you can get good shoes.
   တန္ဖိုးႀကီးၿပီး ေကာင္းသည့္ ႐ႈးဖိနပ္မ်ားမရခင္ ေျခညွပ္ဖိနပ္မ်ားျဖင့္ လမ္းေလွ်ာက္ပါ။
   Your tongue is your power. If you preserve it, it will preserve you. If you betray it , it will betray you.
   သင္၏လွ်ာသည္ သင္၏အင္အားကပင္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင္က ၄င္းအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လွ်င္ ၄င္းကလည္း သင့္အား ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္လိမ့္မည္။
   Better a feud with the clever than friendship with fool.
   စဥ္းစားေတြးေခၚဥာဏ္မရွိသူႏွင့္ မိတ္ေဆြျဖစ္ရျခင္းထက္ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္သူႏွင့္ ရန္သူျဖစ္ရျခင္းကပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The bird’s strength is in its wings, the crab’s in its claws and the strength of a ruler in his ministers.
   ငွက္၏ခြန္အားသည္ ၄င္း၏ ေတာင္ပံမ်ား၌ ရွိသည္။ ကဏန္း၏ ခြန္းအားသည္ ၄င္း၏လက္မမ်ား၌ ရွိသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူဘုရင္၏ ခြန္အားသည္ သူ၏ ၀န္ႀကီးမ်ား၌ ရွိသည္။
   By the mouth the body is ruined.
   ပါးစပ္ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္သည္ ပ်က္စီးရသည္။
   He who ventures to threaten should be bold enough to fight.
   ၿခိမ္းေျခာက္ရဲေသာသူသည္ တိုက္ခိုက္ရန္ သတၱိရွိရမည္။
   If you don’t have good weapons, it is better for you to submit.
   အကယ္၍ သင့္တြင္ လက္နက္ေကာင္းမ်ား မရွိလွ်င္ အညံ့ခံလိုက္ျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   If you kill, kill an elephant; if you rob, rob a treasury.
   အကယ္၍ သင္သည္ သတ္မည္ဆိုလွ်င္ ဆင္ကို သတ္ပါ။ အကယ္၍ သင္သည္ လုယက္မည္ဆိုလွ်င္ ဘ႑ာတိုက္ကို လုပါ။
   A slip of the tongue may cause the loss of one’s fortune, a slip of the foot may cause one to fall from a tree. စကားမွားျခင္းေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ကံကို ဆံုး႐ႈံးေစႏိုင္သည္။ ေျခေခ်ာ္ျခင္းေၾကာင့္ သစ္ပင္ေပၚမွ ျပဳတ္က်ႏိုင္ သည္။
   To trust one’s child is blindess in one eye, to trust a stranger is blindness in both.
   သားသမီးယံုေတာ့ မ်က္စိတစ္လံုးကန္း၊ သူစိမ္းယံုေတာ့ မ်က္စိစံုလံုးကန္း။
   Wealth is a harlot, wisdom is faithful.
   ဥစၥာပစၥည္းသည္ ျပည့္တန္ဆာမတစ္ဦးကဲ့သို႔ သစၥာမရွိ။ ဥာဏ္ပညာသည္သာ သစၥာရွိသည္။
   The heir’s tears are but a mask to disguise his joy.
   အေမြခံတစ္ဦး၏ မ်က္ရည္မ်ားမွာ သူ၏ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ဖံုးအုပ္ထားသည့္ မ်က္ႏွာဖံုးပင္ ျဖစ္သည္။
   Mistrust your best friend as if be were your worst enemy.
   သင္၏အခ်စ္ဆံုးသူငယ္ခ်င္းအား သင္၏ အမုန္းဆံုးရန္သူအျဖစ္ မွတ္ထင္ထားၿပီး ၄င္းအား မယံုပါႏွင့္။
   Since excuses were invented, no one is even in the wrong.
   ဆင္ေျခမ်ား မေပၚခင္က မည္သူမွ် အမွားမလုပ္ၾက။
   One’s face is the mirror of one’s soul.
   Trust not a dog’s limp or women’s tears.
   ေခြး၏ ေျခက်ိဳးျခင္းႏွင့္ မိန္းမတို႔၏ မ်က္ရည္မ်ားကို မယံုပါႏွင့္။
   We see faces, we do not see hearts.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ မ်က္ႏွာမ်ားကုိ ျမင္သည္။ ႏွလံုးသားမ်ားကိုမူ မျမင္ၾကရ။
   Women and cats are both animals ungrateful.
   မိန္းမမ်ားႏွင့္ ေၾကာင္မ်ားသည္ ေက်းဇူးကန္းသည့္ တိရစၦာန္မ်ား ျဖစ္သည္။
   Good deeds remain unknown; evil deeds run through all the streets.
   ေကာင္းေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို မသိၾက။ မေကာင္းသည့္ လုပ္ရပ္မ်ားမွာမူ လမ္းအားလံုး၌ ျပန္႔ႏွံ႔ေနသည္။
   If you leave for day take provisions for two, and if yor travel in summer take your clothes for winter.
   အကယ္၍ သင္သည္ ခရီးတစ္ရက္သြားမည္ဆိုလွ်င္ စားနပ္ရိက္ခါမ်ားကို ႏွစ္ရက္စာယူသြားပါ။ အကယ္၍သင္သည္ ေႏြရာသီ၌ ခရီးသြားမည္ဆိုလွ်င္ ေဆာင္းရာသီအတြက္ အ၀တ္အစားမ်ားပါ ယူသြားပါ။
   If yor strike someone, stnike him dead; if yor save someone, save him alive.
   အကယ္၍သင္သည္ လူတစ္ေယာက္အားတိုက္ခိုက္လွ်င္ ေသေအာင္တိုက္ခိုက္ပါ။ အကယ္၍သင္သည္ လူတစ္ေယာက္အားကယ္တင္မည္ဆိုလွ်င္ အသက္ရွင္ေအာင္ ကယ္တင္ပါ။
   The cold teaches one to steal charcoal.
   အေအးဒဏ္က မီးေသြးခိုးတတ္ရန္ သင္ၾကားေပးသည္။
   Haste is the sister of repentance.
   အလ်င္လိုျခင္းသည္ ေနာင္တတရား၏ အစ္မျဖစ္သည္။
   He who loves honey should be patient of the stinging of the speaking.
   ပ်ားရည္ကို ႀကိဳက္သူသည္ ပ်ားတုတ္ခံႏိုင္ရမည္။
   Pepentance for silence is better than repentance for speaking.
   မေျပာဘဲေနလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိသည့္ ေနာင္တတရားသည္ ေျပာလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိသည့္ ေနာင္တတရားထက္ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Eat coconuts while you have your teeth.
   သင့္တြင္ သြားမ်ားရွိတုန္း အုန္းသီးမ်ားကို စားပါ။
   The hare that escaped had eight legs.
   လြတ္သြားေသာ ယုန္တြင္ ေျခရွစ္ေခ်ာင္းရွိသည္။
   If you want to go to the gallows without the aid of a ladder, you can go by the aid of a woman.
   အကယ္ သင္သည္ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႕ ေလွခါးမပါဘဲ တက္လိုလွ်င္ မိန္းမတစ္ေယာက္၏ အကူအညီျဖင့္ တက္ႏိုင္သည္။
   If you want to touch the head, first touch the foot.
   အကယ္ သင့္သည္ ဦးေခါင္းကိုကိုင္လိုလွ်င္ ပထမဆုံး ေျခေတာက္ကို ကိုင္ပါ။
   The head suffers because of the tongue.
   ဦးေခါင္းသည္ လွ်ာေၾကာင့္ ခံစားရသည္။
   If you want to know secret ask the young children.
   အကယ္ သင္သည္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္တစ္ခုလို သိလိုလွ်င္ ကေလးမ်ားကို ေမးပါ။
   The tongue is the smallest organ in the body but can do the most important tasks.
   ကိုယ္ ခႏတစ္ခုလုံး လွ်ာသည္ အေသးငယ္ ဆုံးေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ၎င္းသည္ အေရးၾကီးဆုံးကိစၥၥမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။
   Advise people to do good deeds, never urge people to bring in lawsuits against one another.
   Respect for one’s superiors, kindness for one’s inferiors.
   မိမိထက္သာလြန္သူမ်ားကုိ ေလးစားပါ။ မိမိ ထက္နိမ့္သူမ်ားကို ၾကင္နာပါ။
   The rich worry over their money, the poor over their bread.
   To eat fish one has to go angling.
   ငါးကိုစားရရန္အတြက္ ငါးထြက္မွ်ားရေပလိမ့္မည္။
   When one buys a buffalo one looks at his hoofs; when one marries a woman one looks into her ancestry.
   When you eat a frult, think of the man who planted the tree.
   အကယ္၍ သင္သည္ အသီးတစ္လံုးကို စားသည့္အခါ၌ ထိုအပင္ကို စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သူကို စဥ္းစားပါ။
   Better a pain in your heart than shame before men.
   လူအမ်ားေရွ႕တြင္ အရွက္ကြဲျခင္းထက္ ႏွလံုးသား၌ေ၀ဒနာခံစားရျခင္းက ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Better caution at first than tears afterwards.
   ျပီးမွ မ်က္ရည္က်ျခင္းထက္ အစကတည္းက သတိရွိျခင္းက ပိုပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   Beware of your friends, not your enemies.
   Borrow causes sorrow.
   By day they’re ready to divorce, by night they’re ready for bed.
   Easy to promise, hand to fulfill.
   ကတိေပးရန္ လြယ္သည္။ လုပ္ေဆာင္ရန္ ခက္သည္။
   Even a poor man wants to live.
   ဆင္းရဲသားတစ္ဦးပင္လွ်င္ မေသလိုေပ။
   For the sake of peace one may even lie.
   Gold is tested with fire, a woman with gold.
   ေရႊကို မီးျဖင့္ စမ္းသပ္သည္။ မိန္းမကို ေရႊျဖင့္စမ္းသပ္သည္။
   He who has the money has the authority.
   ေငြရွိသူတြင္ ၾသဇာရွိသည္။
   He who is aware of his folly is wise.
   A heavy rain is good for the fields and bad for the roads.
   Honey on the tongue, gall in the heart.
   If everybody cays so, there is some truth to it.
   If the student is successful, the teacher gets the praise.
   အကယ္၍ တပည့္သည္ စာေမးပဲြေအာင္သြားေသာအခါ ဆရာသည္ ခ်ီးက်ဴးခံရသည္။
   A wise man hears one word and understands two.
   ပညာရွိသည္ စကားတစ္ခြန္းကို နားေထာင္ၿပီးေနာက္ စကားႏွစ္ခြန္း နားလည္သည္။
   With nets you catch birds and with presents, girls.
   သင္သည္ ပိုက္ကြန္မ်ားျဖင့္ ငွက္မ်ားကို ဖမ္းသည္။ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ မိန္းကေလးမ်ားကို ဖမ္းသည္။
   Always tell the truth in the form of a joke.
   အမွန္တရားကို ေနာက္သလိုလို ေျပာင္သလိုလိုပံုစံျဖင့္ အျမဲေျပာဆိုပါ။
   Better to lose your eye than your good name.
   သင္၏ ေကာင္းမြန္သည့္ ဂုဏ္သတင္း ဆံုး႐ႈံးသြားရျခင္းထက္ သင္၏ မ်က္လံုးဆံုး႐ႈံးရသည္က ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   The cock that crows at an untimely hour must lose its head.
   အခ်ိန္မတိုင္မီ ထတြန္သည့္ ၾကက္ဖ၏ဦးေခါင္းသည္ အျဖတ္ခံရလိမ့္မည္။
   God helps the careless man.
   ဘုရင္သခင္သည္ နေမာ္နမဲ့ႏုိင္သူအား အကူအညီေပးသည္။
   He feeds hen with one hand and takes her egg with the other.
   သူသည္ ၾကက္မအား လက္တစ္ဘက္ျဖင့္ အစာေကြၽး၍ က်န္လက္တစ္ဖက္က ၾကက္ဥမ်ားကို ယူသည္။
   If God wishes to rejoice the heat of a poor man, He makes him loese his donkey and find it.
   အကယ္၍ ဘုရားသခင္သည္ ဆင္းရဲသားတစ္ဦးအား ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ လုပ္လိုလွ်င္ ထိုဆင္းရဲသား၏ ျမည္းကိုေပ်ာက္ဆံုးေစၿပီးေနာက္ ျပန္ေတြ႔ေအာင္ ျပဳေတြ႔ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးသည္။
   Warm a frozen serpent, and it will sting you first.
   အေအးဒဏ္ခံေနရသည့္ ေ>မအား ေႏြးေထြးေအာင္လုပ္ေပးလိိုက္ပါက ထိုေ>မသည္ သင့္အား အရင္ဆံုး ေပါက္လိမ့္မည္။
   The tree says to the axe “you could not cut me if I had not given you the handle”.
   “တကယ္လို႔ မင္းကိုသာ ငါက လက္ကိုင္မေပးခဲ့ရင္ မင္းဟာ ငါ့ကို ခုတ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟူသည္ သစ္ပင္က ေပါက္ဆိန္အားေျပာသည္။
   What good is a gold comb to a bald man.
   ဆံပင္မရွိသူအတြက္ ေရႊဘီးသည္ ဘာမ်ား အသံုး၀င္မည္နည္း။
   Before you go, think of your return.
   သင္မသြားခင္ သင္၏ အျပန္ခရီးကို စဥ္းစားပါ။
   Consider more the end than the beginning.
   အစထက္ အဆံုးကို ပို၍ စဥ္းစားပါ။
   The first stage of folly is to consider oneself wise.
   မိုက္မဲညံ့ဖ်င္းျခင္း၏ ပထမဆံုးအခ်က္မွာ မိမိကိုယ္မိမိ ဥာဏ္ပညာရွိလွသည္ဟု သင္မွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   If the evil will not leave you, leave it.
   အကယ္၍ မေကာင္းမႈက သင့္အား မစြန္႔ခြာလွ်င္ သင္က မေကာင္းမႈကို စြန္႔ခြာပါ။
   There are lies more credible than truth.
   အမွန္တရားထက္ပင္ ပို၍ ယံုႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ မုသားမ်ားစြာ ရွိသည္။
   Who sees his own mistakes has no time to consider those of others.
   မိမိ၏ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို သိျမင္သူသည္ အျခားသူမ်ား၏အျပစ္မ်ား၊ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို စဥ္းစားရန္ အခ်ိန္မရ။
   With whom you are such you are.
   သင္သည္ သင္ႏွင့္တြဲေနသူအတိုင္း ျဖစ္သည္။
   All the rivers run into the sea, yet the sea is not full.
   ျမစ္မ်ားအားလံုးသည္ ပင္လယ္အတြင္းသို႔ စီး၀င္ေသာ္လည္း ပင္လယ္သည္ ျပည့္လွ်ံမသြား။
   Among the ten fingers there are long and short.
   လက္ေခ်ာင္းဆယ္ေခ်ာင္းပင္လွ်င္ တိုေသာလက္ေခ်ာင္းကတို၍ ရွည္ေသာလက္ေခ်ာင္းက ရွည္သည္။
   At a distance from home a man is judged by what he seems : near home, by what he is.
   ၄င္း၏ ပတ္၀န္းက်င္မဟုတ္သည့္ ေနရာ၌ လူတစ္ေယာက္အား သူ၏ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ၊ ေျပာဆိုေနထိုင္မႈတို႔ႏွင့္ အကဲျဖတ္ၿပီး ၄င္း၏ပတ္၀န္းက်င္၌မူ သူ ဘာဆိုသည့္အခ်က္နွင့္ အကဲျဖတ္သည္။
   At brith we bring nothing, at deather we take away nothing.
   ေမြးဖြားလာသည့္အခ်ိန္၌ ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ဘာမွယူေဆာင္မလာၾက။ ေသဆံုးသည့္အခါ၌လည္း ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ ဘာမွ ယူေဆာင္မသြားၾက။
   Avoid offending three classes of people-officials, customers, and windws.
   လူသံုးမ်ိဳး သံုးစားႏွင့္ ရန္မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ပါ။ အရာရွိ အရာခံမ်ား၊ မိမိထံမွ ပစၥည္း၀ယ္ယူ အားေပးေနသည့္ ေဖာက္သည္မ်ားႏွင့္ မုဆိုးမတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
   Be inwardly clever but outwardly clownish.
   အေပၚယံအျမင္မွာေတာ့ ရယ္ခ်င္စရာ ေကာင္းေနပါေစ၊ သို႔ေသာ္ အမွန္တကယ္၌ လွပ္ေနေအာင္ ပါးနပ္ေနပါေစ။
   Beautiful or not, it is my native land.
   လွလွ မလွလွ ဤေျမသည္ ကြၽႏု္ပ္၏ေမြးရပ္ေျမျဖစ္သည္။
   Behind the smile, a dgger may be hidden.
   အျပံဳး၏ေနာက္ကြယ္၌ ဓားေျမွာင္တစ္ေခ်ာင္းသည္ လွ်ိ႔၀ွက္စြာ ရွိေနႏိုင္သည္။
   The best kind of acquaintance is acquaintance with each other’s heats.
   အေကာင္းဆံုးေသာ အသိအကြၽမ္းမွာ တစ္ေယာက္၏ စိတ္ကို တစ္ေယာက္က နားလည္းသိရွိသည့္ အသိအကြၽမ္းပင္ျဖစ္သည္။
   Better die ten years earlier than live those years in poverty.
   ဆင္းဆင္းရဲရဲႏွင့္ ေနေနရျခင္းထက္ ဆယ္ႏွစ္ေစာ၍ ေသရျခင္းက ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   Blame yourself as you would blame others; excuse yourself.
   အျခားသူမ်ားအား အျပစ္တင္သကဲ့သို့ သင့္ကိုယ္သင္ အျပစ္တင္ပါ။ သင့္ကိုယ္သင္ ခြင့္လႊတ္သကဲ့သို့ အျခားသူမ်ားအားလည္း ခြင့္လႊတ္ပါ။
   Carry your umbrella when the weather is fine; carry food when you are not hungry.
   ရာသီဥတုသာယာေနလွ်င္ သင္၏ထီးကိုယူေဆာင္သြားပါ။ ဆာေလာင္ျခမ္းမရွိလွ်င္ အစားအစာကို ယူေဆာင္သြားပါ။
   Compare with superiors, I have less; compare with inferiors, I have more.
   ကိုယ့္ထက္သာလြန္မ်ားျပားသူမ်ားႏွင့္ ယွဥ္သည္႕အခါ၌ ကြၽႏ္ုပ္တြင္ရွိသည္႕အရာမ်ားမွာ နည္းေနသည္။ ကိုယ့္ထက္နိမ့္သူမ်ားႏွင့္ ယွဥ္သည္႕အခါ၌ ကြၽႏ္ုပ္သည္ ၄င္းတို႔ထက္ ပိုရွိသည္။
   Consider the past and you will know the future.
   အတိတ္ကို စဥ္းစားသုံးသပ္ပါ။ အနာဂတ္ကို သင္သိလိမ့္မည္။
   The contented man, though poor, is happy; the discontented man, though rich, is sad.
   ေရာင့္ရဲတတ္ေသာသူသည္ ဆင္းရဲေသာ္ျငားလည္း စိတ္ခ်မ္းသာသည္။ မေရာင္ရဲႏိုင္ေသာသူသည္ ခ်မ္းသာေသာ္ျငား လည္း စိတ္ဆင္းရဲသည္။
   The elephant is killed becuse he has tusks.
   ဆင္တြင္ အစြယ္မ်ားရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းသည္ အသတ္ခံရသည္။
   The error of on moment becomes the sorrow of a whole life.
   တစ္ဒဂၤအမွားတစ္ခုသည္ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး စိတ္ဆင္းရဲေစသည္။
   Even a tiger takes a nap.
   က်ားသည္ပင္လွ်င္ အိပ္ငိုက္ေသးသည္။
   Fish see the bait but not the hook, men see the profit but not the peril.
   ငါးသည္ အစာကို ျမင္ေသာ္လည္း ခ်ိ္ကိုမျမင္၊ လူသည္ အက်ဳိးအျမတ္ကို ျမင္ေသာ္လည္း အႏၲရာယ္ကိုမျမင္။
   The fish that gets away is always a lage one.
   လြတ္သြားေသာငါးသည္ အၿမဲႀကီးသည္။
   Going to law is losing a cow for the sake of a cat.
   အမႈျဖစ္ျခင္းသည္ ေၾကာင္တစ္ေကာင္ရရန္အတြက္ ႏြားတစ္ေကာင္ ဆုံး႐ႈံးခံျခင္းျဖစ္သည္။
   Gold is tested by fire, man by gold.
   ေရႊကို မီးျဖင့္စမ္း၍ လူကိုေရႊျဖင့္စမ္းသည္။
   Good goods are not cheap:cheap goods are not good.
   ေကာင္းသည္႕ ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္ ေစ်းမေပါ၊ ေစ်းေပါသည္႕ ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္လည္း မေကာင္း။
   Great politeness usually means ” I want something”.
   အလြန္အမင္း ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ ပ်ဴငွာေနျခင္းသည္ ]တစ္စုံတစ္ခုကို ကြၽႏ္ုပ္အလိုရွိသည္} ဟူသည္႕ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနသည္။
   The hand that feeds the ox grasp the knife when it is fattenend.
   ႏြားကိုး အစာေကြၽးသည္႔လက္သည္ ထိုႏြား၀လာ၍ အသားတိုးအစာေကြၽးသည္႕လက္သည္ ထိုႏြား၀လာ၍ အသားတိုးလာသည္႕အခါ၌ ဓားကိုဆြဲကိုင္သည္။
   The hare does not eat the grass around his burrow.
   ယုန္သည္ မိမိေအာင္းသည္႕ ေျမတြင္းနားမွ ျမက္ကိုမစား။
   He who grasps at a small advantage incurs a great loss.
   အနည္းငယ္မွ်ေသာ အခြင့္အေရးကို ရယူလိုက္သူသည္ ဆုံး႐ႈံးမႈႀကီးႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ရတတ္သည္။
   He who is not stingy is not wealthy and he who is not wealthy is not stingy.
   ကပ္ေစးမနည္းေသာသူသည္ မခ်မ္းသာ၊ မခ်မ္းသာေသာသူသည္ ကပ္ေစးမနည္းတတ္။
   He who is one day my teacher is my father for life.
   ကြၽႏ္ုပ္အား တစ္ရက္ပညာသင္ၾကားေပးေသာသူသည္ ကြၽႏ္ုပ္၏ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး၌ ကြၽႏ္ုပ္၏ဖခင္ျဖစ္သည္။
   Hunger is cured by food, ignorance by study.
   ဆာေလာင္မႈကို အစားအစာျဖင့္ ကုစား၍ မသိနားမလည္မႈကို ေလ့လာဆည္းပူးမႈျဖင့္ ကုသသည္။
   “I heard ” is not as good as “I saw”.
   {ကြၽႏ္ုပ္ၾကားခဲ့သည္} ဟူသည္႕စကားသည္ {ကြၽႏု္ပ္ေတြ႔ခဲ့သည္}ဟူသည္႕ စကားေလာက္ မေကာင္း။
   If one generation has been warlike the ten following will be timid.
   အကယ္၍ မ်ဳိးဆက္တစ္ဆက္သည္ စစ္လိုလားခဲ့လွ်င္ ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္ဆယ္ဆက္သည္ သူရဲေဘာေၾကာင္သည္။
   If one has three ounces of silver, he is a tiger; with five ounces of silver he is a dragon.
   အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္တြင္ ေငြသုံးေအာင္စရွိခဲ့လွ်င္ ၄င္းသည္ က်ားတစ္ေကာင္ျဖစ္၍ ေငြငါးေအာင္စ ရွိခဲ့လွ်င္္ ၄င္းသည္ နဂါးတစ္ေကာင္ျဖစ္သည္။
   If people take no care for the future, they will soon have sorrow for the present.
   အကယ္၍ လူမ်ားသည္ အနာဂတ္အတြက္ ဘာမွျပင္ဆင္ျခင္း၊ ပူပန္ျခင္းမရွိလွ်င္ ၄င္းတို႔သည္ မၾကာမီမ်က္ေမွာက္ကာလအတြက္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ၾကလိမ့္မည္။
   If small sums do not go out, large sums will not come in.
   အကယ္၍ ေငြအနည္းငယ္မထြက္ေသးလွ်င္ ေငြအေျမာက္အမ်ားသည္ ၀င္လာလိမ့္မည္မဟုတ္။
   If the profits are great, the risks are great.
   အကယ္၍ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားသည္ ႀကီးမားလွ်င္ ရင္းႏွီးစြန္႔စားရမႈသည္လည္း ႀကီမားသည္။
   If you are patient in one moment of anger , you will escape a hundred days of sorrow.
   အကယ္၍ သင္သည္ ေဒါသကို တစ္ဒဂၤခ်ဳပ္ထိန္းႏုိင္ခဲ့လွ်င္ ပူေဆြးေသာကေရာက္ရသည္႕ ရက္ေပါင္း တစ္ရာမွလြတ္ ကင္းရေပလိမ့္မည္။
   If you cannot catch fish, catch shrimps.
   အကယ္၍ သင္သည္ ငါးမ်ားကို မဖမ္းႏိုင္လွ်င္ ပုစြန္ေက်ာ့မ်ားကို ဖမ္းပါ။
   If you have nothing to do, go home early.
   အကယ္၍ သင္သည္ လုပ္စရာဘာမွမရွိလွ်င္ အိမ္သို႔ ေစာေစာျပန္ပါ။
   If your books are unread, your descendants will be ignorant.
   အကယ္၍ သင္၏ စာအုပ္မ်ားကို သင္မဖတ္ခဲ့လွ်င္ သင္၏မ်ိဳးဆက္မ်ားသည္ အၾကားအျမင္ မဲ့ၾကေပလိမ့္မည္။
   If you wish to know the mind of a man listen to his words.
   အကယ္၍ သင္သည္ လူတစ္ေယာက္၏စိတ္ကို သိလိုလွ်င္ သူေျပာသည့္ စကားမ်ားကို နားေထာင္ၾကည့္ပါ။
   In prosperity, strangers claim kin; in adversity kindred become strangers.
   အဆင္ေျပေနသည့္အခ်ိန္၌ သူစိမ္းမ်ားကပင္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။ အဆင္မေျပသည့္အခါ၌မူ ေဆြမ်ိဳးမ်ားပင္လွ်င္ သူစိမ္းမ်ား ျဖစ္သြားေတာ့သည္။
   In the midst of great joy do not promise to give a man anything; in the midst of great anger do not answer a man’s letter.
   အလြန္အမင္း ေပ်ာ္ရႊင္ေနသည့္အခ်ိန္၌ တစ္စံုတစ္ေယာက္အား တစ္စံုတစ္ခုေပးမည္ဟု ကတိမေပးပါႏွင့္။ အလြန္စိတ္ဆိုးေနသည့္ အခ်ိန္၌ တစ္စံုတစ္ဦးထံ စာမျပန္ပါႏွင့္။
   A maiden marries to please her parents, a widow to please herself.
   အပ်ိဳတစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ မိဘမ်ား စိတ္ခ်မ္းသာေစရန္အတြက္ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။ မုဆိုးမတစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ စိတ္ခ်မ္းသာမႈအတြက္ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။
   Make every inch of time your own.
   အခ်ိန္တိုင္းကို သင့္အတြက္ အသံုးခ်ပါ။
   Man sees the gain, not the danger.
   လူသည္ ရဖို႔သာျမင္သည္ အႏ ၱရာယ္ကိုေတာ့မျမင္။
   A man who cannot tolerate small ills can never accomplish great things.
   အေသးအဖြဲေလးမ်ားကိုပင္ သည္းမခံႏိုင္ေသာ သူသည္ ႀကီးမားသည့္ ကိစၥမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္။
   Man will die for money, birds for food.
   လူတို႔သည္ ေငြအတြက္ ေသဆံုးၾကသည္။ ငွက္မ်ားသည္ အစာအတြက္ ေသၾကသည္။
   Money cannot buy things are not for sale.
   ေငြသည္ ေရာင္းခ်ရန္မဟုတ္သည္႔ အရာမ်ားကို ၀ယ္ယူ၍ မရ။
   Past experiences are the best guide for future undertakings.
   အတိတ္က ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည့္ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားသည္ အနာဂတ္အတြင္ လုပ္ေဆာင္မည့္ အလုပ္မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုး လမ္းညႊန္ေပးသူမ်ား ျဖစ္သည္။
   The prison is shut night and day,yet it is always full; the temples are always open, and yet find no one in them.
   အက်ဥ္းေထာင္ကို ေန႔ေရာညပါ ပိတ္ထားေသာ္လည္း လူမ်ားျဖင့္ အစဥ္ျပည့္က်ပ္ေနသည္။ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို ေန႔ေရာညပါ ဖြင့္ထားေသာ္လည္း တစ္ဦးတစ္ေလမွ်ကိုပင္ မေတြ႔မျမင္ရ။
   The rich man thinks of the future, the poor man of the present.
   ခ်မ္းသာေသာသူက ေရွ႕ေရးအတြက္ စဥ္းစားသည္။ ဆင္းရဲသူက ေလာေလာဆယ္အတြက္ စဥ္းစားသည္။
   Saving one man’s life is better than building a seven-storeyed temple.
   လူတစ္ေယာက္၏အသက္ကို ကယ္တင္ျခင္းသည္ အထပ္ခုနစ္ထပ္ရွိသည့္ ဘုရားေက်ာင္းတည္ျခင္းထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   The slanderer kills a thousand times; the assassin but once.
   သြားပုပ္ေလလြင့္ ေျပာဆိုသူသည္ အႀကိမ္တစ္ေထာင္ သတ္သည္။ လူသတ္သမားသည္ တစ္ႀကိမ္သာသတ္သည္။
   A successful man is not easy-going and easy-going man is not successful.
   ေအာင္ျမင္သူသည္ ေပါ့ေပါ့တန္တန္မေနသလို ေပါ့ေပါ့တန္တန္ေနသူသည္လည္း ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေခ်။
   Ten thousand rivers flow into the sea,but the sea is never full.
   ျမစ္အစင္းတစ္ေသာင္းသည္ ပင္လယ္တြင္းသို႔ စီးဆင္းေသာ္လည္း ပင္လယ္သည္ ျပည့္လွ်ံသြားသည္ ဟူ၍ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဖူးေခ်။
   To attend the emperor is like sleeping with a tiger.
   ဧကရာဇ္မင္းထံ ခစားရျခင္းသည္ က်ားတစ္ေကာင္ႏွင့္အတူ အိပ္စက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။
   To get up early for three morning is equal to one day of time.
   အိပ္ရာမွ မနက္ေစာေစာ သံုးရက္ထျခင္းသည္ ေန႔တစ္ေန႔၏အခ်ိန္ႏွင့္ ညီမွ်သည္။
   Use the littel to get the big.
   ႀကီးသည့္အရာကိုရရန္အတြက္ ေသးသည့္အရာကို အသံုးျပဳပါ။
   Vast chasms can be filled, but the heart of a man never.
   နက္႐ႈိင္းသည့္ ေခ်ာက္ႀကီးမ်ားကို ေျမဖို႔၍ ရႏုိင္ေကာင္း ရႏုိင္ေသာ္လည္း လူတစ္ေယာက္၏ စိတ္ဆႏၵျပည့္၀ေအာင္ကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ျပဳလုပ္၍ မရေခ်။
   What is told in the ear of a man is often heard a hundred miles away.
   When the dog catches mice, it is medding in the cat’s business.
   ေခြးက ၾကြက္ကိုဖမ္းျခင္းသည္ ေၾကာင္၏ အလုပ္ကို ၀င္စြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
   When the guests have gone the host is at peace.
   ဧည့္သည္မ်ား ျပန္သြားသည့္အခါ၌ အိမ္ရွင္သည္ စိတ္ေအးရေတ့ာသည္။
   When you know a man, you know his face but not his heart.
   သင္သည္ လူတစ္ေယာက္ႏွင့္ သိကြၽမ္းသည့္ အခါ၌ ထိုသူ၏ မ်က္ႏွာကိုသာ သိကြၽမ္းျခင္း ျဖစ္သည္။ သူ၏ စိတ္ထားကို သိကြၽမ္းျခင္းမဟုတ္။
   When you sit alone, meditate on your own faults; when you converse, do not discuss the faults of others.
   When you talk on the road, remember that threr be men in the grass.
   Win your lawsuit and lose your money.
   အမႈကို အႏိုင္ယူၿပီး သင္၏ေငြကို အ႐ႈံးခံလိုက္ပါ။
   With money you are a dregon, without it a worm.
   ေငြရွိသည့္အခါ၌ သင္သည္ နဂါးတစ္ေကာင္ျဖစ္၍ ေငြမရွိသည့္အခါ၌ သင္သည္ ပိုးေကာင္တစ္ေကာင္ျဖစ္သည္။
   without experience one gains no wisdom.
   အေတြ႔အၾကံဳမရွိဘဲ မည္သူမွ် ဥာဏ္ပညာမရႏုိင္။
   As long as the language lives the nation is not dead.
   ဘာသာစကား တည္ရွိေနသေရြ႕ တိုင္းျပည္သည္လည္း တည္ရွိေနမည္။
   Correct your friend secretly and praise him publicly.
   သင္၏ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို ႏွစ္ကုိယ္ၾကား ဆံုးမစကားေျပာဆို၍ လူသိရွင္ၾကား ခ်ီးက်ဴးစကား ေျပာဆိုပါ။
   Do not choose your wife at dance,but on the field among the harvesters.
   ဇနီးသည္ကို ေရြးခ်ယ္သည့္အခါ ကပြဲမွ မေရြးခ်ယ္ပါႏွင့္။ လယ္ကြင္းထဲရွိ ေကာက္ရိတ္္သူမ်ားထဲမွ ေရြးခ်ယ္ပါ။
   Friend to everyboy, true to nobody.
   လူတိုင္းႏွင့္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း၊ သို႔ေသာ္ မည္သူေပၚမွ သေဘာထား မမွန္။
   He who is busy with work cares little for news.
   မိမိအလုပ္ျဖင့္ ႐ႈပ္ေနသူသည္ သတင္းစကားမ်ားကို သိပ္စိတ္မ၀င္စား။
   Many a friend was lost through a joke,but none has even been gained so.
   ေနာက္ေျပာင္က်ီစားျခင္းေၾကာင့္ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမ်ား တစ္ဦးတစ္ေလမွ်ပင္ မရရွိေသာ္လည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမူ ဆံုး႐ႈံးရသည္။
   Meat twice cooked and a friend twice reconciled are hardly ever good.
   Too much wisdom does not produce courage.
   ဥာဏ္ပညာအလြန္ရူွိျုခင္းသည္ သတိၱကို မျဖစ္ေပၚေစ။
   You have to suffer smoke in order to keep warm.
   Act honestly, and answer boldly.
   ႐ုိးသားစြာ လုပ္ေဆာင္၍ ရဲ၀ံ့စြာ ေျဖၾကားပါ။
   Better an open enemy than a false friend.
   A bold attempt is half success.
   ရဲ၀ံစြာ ႀကိဳးစားမႈသည္ တစ္၀က္ေအာင္ျမင္ၿပီး ျဖစ္သည္။
   Bread is better than the song of birds.
   ေပါင္မုန္႔သည္ ငွက္ကေလးမ်ား၏ ေတးသီသံထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   A fiar skin often covers a crooked mind.
   လွပေသာမ်က္ႏွာသည္ ရံဖန္ရံခါ၌ ေကာက္ေကြးသည့္ စိတ္ထားကို ဖံုးအုပ္ထားသည္။
   Fair words please the fool,and sometimes the wise.
   Favours and gifts disturb justice.
   မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းႏွင့္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားသည္ တရားစီရင္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစသည္။
   Fortune often knocks at the door but the fool does not invite her in.
   A good pilot is not know when the sea is calm and weather fair.
   ပင္လယ္ျပင္သည္ တည္ၿငိမ္၍ ရာသီဥတု ေကာင္းမြန္ေနသည့္အခ်ိန္၌ ကြၽမ္းက်င္သည့္ မာလိန္မွဴးမွန္း မသိရေခ်။
   Great men’s requests are commands.
   အထင္ကရ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ား၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မ်ားသည္ အမိန္႔မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
   He is not yet been who can please everybody.
   လူအားလံုးအား ေက်နပ္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္မည့္ သူသည္ မေမြးဖြားေသး။
   He is young enough who has health, and he is rich enough who has no debts.
   က်န္းမာေရးေကာင္းသူသည္ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳ၍ ေၾကြးမရွိေသာသူသည္ ခ်မ္းသာသည္။
   He who is ashamed of asking is ashamed of learning.
   ေမးျမန္းရမည္ကို ရွက္ေသာသူသည္ ေလ့လာဆည္းပူးျခင္းကို ရွက္ေသာသူ ျဖစ္သည္။
   A man’s word is his honour.
   လူတစ္ေယာက္၏စကားသည္ သူ၏ ဂုဏ္သိကၡာပင္ ျဖစ္သည္။
   Money is more eloquent than a dozen members of parliament.
   ေငြသည္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဆယ့္ႏွစ္ေယာက္ထက္ပင္ ပို၍စကား ေျပာေကာင္းေသးသည္။
   Many a thing whispered into one ear is heard over the whole town.
   The more shepherds, the less care.
   သိုးေက်ာင္းသားမ်ား မ်ားေလေလ၊ ဂ႐ုစိုက္မႈမွာနည္းေလေလ ျဖစ္သည္။
   A neighbour’s eye is full of jealousy.
   အိမ္နီးခ်င္း၏ မ်က္လံုးသည္ မနာလိုမႈျဖင့္ ျပည့္ေနသည္။
   No answer is also an answer.
   ေျဖၾကားျခင္း မျပဳဘဲေနျခင္းသည္ပင္လွ်င္ အေျဖျဖစ္သည္။
   Royal heart is often hid under a tattered coat.
   Take help of many, advice of few.
   A thankless man never does a thankful deed.
   ေက်းဇူးမသိတတ္ေသာသူသည္ ေက်းဇူးတင္ထိုက္သည့္ အလုပ္ကို ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ေပ။
   To live long is to suffer long.
   ရွည္ၾကာစြာ အသက္ရွင္ေနရျခင္းသည္ ရွည္ၾကာစြာ ခံစားရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   “Bad company” muttered the theif, as he stepped to the gallows between the hangman and a monk.
   ဘုန္းေတာႀကီးႏွင့္ ပါးကြက္အာဏာသားတို႔ရံလ်က္ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႔ တက္ေနသည့္သူခိုးက {အေပါင္းအသင္းမေကာင္း လုိ႔}ဟု ေျပာခဲ့သည္။
   Better lose the anchor than the whole ship.
   Better one eyewitness than ten hearsay witnesses.
   နားျဖင့္ၾကားရသည့္ သက္ေသဆယ္ေယာက္ထက္ မ်က္ျမင္သက္ေသ တစ္ေယာက္ကပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   A daily guest is a great thief in the kitchen.
   Fortune lost nothing lost, courage lost, much lost, honour lost, soul lost, all lost.
   From small beginnings come great things.
   ေသးငယ္သည့္ စတင္မႈမ်ားမွေန၍ ႀကီးမားသည့္အရာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္။
   God curse, and the doctor gets the money .
   ဘုရားသခင္က ကုသေပး၍ ဆရာ၀န္က ပိုက္ဆံယူသည္။
   Great talkers are little dore.
   အေျပာေကာင္းသူမ်ားသည္ အလုပ္အနည္းငယ္သာ လုပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။
   He that hears much, hears many lies.
   စကားမ်ားစြာကို နားေထာင္သူသည္ လိမ္ညာေျပာဆိုမႈေပါင္းမ်ားစြာကို ၾကားရသည္။
   He who would gather honey must brave the sting of bees.
   ပ်ားရည္ကို စုေဆာင္းရယူလိုသူသည္ ပ်ားတုတ္ခံရဲရမည္။
   In prosperity caution, in adversity patience.
   အဆင္ေျပေနလွ်င္ သတိရွိပါ။ အဆင္မေျပလွ်င္ သည္းခံမႈရွိပါ။
   The more servants, the worse service.
   အလုပ္သမားမ်ားေလေလ၊ အလုပ္က ညံ့ေလေလ။
   Once a thief always a thief.
   တစ္ႀကိမ္ခိုးဖူးလွ်င္ သူခိုးအျမဲ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။
   He who is not ashamed does whatever he likes.
   မရွက္တတ္ေသာသူသည္ သူလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္၍ ရသည္။
   Wise men do not quarrel with each other.
   ဥာဏ္ပညာရွိသူမ်ားသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ခိုက္ရန္မျဖစ္ပြား။
   The abundance of money ruins youth.
   ေငြေပါမ်ားၾကြယ္၀ျခင္းသည္ လူငယ္အား ပ်က္စီးေစသည္။
   A bad dog never sees the wolf.
   The bait hides the hook.
   ငါးစာက ငါးမွ်ားခ်ိတ္ကို ဖံုးအုပ္ထားသည္။
   Be just to all, but trust not all.
   အားလံုးအေပၚ မွန္ကန္မွ်တပါ။ သို႔ေသာ္ အားလံုးကိုေတ့ာ မယံုပါႏွင့္။
   Beauty will buy no beef.
   လွပမႈသည္ အမဲသားကို မ၀ယ္ႏုိင္။
   Believe not all you hear.
   သင္ၾကားတာအားလံုးကို မယံုႏိုင္။
   The belly teaches all arts.
   Better be happy than wise.
   Consideration is the parent of wisdom.
   စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာ၏ အမိသုိ႔မဟုတ္ အဖျဖစ္သည္။
   Cowards are cruel.
   သတၱိနည္းသူမ်ားသည္ ရက္စက္သည္။
   A danger forseen is half avoided.
   Diligence is the mother of success.
   လံု႔လ၀ီရိယသည္ ေအာင္ျမင္မႈ၏ မိခင္ျဖစ္သည္။
   Do not all you can spend not all you have; believe not all you hear; and tell not all you know.
   Do what you ought, and come what can come.
   သင္လုပ္သင့္တာကို လုပ္ပါ။ လာခ်င္တာ လာပါေစ။
   Drown not yourself to save a drowning man.
   ေရနစ္ေနသူတစ္ဦးကို ကယ္တင္ရန္အတြက္ သင္ေရမနစ္ေစႏွင့္။
   Drunkards have a fool’s tongue and a knave’s heart.
   For the rose the thorn is often plucked.
   ႏွင္းဆီပန္းေၾကာင့္ ဆူးသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အခူးခံရသည္။
   From hearing comes wisdom; from speaking repentance.
   နားေထာင္ျခင္းမွ ဥာဏ္ပညာရရွိ၍ ေျပာဆိုျခင္းမွ ေနာင္တရရွိသည္။
   Full of courtesy and full of craft.
   Give bread to the poor, but bar the door.
   ဆင္းရဲေသာသူမ်ားအား ေပါင္မုန္႔ေပးပါ။ သို႔ေသာ္ တံခါးမႀကီးကိုမူ ပိတ္ထားပါ။
   God defend me from my friends; l’ll keep myself from enemies.
   A good laweyer must be a great liar
   ေရွ႕ေနေကာင္းတစ္ေယာက္သည္ လိမ္ညာေျပာဆိုသည့္ေနရာ၌ ပါရဂူျဖစ္ရမည္။
   Gossiping and lying go together.
   He that changes his trade makes a soup in a basket.
   He that dies pays all debts.
   He that has no enemies has no friends.
   ရန္သူမရွိေသာသူတြင္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း မရွိ။
   He that is born to be hanged will never be drowned.
   He that is not handsome at 20, nor strong at 30, nor rich at 40, nor wise at 50, will never be handsome strong, rich on wise.
   He that makes himself a sheep shall be eaten by the wolf.
   မိမိကိုယ္မိမိ သိုးျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေသာသူသည္ ၀ံပုေလြ၏စားျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။
   He that marries for wealth sells his liberty.
   He that wants money wants all things.
   ေငြလုိသူသည္ အရာရာကို လုိသည္။
   He that will not work willwant.
   အလုပ္မလုပ္သူသည္ လိုအပ္ေနေပလိမ့္မည္။
   He who says what he likes shall hear what he does not like.
   A heavy purse makes a light heart.
   ေလးလံေသာ ပိုက္ဆံအိတ္သည္ စိတ္ကို ေပါ့ပါးေစသည္။
   In a long journey, straw weighs.
   In every beginning think of the end.
   အစတိုင္း၌ အဆံုးကို စဥ္းစားပါ။
   It is safest making peace with sword in hand.
   လက္ထဲတြင္ ဓားကိုင္ထားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ျခင္းသည္ စိတ္အခ်ရဆံုး ျဖစ္သည္။
   Keep your mouth shut and your eyes open.
   A lamb is as dear to a poor man as an ox to rich.
   Laziness travels so slowly that poverty overtakes him.
   ပ်င္းရိျခင္းသည္ ျဖည္းညွင္းစြာ သြားေနရာ ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းက ေက်ာ္တက္သြားေတာ့သည္။
   Think on the end before you begin.
   စတင္မလုပ္မီ နိဂံုးကို စဥ္းစားပါ။
   Want of care does us more damage than want of knowledge.
   Waste not, want not.
   မျဖဳန္းတီးလွ်င္ လိုအပ္ျခင္းမရွိ။
   We are born crying, live complaining, adn die disappointed.
   Where wealth, there friends.
   ေငြရွိလွ်င္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ား ရွိသည္။
   Who speaks not,errs not.
   မေျပာေသာသူသည္ မမွား။
   All complain of their lack of money, none of their want of brains.
   အားလံုးသည္ ေငြမရွိသည့္အတြက္ ညည္းတြားၾကသည္။ အသိတရားလိုအပ္မႈအတြက္ကိုမူ ညည္းတြားသူမရွိ။
   A foreigner’s pity is like a thorn’s shadow.
   ႏိုင္ငံျခားသား၏ သနားက႐ုဏာသည္ ဆူးတစ္ေခ်ာင္း၏ အရိပ္ႏွင့္ တူသည္။
   The fox is cunning, but more cunning is he who catches it.
   ေျမေခြးသည္ ေကာက္က်စ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေျမေခြးကို ဖမ္းယူသူသည္ ပို၍ ေကာက္က်စ္သည္။
   The husband doesn’t know what all the village knows.
   တစ္ရြာလံုးသိေနသည့္ အခ်က္ကို လင္ေယာက်္ားက မသိ။
   It is easier to watch a flick of rabbits than a woman.
   မိန္းမတစ္ေယာက္ကို ထိန္းသိမ္းရန္ထက္ ယုန္တစ္အုပ္ကို ထိနိးသိမ္းရသည္က ပို၍ပင္ လြယ္ကူေသးသည္။
   The man who goes to law often loses an ox to win a wit.
   အမႈအခင္းျဖစ္ေသာသူသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ေၾကာင္တစ္ေကာင္ကို ရရွိရန္အတြက္ ႏြားတစ္ေကာင္ကို အဆုံးခံေပးလိုက္ရသည္။
   No one throws stones at a tree without fruit.
   အသီးမသီးသည့္ သစ္ပင္ကို မည္သူမွ် ခဲျဖင့္ မပစ္ေပါက္။
   A relative’s slap hurts more than a stranger’s.
   ေဆြမ်ဳိး၏႐ုိက္ခ်က္သည္ သူစိမ္း၏႐ိုက္ခ်က္ထက္ပင္ ပို၍္ နာေစသည္။
   Sit not idle, for your luck sits with you.
   ဘာမွ မလုပ္ဘဲထိုင္မေနပါႏွင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သင္၏ ကံသည္ သင္ႏွင့္အတူ ထိုင္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
   Wet man fears no rain.
   ေရစိုေနသူသည္ မိုးကိုမေၾကာက္။
   When are pot hits another, both break.
   အိုးတစ္အိုးသည္ အျခားအိုးတစ္အိုးႏွင့္ ႐ုိက္မိသည့္အခါ၌ ႏွစ္အိုးလံုး ကြဲကုန္သည္။
   Who talks, sells, who listens, buys.
   ေျပာေသာသူသည္ ေရာင္းသည္၊ ႏားေထာင္ေသာသူသည္ ၀ယ္ယူသည္။
   Dishonour is worse than death.
   အရွက္တကြဲျဖစ္ရျခင္းသည္ ေသျခင္းထက္ပင္ ပို၍ဆိုး၀ါးသည္။
   A drowning man will even clutch at a straw.
   ေရနစ္ေနေသာသူသည္ ျမက္တစ္ပင္ကိုပင္ လွမ္းဆြဲလိမ့္မည္။
   Even walls have ears.
   နံရံမ်ား၌ပင္ နားမ်ားရွိသည္။
   Failure teaches you more than success.
   ႐ႈံးနိမ့္မႈက သင့္အား ေအာင္ျမင္မႈထက္ပင္ ပို၍သင္ၾကားေပးသည္။
   For every illness there is a herb growing.
   ေရာဂါတိုင္းအတြက္ ေဆးပင္၀ါးပင္ ရွိသည္။
   Gone from the eyes and out of the heart.
   မ်က္စိမ်ားမွ မျမင္ေတာ့သည္ႏွင့္ ရင္တြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။
   Habbit is a shirt that we wear till death.
   အေလ့အက်င့္သည္ ကြၽႏု္ပ္တို့ ေသဆံုးသည့္တိုင္ေအာင္ ၀တ္ဆင္သြားသည့္ ရွပ္အက်ၤီျဖစ္သည္။
   The hand soon forget what the mouth promises.
   ပါးစပ္မေပးထားသည့္ ကတိကို မၾကာမီ လက္ကေမ့သြားေတာ့သည္။
   The harm we do others we easily forget.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔က အျခားလူမ်ားအား နစ္နာထိခိုက္ေအာင္ လုပ္ခဲ့မႈမ်ားကို ကြၽႏု္္ပ္တုိ႔သည္ အလြယ္တကူေမ့ပစ္ၾကသည္။
   The husband is the head, the wife is the neck; she can turn whichever way she wants.
   လင္ေယာက္်ားသည္ ဦးေခါင္းျဖစ္၍ ဇနီးမယားသည္ လည္ပင္းျဖစ္သည္။ သူမသည္ သူ႕အား သူမ လိုရာဘက္သို႕ လွည့္ႏိုင္သည္။
   If you can’t get grapes get an apple.
   အကယ္၍ သင္သည္ စပ်စ္သီးမ်ားကို မရႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ပန္းသီးကို ယူပါ။
   In its own nest even the crow will pick the vulture’s eyes.
   က်ီးကန္းသည္ ၄င္း၏ အသိုက္ထဲ၌သာဆိုလွ်င္ လင္းတ၏ မ်က္လံုးမ်ားကိုပင္ ထိုးေကာ္ပစ္လိမ့္မည္။
   A judge is like a carpenter, what he wants he carves.
   တရားသူၾကီးသည္ လက္သမားကဲ့သို႕ ျဖစ္သည္။သူလိုခ်င္သည့္ပုံကို သူထုယူသည္။
   Law is a flags, and gold is the wind that makes it wave.
   သင္သည္ တရားဥပေကို ေရေအာက္ မည္မွ်နက္ေအာင္ ႏွစ္ထားထား
   Danger past and God forgotten.
   အႏၲရယ္လြန္ေျမာက္သြားၿပီးေနာက္ ဘုရားကို ေမ႕သြားေတာ့သည္။
   Happy is she who marries the son of a dead mother.
   အေမမရွိေတာ့သည္႕ သားေယာက်ာ္းကို လက္ထပ္လိုက္သည္႕ အမ်ဳိးသမီးသည္ ေပ်ာ္ရႊင္သည္။
   He that woos a widow must woo day and night.
   မုဆိုးမကို ပိုးပန္းသူသည္ ေန႕ေရာညပါ ပိုးပန္းရမည္။
   He that suffers patiently overcomes.
   စိတ္ရွည္သည္းခံစြာျဖင့္ ခံစားေသာသူသည္ ေအာင္ျမင္သည္။
   He that would eat fruit must climb the tree.
   အသီးကို စားလိုသူသည္ အပင္ေပၚသို႕ တက္ရေပလိမ့္မည္။
   If one will not, another will; so are all madiens married.
   If you tell your secret to your servant, you have made him your master.
   It is good to have two strings to one’s bow.
   ေလးတစ္လက္အတြက္ ေလးၾကိဳးႏွစ္ၾကိဳးရွိျခင္းသည္ ေကာင္းသည္။
   Marry above your match, and you get a master.
   သင့္ထက္ ျမင့္သူကို လက္ထပ္လိုက္သည့္ အခါ သင့္သည္ သခင္တစ္ဦး ရရွိသြားေတာ့သည္။
   All food is good to eat.but allwords are not fit to speak.
   အစာအားလံုးသည္ စားရန္သင့္ေတာ္ေသာ္လည္း စကားအားလံုးမွာမူ ေျပာဆိုရန္မသင့္ေတာ္။
   If the lizard were good to eat.It would not be so common.
   The robber does not desire a comrade to carry his knapsack for him.
   ဓားျပသည္ ၄င္း၏အထုပ္ကို အျခားဓားျပတစ္ဦးက သယ္ေပးမည္ကို မလိုလား။
   All wisdom is not taught in your school.
   ဥာဏ္ပညာအားလံဲုးကို သင္၏ေက်ာင္းမွ အကုန္သင္ၾကားေပးျခင္းမဟုတ္။
   If the rat is neglectful, the cat will seize it.
   အကယ္၍ ၾကြက္သည္ နေမာ္နမဲ့ေသာ ေနေနခဲ့လွ်င္ ၄င္းအား ေၾကာင္က ဖမ္းမိသြားေပလိမ့္မည္။
   Abstinence is the best vedicine.
   အရက္ေသစာေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးေဆး၀ါး ျဖစ္သည္။
   Anger ends in cruelty.
   At home an elephant, abroad a cat.
   မိမိအိမ္မွာေတာ့ ဆင္၊ အိမ္ျပင္မွာေတာ့ ေၾကာင္။
   Believe not all you hear, tell not all you believe.
   Disclose not your defects even to a friend.
   Gambling and boasting end in sorrow.
   ေလာင္းကစားျခင္းႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းသည္ လည္ပတ္ေနသည့္ ဘီးတစ္ဘီးျဖစ္သည္။
   Grief and joy are a revolving wheel.
   He who is truthful may be the enemy of many.
   မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူသည္ လူမ်ားစြာ၏ ရန္သူျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
   If the mistress breaks, it is an accident, if the servant breaks, it is a fault.
   If the mother dies, the father becomes an uncle.
   If you look at men’s fault you will have no friends.
   A man of wealth is the slave of his possessions.
   ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူသည္ ၄င္း၏ ဥစၥာဓနမ်ား၏ ေက်းကြၽန္ျဖစ္သည္။
   Many drops make a great flood.
   Practice is the science that gives confidence.
   The prosperity of the ship owner is at the mercy of the wind.
   The sleep of a child is advantageous to the mother.
   ကေလးငယ္အိပ္ေပ်ာ္ေနျခင္းသည္ မိခင္အတြက္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစသည္။ အႀကိမ္တစ္ေထာင္ အျပစ္တင္ ဆုံးမသည္႕တုိင္သစၥာမဲ့သည္႕ ဇနီးမယးသည္ သစၥာရွိသည႔္တိုင္ သစၥာမဲ့သည္႕ ဇနီးမယားသည္ သစၥာရွိသည္႕ဇနီးျဖစ္မလာႏုိင္ေခ်။
   Though a thousand times admonished, a faithless woman will not become a faithful wife.
   The value of shoes is appreciated when the sun is hot; the value of fire is known when the weather is cold.
   ဖိနပ္၏ တန္ဖိုးကို ေနပူမွသိသည္။ မီး၏ တန္ဖိုးကိုရာသီဥတု ခ်မ္းေအးမွသိသည္။
   When the lofty trees are felled, the rmaining trees look tall.
   အလြန္ျမင့္သည္႔ သစ္ပင္မ်ား လဲက်ေနသည္႕အခါ၌ က်န္အပင္မ်ားမွာ ျမင့္သည္ဟု ထင္ရသည္။
   If given with love, a handful is sufficient.
   ေမတၱာေစတနာျဖင့္ ေပးခဲလွ်င္ လက္တစ္ဆုပ္စာသည္ပင္လွ်င္ လုံေလာက္သည္။
   There is no limit to desire.
   အလိုဆႏၵတြင္ ကန့္သတ္ခ်က္မရွိ။
   If the men bers of your family point their fingers at you, the outsiders will point their legs.
   အကယ္၍ သင္၏မိသားစုက သင့္အားလက္ၫႇဳိးမ်ားျဖင့္ ၀ိုင္း၍ထိုးခဲ့လွ်င္ သူစိမ္းမ်ားက ၄င္းတို့၏ေျခေထာက္မ်ားျဖင့္ သင့္အား ထိုးလိမ့္မည္။
   If you clap with one hand will there be any sound?
   အကယ္၍ လက္တစ္ဖက္တည္းျဖင့္ လက္ခုပ္တီးခဲ့လွ်င္ အသံထြက္လာမည္လား
   Anything will fit a naked man.
   မည္သည္႕အရာမဆို ကိုယ္တုံးလုံးျဖစ္ေနသူႏွင့္ သင့္ေတာ္သည္။
   Be afraid, you’ll be safe.
   ေၾကာက္ပါ။ သင္သည္ အႏၱရာယ္ကင္းေပလိမ့္မည္။
   Be mild towards the wretched, but stern towards an enemy.
   ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားအေပၚ ႏူးညံ႔ေပ်ာ့ေပ်ာင္းပါ။ ရန္သူအေပၚ ခက္ထန္ၾကမ္းၾကဳတ္ပါ။
   A busy mother maker a lazy daughter.
   အလုပ္လုပ္သည္႕ မိခင္သည္ ပ်င္းရိသည္႕သမီးကို ေမြးထုတ္ေပးေပလိမ့္မည္။
   Desire conquers fear.
   ဆႏၵသည္ အေၾကာက္တရားကို ေအာင္ႏုိင္သည္။
   Every army that attacks not will be attacked.
   မတိုက္ခိုက္သည္႕ စစ္တပ္သည္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။
   A good retreat is better than a poor defense.
   ဖ႐ိုဖရဲခုခံျခင္းထက္ ထိခိုက္က်ဆုံးမႈနည္းစြာျဖင့္ ဆုတ္ခြာျခင္းသည္ ပို၍ပင္ေကာင္းေသးသည္။
   Let not your tongue cut your throat.
   သင္၏ေလွ်ာက သင္၏ လည္ေခ်ာင္းကို မျဖတ္ပါေစႏွင့္။
   Man is often a bad adviser to himself and a good adviser to another.
   လူသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ အျခားသူမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္သည္႕ အႀကံေပးသူျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိအတြက္မူ ညံ႔ဖ်င္းသည္႕ အႀကံေပးသူျဖစ္တတ္သည္။
   Might is two-thirds of right.
   အင္အားသည္ အမွတ္တရား၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံျဖစ္သည္။
   Postpone not a good action.
   ေကာင္းသည္႕ လုပ္ေဆာင္မႈကို လုပ္ရန္အတြက္ အခ်ိန္ဆြဲမေနႏွင့္။
   Pride is the author of every sin.
   မာနတရားသည္ အျပစ္တိုင္းကို ျပဳလုပ္သူျဖစ္သည္။
   Rarely is fight continued when the chief has fallen.
   ေခါင္းေဆာင္က်ဆုံးသြားသည္႕တိုင္ေအာင္ ဆက္လက္ထိခိုက္ေနျခင္းသည္ ရွားပါးလွသည္။
   Say but little, and say it well.
   အနည္းငယ္သာ ေျပာ၍ေကာင္းစြာေျပာပါ။
   There is no bone in the tongue, but it often broke a man’s head.
   လွ်ာတြင္ အ႐ိုးမရွိေသာ္လည္း ၄င္းသည္ ရံဖန္ရံခါ၌ လူတစ္ေယာက္၏ေခါင္းကို ကြဲေအာင္ ျပဳလုပ္သည္။
   There is nothing sharper than a woman’s tongue.
   မိန္းမလွ်ာေလာက္ ထက္ေသာအရာသည္မရွိ
   Think beore you speak, and look before you leap.
   မေျပာခင္စဥ္စားပါ။ မခုန္ခင္ၾကည္႕ပါ။
   The anvil lasts longer than the hammer.
   ေပသည္တူထက္ပင္ပို၍ တာရွည္ခံသည္။
   Associate with the good and you will be one of them.
   လူေကာင္းမ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္းပါ။ သင္သည္ ထိုလူေကာင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးျဖစ္လိမ့္မည္။
   Bad news is the first to come.
   သတင္းဆိုးသည္ အရင္ဆုံးလာသည္။
   Better to fall from the window than the roof.
   ေခါင္မိုးေပၚမွ က်ျခင္းထက္ ျပတင္းေပါက္မွ က်သည္က ေကာင္းေသးသည္။
   Beware of him who gives the presents.
   လက္ေဆာင္မ်ားေပးသူကို သတိထားပါ။
   Do good, and care not to whom.
   ေကာင္းတာကိုလုပ္ပါ။ ဘယ္သူ့မွ ဂ႐ုမစိုက္ပါႏွင့္။
   A drowning man would catch at razors.
   ေရနစ္ေနေသာလူသည္ သင္တုံးဓားမ်ားကိုပင္ လွမ္း၍ဆြဲေပလိမ့္မည္။
   Every promise is a debt.
   ကတိစကားတိုင္းသည္ အေၾကြးျဖစ္သည္။
   Every truth is not good to be told.
   The good times come but once.
   အခ်ိန္ေကာင္းသည္ တစ္ႀကိမ္သာလာသည္။
   He who can wait obtains what he wishes.
   ေစာင့္ဆိုင္းႏုိင္သူသည္ မိမိအလိုရွိရာကို ရရွိသည္။
   He who risks nothing can gain nothing.
   ဘာမွ မစြန့္စားသူသည္ ဘာမွမရ။
   He who says nothing never lies.
   ဘာမွမေျပာသူသည္ ဘယ္ေတာ့မွ လိမ္မေျပာ
   Hear, see, and say nothing if you would live in peace.
   အကယ္၍ သင္သည္ ၿငိမ္းၿငိမ္ခ်မ္းခ်မ္းေနလိုလွ်င္ ဘယ္စကားကိုမွ နားမေထာင္ပါႏွင့္။ ဘာကိုမွ မၾကည္႕ပါႏွင့္။ ဘာကိုမွ မေျပာပါႏွင့္။
   If you would have your work ill done, pay bedorehand.
   အကယ္၍ သင္၏အလုပ္ကို ၿပီးစလြယ္လုပ္ေပးေစလိုလွ်င္ ေငြကို ႀကိဳတင္ေပးလိုက္ပါ။
   A married man is a caged bird.
   အိမ္ေထာင္ရွိသူသည္ ေလွာင္ခ်ဳိင့္ထဲ၌ ပိတ္ေလွာင္ထားျခင္းခံရသည္႕ ငွက္တစ္ေကာင္ ျဖစ္သည္။
   Money and friendship break the arms of justice.
   ေငြႏွင့္ခင္မင္မႈသည္ ဥပေဒ၏လက္မ်ားကို ႐ိုက္ခ်ဳိးသည္။
   To censure prince is perilous, and to praise them is lying.
   မင္းညီမင္းသားမ်ားအား ေ၀ဖန္ရန္မွာ အႏၱရာယ္မ်ားလွသည္။ ၄င္းတို့အား ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုျခင္းသည္ လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
   All kinds of fish eat man but only sharks get the blame.
   ငါးမ်ားအားလုံးသည္ လူကိုစားၾကေသာ္လည္း ငါးမန္းသည္သာလွ်င္
   All religions start from Asia.
   ဘာသာတရားအားလံုးသည္ အာရွတိုက္မွ စတင္ေပၚထြန္းသည္။
   The beginning is the most important.
   စတင္မႈသည္ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သည္။
   Believe only half what you hear.
   သင္ ၾကားသည္၏ တစ္၀က္ကိုသာ ယံုပါ။
   Better a good heart than a fair face.
   Blind men are not afraid of snakes.
   မ်က္စိမျမင္သူမ်ားသည္ ေျမြကို မေၾကာက္ၾက။
   A cornered mouse bites the cat.
   Curse a neighbour and dig two graves.
   အိမ္နီးခ်င္းတစ္ဦးကို ဆဲ၍ လူေသအေလာင္းႏွစ္ေလာင္းျမွပ္ရန္အတြက္ က်င္းႏွစ္က်င္း တူးထားပါ။
   Day has its eyes, night has its ears.
   ေန႔တြင္ ၄င္း၏မ်က္လံုးမ်ားရွိ၍ ညတြင္ ၄င္း၏နားမ်ား ရွိသည္။
   Easily promised, quickly forgotten.
   လြယ္လြယ္ ကတိေပး၊ ျမန္ျမန္ေမ့။
   Even a robber fastens his door.
   ဓားျပတစ္ဦးပင္လွ်င္ သူ၏ အိမ္တံခါးကို ပိတ္ထားသည္။
   At night a cotton-seed is the same as a pearl.
   ညအခ်ိန္၌ ၀ါေစ့တစ္ေစ့သည္ ပုလဲလံုးတစ္လံုးႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။
   By constantly asking one can reach China.
   အဆက္မျပတ္ေမးျမန္းျခင္းျဖင့္ အၾကင္သူ တစ္ဦးသည္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္သည္။
   Every man loves his own country, even if it be hell.
   ငရဲျပည္ပင္ျဖစ္လင့္ကစား လူတိုင္းသည္ မိမိတိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ၾကသည္။
   A grateful dog is better than an ungrateful man.
   ေက်းဇူးသိတတ္ေသာေခြးသည္ ေက်းဇူးကန္းေသာလူထက္ပင္ ပို၍ ေကာင္းေသးသည္။
   A hasty man does his work twice over.
   အလ်င္လိုသူသည္ သူ၏ အလုပ္ကို ႏွစ္ခါျပန္၍လုပ္ရသည္။
   He most values safety who experiences danger.
   ေဘးအႏၱရယ္ကို ၾကံဳေတြ႔ဖူးသူသည္ သူ၏ အလုပ္ကို ႏွစ္ခါျပန္၍ လုပ္ရသည္။
   A hungry man has no faith.
   ဆာေလာင္ငတ္မြတ္ေနသူတြင္ သစၥာတရားမရွိ။
   “I have I have ” is of use; “I had I had”what good is that.
   ကြၽႏု္ပ္မွာရွိတယ္၊ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိတယ္ ဆိုသည္စကားသည္ တန္ဖိုးရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္၊ ကြၽႏု္ပ္မွာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္ ဟူသည့္စကားသည္ ဘာမ်ားေကာင္းပါသနည္း။
   If you do not wish to be insulted, behave like the rest of the company.
   အကယ္၍ သင္သည္ အေစာ္ကားမခံလိုလွ်င္ အျခားလူမ်ားကဲ့သို႔ ျပဳမူပါ။
   A lie that result in good is better than a truth that brings misfortune.
   ေကာင္းတာကို ျဖစ္ေစသည့္ မုသားစကားသည္ မေကာင္းတာကုိ ျဖစ္ေစသည့္ အမွန္အတိုင္းေျပာသည့္ စကားထက္ပို၍ပင္ ေကာင္းေသးသည္။
   The potter drinks water from a broken pot.
   အိုးထိန္းသည္သည္ ကြဲေနသည့္အိုးမွ ေရကို ေသာက္သည္။
   Thinking well is wise; planning well wiser; doing well wisest and best of all.
   ေကာင္းစြာ ေတြးေတာစဥ္းစားျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာရွိသည္။ ေကာင္းစြာၾကံစည္ျခင္းသည္ ပို၍ပင္ဥာဏ္ပညာရွိေသး သည္။ ေကာင္းစြာလုပ္ျခင္းသည္ ဥာဏ္ပညာ အရွိဆံုးႏွင့္ အေကာင္းတကာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။
   To be kind to the wolf is to be cruel to the lamb.
   ၀ံပုေလြအား ၾကင္နာျခင္းသည္ သိုးငယ္အေပၚရက္စက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
   Use your enemy’s hand to catch a snake.
   ေျမြကိုဖမ္းမိရန္အတြက္ သင့္ရန္သူ၏ လက္ကိုအသံုးျပဳပါ။
   Alertness and courage are life’s shield.
   ႏိုးၾကားျခင္းႏွင့္ သတၱိရွိျခင္းတို႔သည္ အသက္ကို အကာအကြယ္ေပး သည့္ တိုင္းျဖစ္သည္။
   A bad wife is like a weed that kills the crop.
   မယားဆိုးမယားယုတ္တစ္ေယာက္သည္ သီးႏွံကိုဖ်က္သည့္ ေပါင္းပင္တစ္ပင္ႏွင့္ တူသည္။
   Beauty will fade, but not goodness.
   ေခ်ာေမာလွပျခင္းသည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေကာင္းမြန္ မြန္ျမတ္ျခင္းသည္ မေပ်ာက္ပ်က္ေခ်။
   Boldness is the fruit of hope.
   ရဲရင့္ျခင္းသည္ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း၏ အသီးျဖစ္သည္။
   Don’t empty your water jar until the rain falls.
   မိုးမရြာမီ သင္၏ ကရားထဲမွ ေရကို မသြန္ပစ္ပါႏွင့္။
   A drowning person clings even to thorns.
   ေရနစ္ေနေသာသူသည္ ဗူးပင္မ်ားကိုပင္ လွမ္း၍ဆြဲေပလိမ့္မည္။
   The eyes are the mirror of the soul.
   မ်က္လံုးမ်ားသည္ စိတ္ကို ျမင္ႏိုင္သည့္ ေၾကးမံုမွန္ျဖစ္သည္။
   Fast goes the wind, but faster goes the thought.
   ေလသည္ ျမန္သည္၊ သို့ေသာ္ စိတ္သည္ ပို၍ပင္ ျမန္သည္။
   Gifts are effective means of persuasion.
   လက္ေဆာင္မ်ားသည္ ဆြဲေဆာင္ရာ၌ ထိေရာက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္သည္။
   Good deeds you do now are the trreasure of the future.
   သင့္ယခုျပဳလုပ္သည့္ ေကာင္းမြန္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ အနာဂတ္၌ ရတနာမ်ားျဖစ္သည္။
   The hander the struggle, the more glorious the triumph.
   ႐ုန္းကန္မႈသည္ ပို၍ ခက္ခဲေလေလ၊ ေအာင္ျမင္မႈမွာ ပို၍ ဂုဏ္ရွိေလေလ ျဖစ္သည္။
   The hardest stone is eroded by constant dropping of water.
   အမာဆံုးေသာေက်ာက္ခဲကို အဆက္မျပတ္ က်ေနေသာေရက တိုက္စားသြားသည္။
   Have patience so that you will succeed.
   စိတ္ရွည္သည္းခံပါ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ သင္သည္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မည္။
   He who errs should be taught and not ridiculed.
   မွားသည့္သူကုိ ျပက္ရယ္မျပဳဘဲ သင္ၾကားေပးသင့္သည္။
   He who in youth is idle will experience hardships in old age.
   ငယ္စဥ္က ဘာမွမလုပ္ဘဲ လတ္လ်ားလတ္လ်ားေနခဲ့သူသည္ အိုမင္းလာသည့္အခါ၌ အခက္အခဲမ်ားစြာကို ေတြ႕ၾကံဳခံစားရလိမ့္မည္။
   He who is ignorant talks the most.
   အသိဥာဏ္ကင္းမဲ့သူသည္ စကားအေျပာဆံုးျဖစ္သည္။
   He who labours incessantly attain success easily.
   စိုက္စိုက္မတ္မတ္ လုပ္ကိုင္ေနသူသည္ ေအာင္ျမင္မႈကို အလြယ္ တကူျဖင့္ ရရွိလိမ့္မည္။
   If you sow pride, you will reap war.
   အကယ္၍ သင္သည္ မာနတရားကို စိုက္ပ်ဳိးခ့ဲလွ်င္ ရန္ပြဲကို ရိတ္သိမ္းရေပလိမ့္မည္။
   If you wish to have no enemy, do not lend.
   အကယ္၍ သင္သည္ ရန္သူမရလိုလွ်င္ ေခ်းငွားျခင္းမျပဳပါႏွင့္။
   Laziness is the mother of poverty.
   ပ်င္းရိျခင္းသည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျခင္းကို ေမြးထုတ္ေပးသည့္အရာ ျဖစ္သည္။
   A liar is brother to the thief.
   မုသားေျပာဆိုသူသည္ သူခိုးႏွင့္ ညီအစ္ကို ျဖစ္သည္။
   A man’s character is revealed by his words.
   လူတစ္ေယာက္၏ အက်င့္စာရိတၱကို သူ၏ စကားမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။
   A man’s manners show his birth.
   လူတစ္ေယာက္၏ အျပဳအမူမ်ားသည္ သူ မည္သည့္ မိဘအဆင့္အတန္းမွ ဆင္းသက္သည္ဆိုသည္ကို ျပသည္။
   Never forget your native land.
   သင္၏ ေမြးရပ္ေျမကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ပါႏွင့္။
   One may conceal his riches but not his poverty.
   လူတစ္ေယာက္သည္ သူ၏ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈကို လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားႏိုင္ေကာင္းထားႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို မလွ်ဳိ႕၀ွက္ႏိုင္။
   A prison made of pearls and gold is still a prison.
   ေရႊႏွင့္ ပုလဲမ်ားတို့ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ အက်ဥ္းေထာင္သည္ အက်ဥ္းေထာင္သာလွ်င္ ျဖစ္ေခ်သည္။
   A promise is a debt you should not forget.
   ကတိစကားတစ္ခြန္းသည္ အေၾကြးတစ္ခုဆိုသည္ကို သင္ေမ့ထား၍ မရ။
   Repeated strokes by a little axe can fall a big tree.
   ပုဆိန္ေသးေသးေလးျဖင့္ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာခုတ္ျခင္းသည္ အလြန္ႀကီးမားသည့္ သစ္ပင္ႀကီးတစ္ပင္ကို ခုတ္လွဲႏိုိင္သည္။
   A small harpoon can kill a whale.
   ေသးငယ္သည့္ မွိန္းေလးတစ္ေခ်ာင္းသည္ေ၀လငါးတစ္ေကာင္ကို ေသေစႏိုင္သည္။
   Tell me who your father is, and I’ll tell you who you are.
   သင့္အေဖဘယ္သူဆိုတာ ကြၽႏ္ုပ္ကို ေျပာပါ။ သင္ဘာဆိုတာ သင့္ကို ကြၽႏု္ပ္ ေျပာျပမည္။
   Too much confidence is destructive.
   အလြန္အမင္း ယံုစားျခင္းသည္ ပ်က္စီး႐ႈံးေစသည္။
   An unmarried woman who is quarrel some loses half her worth.
   အိမ္ေထာင္မရွိၿပီး ရန္လိုသည့္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္သည္ သူမ၏ တန္ဖိုးတစ္၀က္ ဆံုး႐ႈံးသည္။
   We remember the umbrella only when it rains.
   ကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ မိုးရြာမွ ထီးကို သတ္ရသည္။
   Wealth can be sought, but reputation never.
   ဥစၥာရွာေဖြ၍ ရေကာင္းရႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေကာင္းသတင္းကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ရွာေဖြ၍မရေခ်။
   Before going to war say one prayer before going to sea, two, before getting married, three.
   စစ္ပြဲသို႕မသြားမီ ဘုရားတစ္ႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။ ပင္လယ္သို႔ မသြားမီ ဘုရားႏွစ္ႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။ အိမ္ေထာင္မျပဳခင္ ဘုရားသံုးႀကိမ္ ရွိခိုးပါ။
   Both the cross and the gallows are made of wood.
   လက္၀ါးကပ္တိုင္ကိုေရာ ႀကိဳးစင္ကိုပါ သစ္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။
   Forgive others easily, but yourself never.
   အျခားသူမ်ားအား အလြယ္တကူျဖင့္ ခြင့္လႊတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သင့္ကိုယ္ကိုမူ ဘယ္ေတာ့မွ ခြင့္မလႊတ္ပါႏွင့္။
   Good deeds are written on sand; bad deeds are graven upon rock.
   ေကာင္းသည့္ လုပ္ေဆာင္မူမ်ားကို သဲေပၚ၌ ေရးမွတ္ၾကသည္။ မေကာင္းသည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုမူ ေက်ာက္သားေပၚတြင္ ထြင္း၍ ထိုးထားသည္။
   He who holds a sword will maintain peace.
   တားကိုကိုင္ထားသူသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္သည္။
   He who is without work in summer is without boots in winter.
   ေႏြရာသီ၌ အလုပ္မလုပ္ဘဲေနသူသည္ ေဆာင္းရာသီ၌ ဘြတ္ဖိနပ္မ်ားမရွိဘဲ ေနရေပမည္။
   If everyone swept in front of his house, the whole town would be clean.
   အကယ္၍ လူတိုင္းသည္ မိမိတို႔၏အိမ္ေရွ႕၌ အမႈိက္လွဲၾကလွ်င္ တစ္ၿမိဳ႔လံုးသည္ သန့္ရွင္းေနေပလိမ့္မည္။
   Man shoots, but God guides the bullet.
   လူက ပစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဘုရားသခင္က က်ည္ဆန္သြားရာလမ္းကို ထိန္းေပးသည္။
   The poor are cured by the word, the rich by the docter.
   ဆင္းရဲသူမ်ား၏ ေရာဂါေ၀သနာမ်ားကို စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ကုသသည္။ ခ်မ္းသာသူတို႕၏ ေရာဂါေ၀သနာကို ဆရာ၀န္ျဖင့္ ကုသသည္။
   There are only two good women in the world-one is lost and the other cannot be found.
   ဤကမသည္ ေကာင္းသည့္ မိန္းမႏွစ္ဦးသာရွိသည္။ တစ္ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး၊ က်န္တစ္ဦးမွာရွာ၍ မေတြ႕ႏိုင္သူျဖစ္သည္။
   The thief only takes something, but flames take everything.
   သူခိုးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကိုသာ ခိုးယူႏိုင္သည္။ သို့ေသာ္ မီးသည္ အရာအားလံုးကို ယူေဆာင္သည္။
   The accomplice is as bad as the thief.
   ၾကံရာပါသူသည္ သူခိုးကဲ့သို႕ပင္ ဆိုး၀ါးသည္။
   Everyone is wise for his own profit.
   လူတိုင္းသည္ သူ႕အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းရန္အတြက္၌မူ သိတတ္ပါးနပ္ၾကသည္။
   Give a grateful more than he asks.
   ေက်းဇူးသိတတ္သူကို သူေတာင္းသည္ထက္ပင္ပို၍ ေပးလိုက္ပါ။
   He doubts nothing who knows nothing.
   ဘာကိုမွမသိသူသည္ ဘာကုိမွ သံသယမျဖစ္။
   He who is well prepared has half won the battle.
   ေကာင္းစြာျပင္ဆင္ထားသူသည္ တုိက္ပြဲကို တစ္၀က္ေအာင္ႏိုင္ၿပီး ျဖစ္သည္။
   Meddle not in what you don’t understand.
   သင္နားမလည္သည့္ကိစၥ၌ ၀င္မပါႏွင့္။
   An open box tempts an honest man.
   ပြင့္ေနသည့္ေသတၱာသည္ ႐ုိးသားသူကို ျဖားေယာင္းသည္။
   A rich widon weeps with one eye and laughs with the other.
   ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သည့္ မုဆိုးတစ္ေယာက္သည္ မ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ငိုေၾကြး၍ က်န္မ်က္လံုးတစ္လံုးျဖင့္ ရယ္ေမာသည္။
   Rosary in hand, the devil at heart.
   လက္ထဲမွာေတာ့ စိပ္ပုတီး၊ ရင္ထဲမွာေတာ့ မေကာင္းဆိုး၀ါး။
   Soft water constantly striking the hard stone wears it at last.
   ေဖ်ာ့ေသာေရသည္ အဆက္မျပတ္က်ျခင္းျဖင့္ ေနာက္ဆံုး၌ မာသည့္ ေက်ာက္တံုးကို တိုက္စားသြားသည္။
   Thinking is not knowing.
   Where there’s no might there’s no right.
   အင္အားမရွိလွ်င္ အမွန္တရားမရွိ။
   The afterthought is good, but fore-thought is better.
   ျပန္လည္စဥ္းစားျခင္းသည္ ေကာင္းသည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳ၍ စဥ္းစားျခင္းသည္ ပို၍ေကာင္းသည္။
   He is wise who learns at another’s expense.
   အျခားလူမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားမွ သင္ခန္းစာယူသူသည္ ဥာဏ္ပညာရွိသည္။
   One should spore the tree that gives one shade.
   မိမိ အရိပ္ခိုခဲ့ဖူးသည့္သစ္ပင္ကို မခုတ္သင့္။ fore-thought is better.
   ျပန္လည္စဥ္းစားျခင္းသည္ ေကာင္းသည္။ သို႔ေသာ္ ႀကိဳ၍ စဥ္းစားျခင္းသည္ ပို၍ေကာင္းသည္။
   He is wise who learns at another’s expense.
   အျခားလူမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားမွ သင္ခန္းစာယူသူသည္ ဥာဏ္ပညာရွိသည္။
   One should spore the tree that gives one shade.
   မိမိ အရိပ္ခိုခဲ့ဖူးသည့္သစ္ပင္ကို မခုတ္သင့္။